Kết quả bước đầu trong giải quyết chính sách Bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động

Ông Đào Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh cho biết: Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh đã được giao nhiệm vụ thực hiện việc giải quyết thủ tục BHTN. Mục đích là để chính sách thiết thực này nhanh đến được với người lao động. Để thực hiện tốt nhiệm vụ, Trung tâm đã tổ chức cho cán bộ đi tập huấn nghiệp vụ BHTN, xây dựng kế hoạch công tác, đi học hỏi kinh nghiệm giải quyết chính sách BHTN tại các tỉnh bạn… Trung tâm cũng phối hợp chặt chẽ với các cơ quan thông tin đại chúng trên địa bàn tỉnh để đưa các thông tin về chính sách BHTN. Đồng thời, phối hợp với Phòng Lao động, Thương binh và Xã hội của các huyện, thành phố tuyên truyền về thực hiện chính sách BHTN. Trung tâm còn tổ chức in và phát hành tờ rơi, làm băng zôn tuyên truyền chính sách BHTN ở những nơi dân cư đông đúc hay ở các khu công nghiệp. Nhờ đó, những thông tin về chính sách BHTN đã được chuyển tải đến đông đảo, người lao động và người sử dụng lao động. 

Bên cạnh đó, Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh còn chú trọng nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, viên chức trực tiếp thực hiện chính sách, đặc biệt là tăng cường ý thức trách nhiệm, thái độ phục vụ tận tụy, ý thức tự giác học tập, tự nghiên cứu, trau dồi kiến thức, học hỏi kinh nghiệm từ các đơn vị bạn; tham gia đầy đủ và có hiệu quả các đợt tập huấn về nghiệp vụ liên quan đến chính sách BHTN... Nhờ vậy, trong thời gian qua, các cán bộ, viên chức được giao nhiệm vụ tổ chức thực hiện các nghiệp vụ về BHTN đã xử lý công việc một cách thành thạo, chuyên nghiệp, đúng quy trình và không xảy ra sai sót, phiền hà. Ngoài việc thực hiện tốt công tác tiếp nhận đăng ký và hoàn thiện hồ sơ hưởng BHTN cho người lao động, đội ngũ cán bộ, viên chức thực hiện chính sách BHTN của Trung tâm đã chủ động, kịp thời tìm hiểu, nắm bắt các văn bản hướng dẫn mới của chính sách BHTN để áp dụng vào nghiệp vụ.

Đặc biệt, nét mới trong công tác tuyên truyền BHTN là Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh đã phối hợp, tổ chức các buổi tọa đàm về chính sách BHTN ngay tại các doanh nghiệp có số lượng lao động lớn trên địa bàn tỉnh. Tại đây, người lao động được phổ biến những nội dung chính của chính sách BHTN, được giải đáp những băn khoăn, vướng mắc nảy sinh trong quá trình đăng ký, làm thủ tục. ý nghĩa thiết thực, dễ hiểu của các buổi tọa đàm này đã thu hút sự quan tâm của đông đảo người lao động.

Điều đáng ghi nhận là mặc dù phải chi trả 1% quỹ tiền lương, tiền công tháng cho người lao động trong chính sách BHTN, nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn nhiệt tình tham gia. Phần lớn họ đã ý thức được trách nhiệm đối với lao động của chính doanh nghiệp mình. Tuy nhiên, bên cạnh đó, việc triển khai chính sách BHTN vẫn còn nhiều khó khăn. Lý do vì BHTN là chính sách mới nên nhiều doanh nghiệp và người lao động còn chưa hiểu rõ. Việc thông tin tuyên truyền cũng chưa "phủ sóng" được thường xuyên, đều đặn và mặt khác nhận thức của người lao động, người sử dụng lao động về BHTN vẫn chưa đầy đủ. Đặc biệt, trong quá trình thực hiện chính sách này vẫn còn những bất cập, trường hợp người lao động lách luật để hưởng chế độ. Như theo Khoản 2, Điều 82 Luật BHXH, người hưởng trợ cấp thất nghiệp khi có việc làm hoặc nhập ngũ được hưởng trợ cấp thất nghiệp 1 lần, bằng số tiền trợ cấp thất nghiệp cho thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp còn lại. Quy định này đã trở thành kẽ hở để nhiều người lao động tìm cách lách luật hưởng trợ cấp thất nghiệp một lần. Việc không xác định cụ thể độ tuổi tham gia, hưởng BHTN cũng là một bất cập. Trên thực tế, đã xảy ra những trường hợp người lao động đã hết tuổi lao động, mặc dù đủ điều kiện hưởng chế độ hưu trí nhưng vẫn làm thủ tục đăng ký thất nghiệp để hưởng trợ cấp. Sau khi hưởng trợ cấp thất nghiệp xong mới làm thủ tục hưởng lương hưu. 

Để ngăn chặn tình trạng này, Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh đã thành lập tổ thẩm định, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ các hồ sơ đăng ký BHTN, đối chiếu thực tế tại doanh nghiệp. Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp cũng tìm cách lách luật để không phải đóng BHTN. Theo quy định, thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp hàng tháng phụ thuộc vào thời gian làm việc có đóng BHTN của người lao động. Cụ thể, 12 tháng đến dưới 36 tháng được hưởng 3 tháng; đóng đủ 36 tháng đến dưới 72 tháng được hưởng 6 tháng; đóng đủ từ 72 tháng đến dưới 144 tháng được hưởng 9 tháng; đóng từ đủ 144 tháng trở lên hưởng 12 tháng. Qua đó, một số doanh nghiệp đã lách luật bằng cách ký hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc với người lao động dưới 12 tháng để không phải đóng BHTN cho người lao động.

Ông Đào Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh khẳng định, thời gian tới, để triển khai tốt chính sách BHTN, tạo niềm tin cho người lao động, Trung tâm sẽ tiếp tục đẩy mạnh, đổi mới công tác thông tin tuyên truyền, phổ biến chính sách BHTN theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội và các văn bản hướng dẫn thi hành chính sách cho người lao động và các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp tham gia đóng BHTN trên địa bàn tỉnh thông qua nhiều hình thức như: tổ chức hội thảo, hội nghị, thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng, tuyên truyền lưu động… Cùng với đó, chúng tôi tiếp tục quan tâm tới công tác tổ chức đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác BHTN về trình độ chuyên môn, nâng cao tinh thần trách nhiệm, phong cách phục vụ người lao động và doanh nghiệp. Tích cực cải tiến đơn giản hóa các thủ tục chi trả; cải tiến bước thẩm định hồ sơ để rút bớt thời gian xét duyệt thủ tục BHTN… Tuy nhiên, bên cạnh nỗ lực của ngành Lao động, Thương binh và Xã hội, chúng tôi rất mong có sự chung tay của các cấp, các ngành nhằm tiếp tục hoàn thiện chính sách về BHTN, bảo đảm hoạt động nhịp nhàng, ăn khớp giữa hai ngành Lao động, Thương binh và Xã hội và Bảo hiểm xã hội trong phối hợp triển khai thực hiện chính sách BHTN cho các doanh nghiệp và người lao động trên địa bàn tỉnh...

Nguyễn Hùng