Gia Viễn: Địa phương tiêu biểu trong phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng nông thôn mới

Điểm sáng nông thôn mới

Chúng tôi trở lại Gia Vân (Gia Viễn) vào những ngày Đảng bộ, nhân dân trong xã đang đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước chào mừng Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXII hướng tới Đại hội lần thứ XIII của Đảng và không khỏi ngỡ ngàng bởi sự "thay da đổi thịt" của miền quê này. Nơi đây diện mạo nông thôn đã có nhiều khởi sắc với cụm công nghiệp hàng chục ha, những nhà máy, xí nghiệp mọc lên san sát thu hút đông đảo lao động trong và ngoài địa phương; hệ thống điện, đường, trường, trạm được sửa chữa, xây mới khang trang. Trao đổi với các đồng chí lãnh đạo xã, chúng tôi được biết: Có được kết quả đó trước hết là bởi ở Gia Vân, ý Đảng, lòng dân đã hợp làm một, nhất là trong phong trào xây dựng nông thôn mới (NTM), tạo động lực để xã phát huy tiềm năng, thế mạnh của vùng quê "Ai đi mà chẳng nhớ, ai về mà chẳng thương". Xã Gia Vân đã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu (là một trong bảy xã đầu tiên của cả nước đạt NTM kiểu mẫu); thôn Thanh Uy và thôn Tập Ninh (xã Gia Vân) đạt chuẩn khu dân cư NTM kiểu mẫu.

Cũng như Gia Vân, thời gian qua, phong trào thi đua xây dựng NTM trên địa bàn huyện Gia Viễn đã nhận được sự chung sức, đồng lòng của cán bộ và nhân dân trong huyện. Quán triệt sâu sắc quan điểm: Xây dựng NTM, cốt lõi là nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, vì mục tiêu sản xuất phát triển, đời sống sung túc, diện mạo sạch sẽ, thôn xóm văn minh, quản lý dân chủ, Gia Viễn xác định xây dựng NTM là sự nghiệp của toàn dân, đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền, sự vào cuộc tích cực của MTTQ và các đoàn thể; đặc biệt là sự chung sức, đồng lòng của các tầng lớp nhân dân. 

Triển khai xây dựng NTM, vai trò lãnh đạo của Đảng thể hiện rõ trong từng quyết sách, từng bước đi đúng đắn. Huyện đã thành lập Ban chỉ đạo, phân công trách nhiệm cho các thành viên, phụ trách từng tiêu chí huyện NTM. Với sự chỉ đạo quyết liệt, tập trung bằng nhiều giải pháp cụ thể, phong trào thi đua xây dựng NTM ở Gia Viễn đã có sức lan tỏa, huy động tối đa các nguồn lực trong dân cùng với nguồn đầu tư của Nhà nước thực hiện các tiêu chí NTM. Sau 10 năm, tổng nguồn vốn huyện đã huy động để xây dựng nông thôn mới là 6.206 tỷ đồng, trong đó vốn từ cộng đồng dân cư gần 2.396 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 38,5%. 

Với nguồn kinh phí này, huyện đã tập trung xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội từng bước hiện đại nhằm phục vụ tốt cho sản xuất và đời sống nhân dân. Huyện đã làm mới 2.358 tuyến đường với tổng chiều dài gần 197 km; kiên cố hóa 105 tuyến kênh mương (dài 94 km), xây mới và nâng cấp 16 trạm bơm; lắp đặt thêm 161 trạm biến áp, làm mới, nâng cấp 161 km đường dây điện trung - hạ thế, đảm bảo 100% số xã có hệ thống điện đạt chuẩn, 100% số hộ được sử dụng điện; đầu tư hoàn chỉnh hệ thống trường học các cấp; xây mới, cải tạo, nâng cấp 158 nhà văn hóa thôn, xóm, 20 sân thể thao và nhà văn hóa xã… 

Bên cạnh đó, huyện Gia Viễn cũng chú trọng chuyển đổi diện tích trồng lúa kém hiệu quả sang nuôi trồng thủy sản, đẩy mạnh các mô hình nuôi cá trên ruộng trũng, nuôi trong ao nổi và bán công nghiệp. Công tác dồn điền, đổi thửa, chỉnh trang đồng ruộng gắn với xây dựng NTM và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sau dồn điền, đổi thửa tiếp tục được huyện tập trung chỉ đạo. Điểm nổi bật trong xây dựng NTM ở Gia Viễn là huyện đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ, như: Hỗ trợ xây dựng trường tiểu học, THCS đạt chuẩn tối đa 400 triệu đồng/trường; hỗ trợ xây dựng nhà văn hóa thôn, xóm là 20 triệu đồng/nhà; thưởng cho các xã đạt chuẩn NTM mỗi xã 1 tỷ đồng; xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu 300 triệu đồng/xã; thôn đạt chuẩn thôn NTM kiểu mẫu 50 triệu đồng/thôn; hỗ trợ kinh phí cho một số mô hình chuyển đổi phát triển kinh tế (mô hình thủy sản, mô hình trồng rau nhà lưới ở xã Gia Phương, mô hình trồng hoa ở xã Gia Hòa) và một số chính sách xã hội hóa hỗ trợ cho các hộ nghèo, hộ người có công… Với sự nỗ lực không mệt mỏi, sau 10 năm bắt tay vào xây dựng NTM, Gia Viễn đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận huyện đạt chuẩn NTM vào tháng 7/2020. 

Đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước

Giai đoạn 2015-2020, phong trào thi đua trên địa bàn huyện Gia Viễn có nhiều đổi mới, chuyển biến mạnh mẽ cả bề rộng và chiều sâu, thu hút được đông đảo cán bộ, công chức, viên chức và các tầng lớp nhân dân tham gia, góp phần hoàn thành thắng lợi các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội. Huyện ủy, UBND huyện đã lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương đề ra những nội dung, biện pháp thi đua cụ thể, sát với đặc điểm của cơ quan, đơn vị mình. Phát huy vai trò của Mặt trận và các đoàn thể nhân dân trong việc tổ chức đăng ký giao ước thi đua, tổ chức thực hiện thi đua và sơ kết, tổng kết phong trào thi đua để thi đua thực sự là phong trào hành động cách mạng của quần chúng. Bên cạnh đó, các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh việc chăm lo xây dựng điển hình tiến tiến và nhân rộng học tập các gương điển hình tiến tiến. 

Trên lĩnh vực kinh tế, huyện đã phát động các phong trào thi đua "Sản xuất, kinh doanh giỏi", đẩy mạnh áp dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất như: Phong trào cấy lúa cao sản, lúa chất lượng cao; phong trào trồng cây vụ đông; tập trung phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm, nuôi trồng thủy sản theo quy mô trang trại, phù hợp với quy hoạch, đảm bảo vệ sinh môi trường, giảm những điểm chăn nuôi nhỏ lẻ, gây ô nhiễm trong khu dân cư; tăng cường ứng dụng công nghệ cao, thực hiện chuyển dịch tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, nâng cao chất lượng hiệu quả kinh tế. 

Trên lĩnh vực văn hóa-xã hội, phong trào thi đua "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư" được cán bộ và nhân dân trong toàn huyện tích cực hưởng ứng. Đến nay, 100% xã đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới, có 99% số thôn, xóm, phố đạt danh hiệu văn hóa. Công tác tôn tạo, khôi phục, phát huy giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể được tăng cường. Phong trào thể dục thể thao quần chúng diễn ra sôi nổi, thu hút đông đảo nhân dân tham gia và cổ vũ: 100% các xã, thị trấn phát triển phong trào thể dục, thể thao, trong đó có 81% các xã, thị trấn có phong trào mạnh về văn hóa, thể thao; 30% số dân rèn luyện thể dục thể thao thường xuyên. Phong trào đền ơn đáp nghĩa, uống nước nhớ nguồn đã được toàn dân tích cực hưởng ứng; các hoạt động từ thiện nhân đạo, quyên góp ủng hộ người tàn tật, ủng hộ đồng bào gặp thiên tai, lũ lụt... luôn hoàn thành với kết quả cao. Huyện đã tích cực hưởng ứng và thực hiện có hiệu quả các kế hoạch giảm nghèo, giải quyết việc làm, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn ngày càng giảm. Năm 2015 tỷ lệ hộ nghèo là 4,1%, đến nay còn 2,58%, giảm 1,52%, đó là một thành tích đáng phấn khởi trong công tác giảm nghèo trên địa bàn huyện. Đến nay, 100% các xã đạt chuẩn tiêu chí quốc gia về y tế.

Phong trào thi đua trong lĩnh vực xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, đoàn thể vững mạnh có nhiều chuyển biến tích cực. Phong trào thi đua "Xây dựng tổ chức cơ sở Đảng trong sạch, vững mạnh" và "Thực hiện cuộc vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng" được triển khai sâu rộng trên địa bàn toàn huyện. Phong trào "Xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh", "Cải tiến lề lối làm việc", thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, chống tham nhũng cũng được triển khai rộng khắp. Công tác dân vận của chính quyền được các cấp ủy Đảng và chính quyền các cấp quan tâm thực hiện, chú trọng đổi mới phương thức hoạt động theo phương châm "Hướng về cơ sở", lắng nghe ý kiến đóng góp của nhân dân để mọi hoạt động đi vào chiều sâu và có hiệu quả. ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp và các đoàn thể chính trị-xã hội đã bám sát nhiệm vụ chính trị của địa phương, coi trọng việc phát động các phong trào thi đua yêu nước, quan tâm củng cố tổ chức, đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, gắn lợi ích thiết thực của đoàn viên, hội viên với các nhiệm vụ phát triển KT-XH. Thực hiện tốt các phong trào thi đua xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, đoàn kết tôn giáo, tham gia xây dựng, củng cố chính quyền vững mạnh.

Từ những phong trào thi đua trên, cùng với những nỗ lực cố gắng của Đảng bộ và nhân dân trong huyện đã đưa Gia Viễn từ một huyện chiêm trũng thuần nông, với tốc độ phát triển kinh tế năm 2015 chỉ đạt 15,86%, đến năm 2019 đạt 79,96% (vượt 64,1%); giai đoạn 2016-2019 tốc độ tăng giá trị sản xuất bình quân hàng năm đạt 16,51%/năm; năm 2019 tăng 23,4% so với năm 2018. Cơ cấu kinh tế có sự chuyển dịch theo hướng tích cực, giảm tỷ trọng nông nghiệp - thủy sản, tăng ngành công nghiệp - xây dựng, dịch vụ. Năm 2011, ngành nông, lâm nghiệp, thủy sản chiếm 13,3%; công nghiệp - xây dựng chiếm 69,6%; dịch vụ chiếm 17,1%. Đến năm 2019, tỷ trọng ngành nông, lâm nghiệp, thủy sản còn 3,5%; công nghiệp, xây dựng chiếm 78%; dịch vụ chiếm 18,5%. Trên địa bàn huyện có 1 khu công nghiệp và 3 cụm công nghiệp đang hoạt động, đóng góp 80% giá trị sản xuất công nghiệp và trên 50% tổng thu ngân sách trên địa bàn tỉnh. Tổng thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn giai đoạn 2015-2019 đạt trên 2.482 tỷ đồng, bình quân đạt 496,5 tỷ đồng/năm, tăng gấp 5,6 lần so với tổng thu ngân sách bình quân giai đoạn 2011-2015 (88,6 tỷ đồng). Văn hóa - xã hội có nhiều tiến bộ, an sinh xã hội được đảm bảo, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ngày càng được nâng lên. Giáo dục - đào tạo luôn được quan tâm cả về chất lượng giáo dục toàn diện cũng như chất lượng giáo dục đại trà.

Ghi nhận những đóng góp của Đảng bộ và nhân dân trong huyện, thời gian qua, đã có hàng trăm tập thể, cá nhân được Nhà nước, Chính phủ, các bộ, ngành và UBND tỉnh khen thưởng.

Quỳnh Thu