Làng nghề cây cảnh xóm 1, Khánh Thiện đã được UBND tỉnh công nhận ngày 20-10-2014. Đến thời điểm này, đây là làng nghề đầu tiên và duy nhất trong toàn tỉnh về cây cảnh. Có thể nói, quyết định của UBND tỉnh công nhận Làng nghề cây cảnh xóm 1-Khánh Thiện là một bước ngoặt đối với hoạt động sinh vật cảnh của xã Khánh Thiện nói riêng và huyện Yên Khánh nói chung.
Làng nghề cây cảnh xóm 1, Khánh Thiện ra đời trên cơ sở phong trào sinh vật cảnh của xã Khánh Thiện. Hiện tại xã có 64 hội viên, tham gia sinh hoạt ở 4 chi hội. Toàn xã có tổng số 15.700 cây trên chậu, diện tích sử dụng cho hoạt động sinh vật cảnh ước gần 29.000m2. Riêng đối với làng nghề cây cảnh xóm 1 có 43 hộ làm sinh vật cảnh, chiếm 31% số hộ dân, có 55 lao động tham gia hoạt động sinh vật cảnh, chiếm 34% lao động cả làng. Nhiều năm nay hoạt động sản xuất, kinh doanh cây cảnh đã phát triển mạnh tại đây.
Năm 2011-2013 doanh thu từ cây cảnh là gần 3,6 tỷ đồng. Xóm 1 hiện là nơi tập trung nhiều thợ lành nghề trong việc chăm sóc, uốn tỉa cây cảnh, chế tác non bộ; sản xuất, buôn bán các loại đôn, chậu dùng cho cây cảnh như các hộ: Vũ Văn Ham, Phạm Công Danh, Phạm Đức Long, Phạm Ngọc Quyển, Phạm Mạnh Tưởng... Sản phẩm mà các nghệ nhân làng nghề cây cảnh xóm 1, Khánh Thiện sản xuất ra được thị trường ưa chuộng, có mức tiêu thụ tốt. Nhiều nghệ nhân có tay nghề cao còn tham gia nhận chăm sóc uốn tỉa cho nhiều nhà vườn trong và ngoài tỉnh; tham gia liên kết sản xuất cây cảnh với các nghệ nhân làng nghề cây cảnh Nam Điền (Nam Định)... Hoạt động này một mặt giúp tăng cường đầu ra, nâng mức tiêu thụ cho sản phẩm, mặt khác cũng là cơ hội để nhiều nghệ nhân trong làng học hỏi được các kỹ thuật, kinh nghiệm làm cây của làng nghề cây cảnh lâu đời Nam Điền.
Từ hoạt động sinh vật cảnh, nhiều hộ gia đình từ chỗ là hộ nghèo đã xóa được nghèo, vươn lên trở thành hộ có thu nhập trung bình, cá biệt có nhiều hộ năng động trong hoạt động này đã tận dụng các điều kiện mở rộng sản xuất, kinh doanh làm giàu.
Hoạt động sản xuất và kinh doanh cây cảnh xóm 1 phát triển là nhờ sự vào cuộc quyết liệt của Đảng ủy, chính quyền và tổ chức hội sinh vật cảnh xã Khánh Thiện, đặc biệt là vai trò của hội cựu chiến binh trong việc gương mẫu đi đầu, làm nòng cốt cho phong trào. Đây là việc cụ thể hóa sự chỉ đạo của Huyện ủy Yên Khánh qua thông tri 16-TT/HU về việc phát triển sinh vật cảnh thành ngành kinh tế sinh thái. Hướng phát triển này không những đem lại thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân mà còn có tác dụng góp phần cải thiện môi sinh, xây dựng đời sống văn hóa mới ở khu dân cư, góp phần xây dựng nông thôn mới.
Trong tương lai không xa khi hoạt động kinh tế du lịch trong tỉnh phát triển, loại hình du lịch tham quan các làng nghề được quan tâm, thì việc du khách đến các nhà vườn sinh vật cảnh là hoàn toàn khả dĩ. Như vậy mô hình làng nghề cây cảnh xóm 1, Khánh Thiện không chỉ góp phần vào tạo việc làm, tăng thu nhập, cải thiện môi sinh mà còn góp phần để các hoạt động du lịch, làng nghề trong tương lai phát triển.
Bài, ảnh: Mai Phương