Đây là dòng sông có tác dụng bổ trợ góp phần phát huy hết hiệu quả của việc đầu tư xây dựng, tiêu thoát lũ cho vùng Hữu sông Hoàng Long thuộc huyện Gia Viễn, Nho Quan và hệ thống sông, ngòi kết hợp đảm bảo giao thông thủy, giao thông nông thôn; thoát lũ nội địa cho 18 xã thuộc 4 huyện, thị là Nho Quan, thị xã Tam Điệp, Hoa Lư, Yên Mô; cấp nước ngọt cho 38.839 ha đất canh tác của khu vực phía nam tỉnh.
Qua thời gian, nhiều đoạn trên toàn tuyến sông Bến Đang đã bị bồi lắng, xói mòn, làm ảnh hưởng đến lưu lượng dòng chảy, tiêu thoát nước, cần thiết phải được khơi thông, nạo vét. Với sự quan tâm của Trung ương, tỉnh ta đang tiến hành triển khai nạo vét, mở rộng kết hợp nâng cấp đê sông. Thực hiện dự án có ý nghĩa xã hội to lớn, không chỉ tiêu thoát lũ mà còn đảm bảo tuyến giao thông thủy, bộ thuận lợi, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp, tạo cảnh quan, môi trường sinh thái cho khu vực xung quanh.
Sông Bến Đang có chiều dài toàn tuyến trên 29,6 km, từ cầu Bến Nhảy thuộc xã Sơn Hà đến sông Vạc trên địa phận huyện Yên Mô. Theo quy mô thiết kế, dự án nạo vét, mở rộng kết hợp nâng cấp đê sông Bến Đang chia thành 3 đoạn. Đoạn từ cầu Bến Nhảy đến cầu Ghềnh được tập trung nạo vét dài 13,4 km sông, với chiều rộng đáy sông 30 m, nâng cấp 2,7 km đê tả, gần 12 km đê hữu, với bề rộng mặt đê (Bm) là 5 m. Đoạn từ cầu Ghềnh đến sông Bút nạo vét trên 12,6 km sông, chiều rộng đáy sông 35 m, nâng cấp 9,6 km đê tả, trên 12 km đê hữu, Bm là 5m. Đoạn từ cầu Yên Thổ đến sông Vạc nạo vét trên 3,5 km sông, chiều rộng đáy sông 20 m, nâng cấp trên 3 km đê tả, trên 4 km đê hữu. Ngoài ra, trong dự án còn đắp 7 nhánh bờ bao dài trên 8 km, với cao trình từ 3,8 - 4 m, bề rộng mặt 5 m.
Theo kế hoạch, dự án thực hiện trong 2 năm 2009 - 2010. Tuy nhiên, việc triển khai dự án nạo vét, mở rộng kết hợp nâng cấp đê sông Bến Đang đang gặp phải một số khó khăn làm cản trở đến tiến độ thi công. Do tuyến sông kéo dài từ cầu bến Nhảy (Nho Quan) đến sông Vạc (huyện Yên Mô) thuộc 4 huyện, qua 18 xã nên công tác giải phóng mặt bằng triển khai chưa đáp ứng được yêu cầu thi công của dự án đặt ra, thời gian thu hồi đất, áp giá đền bù còn chậm. Sau khi bàn giao mốc giới cho hội đồng GPMB được 8/18 xã, việc kiểm đếm, lập phương án của một số đơn vị còn chậm, trong toàn tuyến mới kiểm đếm được 5/18 xã thuộc phạm vi các xã Sơn Hà, Sơn Lai (Nho Quan), Yên Bình, Yên Sơn (thị xã Tam Điệp), Yên Thắng (Yên Mô). Cùng với đó, đơn vị tư vấn thiết kế bàn giao thiết kế không kịp thời, đồng bộ, có nơi bàn giao mặt bằng phần nạo vét, nhưng chưa bàn giao phần đê, gây khó khăn không nhỏ cho công tác giải phóng mặt bằng. Ngoài ra, lực lượng tư vấn giám sát còn mỏng chưa đáp ứng yêu cầu tiến độ thi công.
Để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án, ngày 24/5/2009, UBND tỉnh đã tổ chức cuộc họp với các ngành liên quan để triển khai cấp bách giải phóng mặt bằng và thi công công trình sông Bến Đang đồng thời rà soát dự án để phát huy hết khả năng đáp ứng yêu cầu tiêu thoát lũ cho vùng hữu sông Hoàng Long, bổ sung các hạng mục cần thiết cho dự án. Với sự chỉ đạo quyết liệt của UBND tỉnh, cơ quan chuyên môn, các đơn vị liên quan, nhiều phần việc, hạng mục của dự án đang tích cực được triển khai. Đến nay, trên toàn tuyến Ban Quản lý dự án thủy lợi đã bàn giao được một số mặt bằng cho đơn vị thi công, ở phạm vi tuyến sông gồm 5 xã, Sơn Hà, Sơn Lai (Nho Quan), xã Yên Sơn, Yên Bình (thị xã Tam Điệp), xã Yên Thắng (Yên Mô), ở phạm vi đắp đê gồm 2 xã Sơn Hà và Sơn Lai. Việc nạo vét sông, tính đến cuối tháng 6 đã làm được 5,6 km trên các đoạn từ cầu Bến Nhảy đến cầu Ghềnh và từ cầu Ghềnh đến sông Bút. Về việc đắp đê, trên đoạn 1 từ cầu Bến Nhảy đến cầu Ghềnh, thuộc phạm vi xã Sơn Hà đã tiến hành đắp được gần 1 km đê bờ Hữu; đắp được gần 1 km bờ bao nhánh 1 và bờ bao nhánh 2.
Đang là mùa mưa bão, do đó cần phải khẩn trương đẩy nhanh tiến độ của dự án nạo vét, mở rộng kết hợp nâng cấp đê sông Bến Đang, có như vậy mới đảm bảo được nhiệm vụ phòng chống lụt bão của tỉnh, mà trước mắt là chống úng cho vụ mùa 2009. Ban Quản lý dự án cần tích cực đôn đốc đơn vị thi công, đơn vị tư vấn thiết kế, giám sát, các đơn vị liên quan triển khai nhanh các phần việc đảm bảo cho giải phóng mặt bằng thi công dự án theo đúng tiến độ và sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh.
Hoàng Tâm