Cùng dự hội nghị có các đồng chí: Trần Hồng Hà, Phó Thủ tướng Chính phủ; Nguyễn Thị Doan, nguyên Phó Chủ tịch nước; lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương; đại diện một số trường đại học; lãnh đạo các tỉnh, thành phố tại 63 điểm cầu địa phương trong toàn quốc.
Dự hội nghị tại điểm cầu tỉnh Ninh Bình có các đồng chí: Đoàn Minh Huấn, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy; Phạm Quang Ngọc, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; Tống Quang Thìn, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh; lãnh đạo các sở, ban, ngành; lãnh đạo các huyện, thành phố.
Năm học 2022-2023, với chủ đề "Đoàn kết, sáng tạo, ra sức phấn đấu hoàn thành tốt các nhiệm vụ và mục tiêu đổi mới, củng cố và nâng cao chất lượng GD-ĐT", ngành Giáo dục đã khắc phục khó khăn, cơ bản hoàn thành các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm.
Ngành Giáo dục tiếp tục hoàn thiện thể chế, tạo hành lang pháp lý để thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT.
Tiếp tục triển khai có hiệu quả Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 và Chương trình Giáo dục thường xuyên mới theo lộ trình. Bộ GD-ĐT đã điều chỉnh Chương trình tổng thể và Chương trình giáo dục phổ thông môn Lịch sử trên cơ sở giữ ổn định về quan điểm, mục tiêu, cấu trúc, lộ trình triển khai thực hiện của Chương trình. Tổ chức thẩm định và phê duyệt danh mục sách giáo khoa và phê duyệt tài liệu giáo dục địa phương bảo đảm tiến độ, chất lượng.
Chất lượng giáo dục đại trà và mũi nhọn tiếp tục được nâng lên. Quy mô và mạng lưới các cơ sở giáo dục thường xuyên tại các địa phương về cơ bản được duy trì ổn định, đáp ứng nhu cầu học tập thường xuyên, học tập suốt đời của người dân. Bộ GD-ĐT đã tổ chức thành công Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023, Kỳ thi học sinh giỏi Quốc gia năm học 2022-2023, Cuộc thi khoa học, kỹ thuật cấp Quốc gia học sinh trung học năm học 2022-2023.
Học sinh Việt Nam tiếp tục đạt nhiều thành tích cao trong các hội thi, kỳ thi khu vực và quốc tế. Theo Bảng xếp hạng các quốc gia tốt nhất về giáo dục năm 2021 (công bố năm 2022), Việt Nam xếp thứ 59 thế giới (tăng 5 bậc so với năm trước).
Số lượng các cơ sở giáo dục đại học, chương trình đào tạo được quốc tế công nhận và số lượng bài báo quốc tế của các nhà khoa học trong nước ngày càng tăng, từng bước khẳng định vị thế giáo dục đại học của Việt Nam trên bản đồ giáo dục quốc tế.
Toàn ngành tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành và trong hoạt động dạy và học. Xếp hạng chỉ số cải cách hành chính của Bộ GD-ĐT năm 2022 tăng 2 bậc so với năm 2021.
Tại hội nghị, các địa phương đã phát biểu tham luận về những kết quả đạt được trong công tác giáo dục và đào tạo năm học 2022-2023, đặc biệt là về sự quan tâm của địa phương trong đầu tư xây dựng cơ sở vật chất giáo dục đáp ứng yêu cầu đổi mới, khắc phục tình trạng gia tăng cơ học số học sinh; sắp xếp các cơ sở giáo dục công lập; huy động và sử dụng có hiệu quả đầu tư cơ sở vật chất giáo dục, giảm tỷ lệ phòng học tạm; nâng cao chất lượng giáo dục học sinh đồng bào dân tộc thiểu số; đề xuất khắc phục tình trạng thiếu giáo viên tại các địa phương...
Chủ đề năm học 2023-2024 là "Đoàn kết, kỷ cương, sáng tạo, tiếp tục đổi mới theo chiều sâu, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo". Để triển khai thực hiện hiệu quả các mục tiêu năm học, toàn ngành Giáo dục tập trung triển khai 12 nhiệm vụ trọng tâm: Hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về giáo dục; thực hiện hiệu quả chương trình giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên; nâng cao chất lượng, chuẩn hóa đội ngũ giáo viên, giảng viên và cán bộ quản lý giáo dục các cấp; thu hút và sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư cho giáo dục; tăng cường công tác chính trị, tư tưởng, quốc phòng và an ninh; quy hoạch, phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục đại học, đẩy mạnh thực hiện tự chủ đại học, nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực; hội nhập quốc tế trong giáo dục...
Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định: Thực hiện các chủ trương của Đảng, Nhà nước, thời gian qua cả hệ thống chính trị, đặc biệt là ngành GD-ĐT đã nỗ lực lớn, quyết tâm cao, hành động quyết liệt triển khai các nhiệm vụ được giao, đạt được những kết quả tích cực, đóng góp quan trọng vào sự phát triển của đất nước.
Chỉ ra những tồn tại trong năm học qua, định hướng nhiệm vụ năm học 2023-2024, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh: Trước kỷ nguyên toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư tác động mạnh mẽ, sâu sắc tới mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, đặt ra nhiều thách thức cho ngành Giáo dục, nhất là việc nâng cao chất lượng giáo dục và các hoạt động phù hợp với đội ngũ giáo viên, học sinh, sinh viên.
Cùng với đó, sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, xuất hiện những vấn đề mới liên quan đến trí tuệ nhân tạo, các ngành mới nổi (bán dẫn, phát triển kinh tế xanh, kinh tế số...) đang đặt ra các yêu cầu cấp thiết đối với công tác đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, tiếp cận thị trường việc làm 4.0, gỡ bỏ rào cản để Việt Nam hội nhập toàn cầu trong tương lai, người Việt Nam tham gia vào chuỗi cung ứng nguồn nhân lực toàn cầu.
Đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo là một chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước, trong quá trình đổi mới cần kế thừa, phát huy thành tựu, phát triển nhân tố mới, tiếp thu có chọn lọc những kinh nghiệm của thế giới phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của Việt Nam.
Kiên quyết chấn chỉnh nhận thức, việc làm lệch lạc trong GD-ĐT. Đổi mới phải đảm bảo tính hệ thống, tầm nhìn dài hạn, phù hợp với từng loại đối tượng, cấp học...
Thủ tướng Chính phủ chỉ ra 6 vấn đề nổi lên cần tập trung giải quyết kịp thời như: Phải kiên quyết, kiên trì không cho ma túy, tệ nạn xã hội vào học đường. Khắc phục tình trạng bạo lực học đường, đảm bảo an ninh, an toàn trường học trong mọi hoàn cảnh. Đổi mới sách giáo khoa đảm bảo chuẩn mực, có tính ổn định tương đối và phát triển.
Chú trọng hơn nữa nâng cao chất lượng giáo dục đại học, giáo dục cao đẳng, giáo dục thường xuyên. Rà soát việc dạy và học môn học giáo dục công dân trong trường phổ thông đảm bảo chất lượng, thực chất, hiệu quả.
Có giải pháp nhanh chóng khắc phục tình trạng thiếu giáo viên mầm non và thiếu trường học ở khu vực vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo.
Thủ tướng cũng nhấn mạnh các nội dung về: hoàn thiện thể chế; cơ chế, chính sách, hoàn thiện hành lang pháp lý thuận lợi để thực hiện đổi mới GD-ĐT, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về giáo dục.
Khẩn trương ban hành các chiến lược, quy hoạch giai đoạn 2021-2030 để phát triển GD-ĐT và các quy hoạch khác có liên quan. Tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện phát triển Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 phù hợp với tình hình thực tiễn, yêu cầu đặt ra trong giai đoạn mới của đất nước…
Xây dựng, sửa đổi, bổ sung các chính sách đãi ngộ giáo viên phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của đất nước; có giải pháp tài chính hỗ trợ giáo viên vùng sâu, vùng xa, giáo viên mầm non. Nâng cấp, bổ sung cơ sở vật chất, thiết bị dạy học đảm bảo hiệu quả, phù hợp với yêu cầu thực tiễn ở địa phương.
Đẩy mạnh tự chủ giáo dục trên tinh thần không cầu toàn, không nóng vội, có cách làm bài bản, khoa học, phù hợp, có lộ trình cụ thể, rõ ràng để các cơ sở giáo dục tự chủ về chuyên môn, kinh phí nhưng phải đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước.
Tiếp tục rà soát quy hoạch, đảm bảo quỹ đất phù hợp để xây dựng trường, lớp học đáp ứng nhu cầu của người học gắn với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, địa phương trong quá trình đô thị hóa, tốc độ gia tăng và sự dịch chuyển dân số giữa các vùng, miền, khu vực, nhất là khu đô thị lớn, khu công nghiệp.
Tăng cường thông tin truyền thông về chủ trương, chính sách đổi mới giáo dục, tạo sự đồng thuận của mọi tầng lớp nhân dân; phát hiện, tuyên truyền tấm gương giáo viên, học sinh tiêu biểu, tạo sức lan tỏa trong xã hội. Kịp thời chấn chỉnh, xử lý nghiêm các trường hợp đưa thông tin sai lệch, xuyên tạc về giáo dục.
Đầu tư cơ sở hạ tầng số, hạ tầng điện. Có giải pháp hiệu quả phát triển nhanh nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, tăng năng suất lao động...
Hồng Vân - Hoàng Hiệp