Hội nghị trực tuyến về tình hình triển khai các dự án trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông

Cùng dự có đồng chí Nguyễn Văn Thể, UVT.Ư Đảng, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải; lãnh đạo một số bộ, ngành, 13 địa phương mà tuyến cao tốc đi qua, các doanh nghiệp, nhà thầu, đơn vị thi công dự án tại các điểm cầu truyền hình trực tuyến.

Về phía tỉnh Ninh Bình, dự hội nghị có các đồng chí: Phạm Quang Ngọc, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; Nguyễn Cao Sơn, TUV, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; lãnh đạo một số sở, ngành, địa phương liên quan. 

Phát biểu khai mạc hội nghị, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nhấn mạnh, việc đầu tư phát triển hệ thống đường bộ cao tốc có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, tiến độ xây dựng tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông vẫn đang gặp nhiều khó khăn vướng mắc cần tháo gỡ. 

Tại hội nghị này, Phó thủ tướng đề nghị các nhà thầu nêu các vướng mắc, khó khăn gì, giải phóng mặt bằng, thiết kế, vật tư, trang thiết bị... từ đó Chính phủ sẽ nghiên cứu đưa ra các giải pháp phù hợp trên "tinh thần là không được để chậm tiến độ", nhất là đối với các hợp đồng đã ký.

Tại hội nghị, các đại biểu đã nghe đại diện Bộ Giao thông Vận tải báo cáo tình hình thực hiện Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc-Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020. Theo đó, Dự án gồm 11 dự án thành phần, trong đó có 8 dự án đầu tư công và 3 dự án đầu tư theo phương thức đối tác công-tư.

Công tác GPMB các dự án thành phần được bắt đầu thực hiện từ tháng 6/2019 đến nay đã cơ bản hoàn thành, bàn giao được 638,8km/652,86 km, đạt 97,8% với tổng diện tích đã thu hồi là trên 4.824,31 ha/4.926,91 ha cần giải tỏa.

Về tình hình triển khai thi công, Bộ Giao thông Vận tải cho biết, hiện 7 dự án thành phần đã khởi công xây dựng gồm 3 dự án đầu tư công thực hiện theo Nghị quyết 52 của Quốc hội (Cao Bồ-Mai Sơn; Cam Lộ-La Sơn và cầu Mỹ Thuận 2); 3 dự án chuyển hình thức đầu tư công theo Nghị quyết 117 của Quốc hội (Mai Sơn-Quốc lộ 45; Vĩnh Hảo-Phan Thiết và Phan Thiết-Dầu Giây); 1 dự án thành phần đầu tư theo phương thức đối tác công-tư (Diễn Châu-Bãi Vọt). Đối với 4 dự án còn lại, dự kiến sẽ khởi công trong quý III/2021. 

Quá trình triển khai thi công dự án gặp một số vướng mắc, đến nay vẫn còn 2,2% chiều dài tuyến chưa bàn giao mặt bằng nhưng không ảnh hưởng nhiều đến tiến độ thi công của các gói thầu và khoảng 50% khối lượng các công trình hạ tầng kỹ thuật chưa di dời.

Về nguồn vật liệu đắp nền đường phục vụ thi công Dự án, Chính phủ đã có Nghị quyết số 60/NQ-CP ngày 16/6/2021 về việc áp dụng cơ chế đặc thù trong cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường cung cấp cho Dự án. Nghị quyết đã tháo gỡ được vướng mắc về thủ tục nâng công suất khai thác mỏ vật liệu, cho phép chỉ định cho nhà đầu tư, nhà thầu của dự án (không phải đấu giá quyền khai thác khoáng sản), đã rút ngắn được thời gian cấp phép khai thác từ 3-6 tháng. 

Tuy nhiên thủ tục cấp giấy phép khai thác còn kéo dài (phải lập dự án, cấp phép thăm dò, phê duyệt trữ lượng, lập báo cáo đánh giá tác động môi trường...). Hiện 2/7 dự án thành phần đã khởi công gặp vướng mắc về thiếu bãi đổ thải và không đáp ứng yêu cầu thực tế của dự án.

Tại hội nghị, đại diện các Chủ đầu tư, Ban quản lý dự án, nhà thầu thi công, tư vấn, Tập đoàn EVN, Viettel, VNPT đã báo cáo các vấn đề cụ thể liên quan đến dự án. 

Về phía tỉnh Ninh Bình, các chủ đầu tư, nhà thầu đã báo cáo tiến độ dự án và đề suất những khó khăn. Theo đó, trên địa bàn tỉnh hiện có 2 dự án thành phần là Đoạn Cao Bồ- Mai Sơn và Mai Sơn- QL45 với tổng chiều dài 24,5 km. Trong đó đoạn Cao Bồ- Mai Sơn dài 10,1 km đến nay đã hoàn thành GPMB, thi công đắp đền đường, không còn tồn tại, vướng mắc; Đoạn Mai Sơn- QL 45 có tổng chiều dài 14,35 km, đến nay công tác GPMB đã hoàn thành. Hiện 1/3 khu tái định cư đã cơ bản hoàn thành phần hạ tầng kỹ thuật. 

Các đại biểu đã tập trung kiến nghị một số nội dung chính như trong thời gian gần đây, giá cả một số loại vật liệu xây dựng chủ yếu trên thị trường tăng cao, đặc biệt là giá thép xây dựng tăng đột biến đã gây nhiều khó khăn cho các nhà thầu thi công xây dựng.

*Buổi chiều, hội nghị nghe các địa phương tham gia ý kiến về công tác giải phóng mặt bằng, vị trí nút giao thông, đường gom dân sinh, giải quyết các vướng mắc về vật liệu...

Phát biểu tại hội nghị, đồng chí Phạm Quang Ngọc, Chủ tịch UBND tỉnh nêu rõ: Ninh Bình quyết tâm cao thực hiện GPMB 2 dự án thành phần đoạn Cao Bồ- Mai Sơn và Mai Sơn- QL45. Kết quả đến nay công tác GPMB cả 2 dự án đã hoàn thành, bàn giao toàn tuyến là 24,45 km/24,45 km cho nhà thầu xây lắp. 

Toàn tỉnh có 481/2.919 hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án phải bố trí tái định cư tại 5 khu, hiện 4/5 khu đã hoàn thành; 1/5 khu đã cơ bản hoàn thành phần hạ tầng kỹ thuật. Ngoài ra, tỉnh đã hoàn thành thực hiện di dời hạ tầng kỹ thuật của 2 dự án. Tổng chi phí GPMB là 736,92 tỷ đồng, lũy kế giải ngân đến nay đạt 571,248 tỷ đồng, tương đương 77,52%. Riêng từ đầu năm đến nay tỷ lệ giải ngân đạt 56,73%. 

Bên cạnh đó, tỉnh cũng đã xác định vị trí bãi đổ thải đảm bảo theo quy định. Đối với 3 mỏ nguyên liệu đã được cấp phép cho chủ đầu tư trước 2017. Tuy nhiên trong quá trình tư vấn lập dự án gặp một số vướng mắc do vậy chậm tiến độ khai thác của nhà thầu. Đề nghị Bộ GTVT trước mắt nghiên cứu sử dụng vật liệu phù hợp để đảm bảo tiến độ thi công. 

Tỉnh Ninh Bình cũng kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương nghiên cứu phương án đền bù hỗ trợ GPMB đối với 3 mỏ bị ảnh hưởng bởi dự án cao tốc Mai Sơn- Quốc Lộ 45 trên địa bàn thành phố Tam Điệp. 

Trên cơ sở báo cáo, kiến nghị của các nhà thầu, Ban quản lý dự án, chủ đầu tư và các địa phương, đại diện các Bộ: Tài nguyên & Môi trường, Xây dựng, Công an, Công thương, Kế hoạch và đầu tư, Tài chính, Ngân hàng Nhà nước đã phát biểu giải đáp những kiến nghị của các đơn vị, địa phương liên quan đến các nội dung về mỏ vât liệu, GPMB, biến động về giá, quản lý chi phí, chất lượng công trình, thủ tục đầu tư, vốn, tín dụng và an ninh trật tự.

Kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành nhấn mạnh: Dự án đường bộ cao tốc Bắc-Nam là Dự án trọng điểm quốc gia có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển kinh tế- xã hội, an ninh quốc phòng của cả nước. Do đó, Chính phủ dành nhiều công sức, thời gian lãnh đạo, chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương vào cuộc với tinh thần trách nhiệm cao nhất để hoàn thiện Dự án. 

Qua kiểm tra thực tế và nghe báo cáo của các chủ đầu tư, nhà thầu, các địa phương, Phó Thủ tướng khẳng định: Dự án đang có rất nhiều thuận lợi đó là nguồn vốn được Chính phủ bố trí đầy đủ, công tác GPMB trên toàn tuyến cơ bản hoàn thành, các chủ đầu tư, nhà thầu tuy mới triển khai phần xây dựng nhưng khí thế thi công rất khẩn trương, trách nhiệm. 

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai đã xuất hiện một số khó khăn từ thực tiễn như dịch COVID-19 làm giá cả vật liệu xây dựng như sắt thép tăng cao, mỏ cung cấp vật liệu phục vụ công tác thi công còn nhiều bất cập, chưa đáp ứng được nhu cầu về giá, khối lượng theo yêu cầu của dự án. 

Chính vì vậy, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành yêu cầu Bộ GTVT chủ trì phối hợp với các địa phương, Ban quản lý các dự án, chủ đầu tư, nhà thầu từng bước tháo gỡ khó khăn trên tinh thần "giải quyết từng việc cụ thể, có đánh giá xem xét, xử lý dứt điểm những tồn tại".

Thủ tướng Chính phủ cũng đề nghị: Công tác GPMB ở các địa phương không còn nhiều song phải tập trung hoàn thành dứt điểm trước ngày 30/7 và đầu tư khu tái định cư theo đúng tiến độ. 

Liên quan đến thủ tục cấp phép khai thác mỏ, đề nghị các tỉnh thực hiện nghiêm túc Nghị quyết 60 của Chính phủ. Thành lập các đoàn thanh, kiểm tra đánh giá lại năng lực của các mỏ. Nếu mỏ nào đang khai thác với công suất trung bình yêu cầu tăng 50% công suất. Đối với các mỏ có dấu hiệu ghìm sản lượng để tăng giá, cần báo cáo với Chính phủ xử lý nghiêm và rút quyền khai thác. 

Đối với các bộ, ngành liên quan sau khi nghe kiến nghị của các đơn vị và địa phương về việc tăng giá vật liệu xây dựng, khó khăn trong khai thác vật liệu xây dựng phục vụ công tác thi công, Phó Thủ tướng yêu cầu cần thành lập đoàn kiểm tra liên ngành để nhận diện rõ những khó khăn, vướng mắc, từ đó đưa ra các giải pháp phù hợp để tạo điều kiện tốt nhất cho các chủ đầu tư, nhà thầu thực hiện thi công dự án theo đúng tiến độ. 

Đặc biệt, Bộ GTVT với vai trò chủ trì cần tổ chức giao ban 1 tuần/lần, Chính phủ sẽ giao ban 1 tháng/lần với các bộ, ngành, địa phương để kịp thời cập nhật tiến độ, lắng nghe ý kiến của các bên liên quan, tháo gỡ những khó khăn vướng mắc. 

Nguyễn Thơm- Anh Tuấn - Anh Tú