Kết quả thực hiện Đề án kiên cố hóa trường lớp học giai đoạn 2008 - 2012

Theo Quyết định số 20/2008/QĐ-TTg ngày 1-2-2008 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án kiên cố hóa trường, lớp học và nhà công vụ cho giáo viên giai đoạn 2008-2012, tỉnh ta được đầu tư xây dựng lại 1.609 phòng học, tập trung ở 259 trường học toàn tỉnh với tổng vốn đầu tư 504.609 triệu đồng. Đề án được triển khai là cơ hội tốt đối với ngành Giáo dục - Đào tạo, góp phần xóa bỏ phòng học tạm, phòng học tranh tre nứa lá và phòng học xuống cấp không đảm bảo an toàn cho học sinh và giáo viên khi dạy và học trên lớp.

Sau khi nhận được các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện của Chính phủ, các Bộ, ngành liên quan về Đề án kiên cố hóa trường, lớp học, ngày 15-5-2008, UBND tỉnh đã ra Quyết định số 976/QĐ-UBND về việc thành lập Ban chỉ đạo Đề án cấp tỉnh và tổ giúp việc cho Ban chỉ đạo đề án; phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên trong Ban chỉ đạo và tổ giúp việc; chỉ đạo UBND các huyện, thành phố, thị xã tổ chức triển khai thực hiện các nội dung của Đề án... UBND tỉnh cho phép các đơn vị, địa phương áp dụng linh hoạt việc chọn đơn vị làm chủ đầu tư: Công trình thuộc các trường THPT do nhà trường làm chủ đầu tư; các trường Mầm non, Tiểu học, THCS, huyện giao cho UBND xã làm chủ đầu tư; trường hợp năng lực của xã không đảm nhận được, huyện đứng ra làm chủ đầu tư. 

Qua 4 năm thực hiện Đề án kiên cố hóa trường lớp học, nhiều địa phương đã triển khai theo đúng kế hoạch, các công trình đưa vào sử dụng đã giải quyết được tình trạng thiếu phòng học cho học sinh. Theo thống kê, đánh giá mới đây của Ban chỉ đạo đề án kiên cố hóa trường, lớp học của tỉnh, từ năm 2008 đến năm 2011, toàn tỉnh đã và đang xây dựng lại 905 phòng học kiên cố thuộc Đề án, đạt 56,25% số phòng học cần xây dựng lại cả giai đoạn, với tổng kinh phí đầu tư 278.270 triệu đồng, trong đó nguồn vốn từ trái phiếu Chính phủ là 139.403 triệu đồng, còn lại là ngân sách tỉnh, huyện và xã. Hiện tỉnh ta đã giải ngân xong 100% vốn trái phiếu Chính phủ năm 2011 và cả giai đoạn 2008-2012.

Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn trong quá trình triển khai Đề án, nhưng về công tác phân bổ vốn và giải ngân nguồn vốn trái phiếu Chính phủ trong các năm qua, tỉnh ta đã được Bộ Giáo dục - Đào tạo đánh giá là tỉnh giải ngân nhanh. Đại đa số các phòng học mới được xây dựng theo thiết kế mẫu của Bộ Xây dựng, đáp ứng yêu cầu kiên cố, bền vững và các tiêu chuẩn về diện tích, ánh sáng theo quy định hiện hành. Từ đó, tạo điều kiện cho các trường học phấn đấu đạt chuẩn Quốc gia và hoàn thiện dần mạng lưới trường học ở địa phương.

Tuy nhiên, qua 4 năm thực hiện Đề án vẫn còn một số khó khăn: Đề án kiên cố hóa trường, lớp học tỉnh chưa thực hiện được 100% chỉ tiêu, một số nơi, việc xây dựng, hoạt động giám sát đạt kết quả chưa cao. Nguyên nhân là do: Các trường có trong danh mục đầu tư của Đề án phần lớn nằm trên các khu vực xa trung tâm, các điều kiện phục vụ thi công gặp nhiều bất lợi dẫn tới giá thành thực hiện công trình tăng cao hơn so với định mức. Cùng với đó, Đề án được thực hiện bằng nhiều nguồn vốn, bên cạnh vốn trái phiếu Chính phủ thì ngân sách địa phương phải đối ứng một phần, trong khi đó, các địa phương được đầu tư xây dựng thường có điều kiện kinh tế khó khăn nên không thể bố trí được vốn đối ứng cũng như các nguồn huy động khác. Do biến động về giá cả thị trường, nên kinh phí để thực hiện Đề án (tính đến thời điểm xây dựng Đề án vào tháng 7-2008) đã tăng lên 200% so với tính toán dự kiến của Bộ Tài chính. Số vốn Chính phủ đã thông báo áp dụng định mức cũ nên địa phương gặp rất nhiều khó khăn trong việc bố trí nguồn vốn để thực hiện Đề án.

Để tiếp tục giúp cho các địa phương đẩy mạnh việc hoàn thiện mạng lưới trường, lớp học, Ban chỉ đạo Đề án tỉnh đã tổng hợp nhu cầu bổ sung danh mục công trình đầu tư kiên cố hóa giai đoạn 2011-2015 gồm có: 704 phòng học trong kế hoạch giai đoạn 2008-2012 chưa thực hiện được, tiếp tục đề nghị đầu tư trong giai đoạn tiếp theo; số phòng học mới phát sinh là 996 phòng, 1.007 phòng học bộ môn, 1.305 phòng hiệu bộ, 335 nhà đa năng, 317 phòng thư viện và 275 phòng y tế học đường. Về phía tỉnh đã kiến nghị với Bộ Giáo dục - Đào tạo trình Chính phủ cho phép kết thúc sớm Đề án giai đoạn 2008-2012 và triển khai Đề án giai đoạn tiếp theo để tỉnh có kinh phí xây dựng kiên cố hóa trường, lớp học, phục vụ tốt nhu cầu dạy và học.

Bài, ảnh: Hà Mi