Ghi nhận ở Câu lạc bộ cây, đá cảnh Hà Nam
Câu lạc bộ (CLB) cây, đá cảnh là một trong 10 chi hội, CLB của Hội Sinh vật cảnh tỉnh Hà Nam. Sau triển lãm sinh vật cảnh cuối năm 2020 chào mừng thành công Đại hội đại biểu Hội Sinh vật cảnh tỉnh lần thứ VI và tạm ngưng một năm vì dịch bệnh Covid-19, CLB cây, đá cảnh đã hoạt động sôi động trở lại với triển lãm cây cảnh vừa diễn ra vào đầu tháng 11 năm nay.
Với hoạt động đặc thù, các CLB sinh vật cảnh nói chung và CLB cây, đá cảnh nói riêng không bị tác động nhiều bởi dịch bệnh. Số hội viên của CLB sau đại dịch vì thế vẫn giữ nguyên 52 hội viên. Trò chuyện với ông Nguyễn Đăng Khải, Phó Chủ tịch Hội Sinh vật cảnh tỉnh Hà Nam, Chủ nhiệm CLB cây, đá cảnh tỉnh về hoạt động của CLB, ông cho biết: Để là thành viên của CLB trước hết phải có lòng đam mê, am hiểu về cây cảnh; thứ hai phải có tiềm năng có nghĩa là có cây, có thâm niên chơi cây, có cây cảnh xuất sắc (về cả giá trị nghệ thuật và kinh tế) và phải có tiềm năng về kinh tế; thứ ba là yếu tố về đạo đức của các hội viên cũng được CLB coi trọng, bởi chơi cây trước hết là một thú chơi tao nhã.
Chia sẻ về thú chơi cây, ông Khải chia sẻ: Phong cách chơi cây cảnh nghệ thuật phụ thuộc vào vùng miền, khí hậu và văn hóa của vùng đất đó. Ở miền Bắc, vì khí hậu khắc nghiệt và ảnh hưởng nhiều văn hóa Nho giáo nên về cây có 4 loại cây chủ yếu là sanh, si, đa, lộc ứng với ba bộ chính làm cốt lõi là tứ linh, tứ quý và tam đa. Trong miền Nam phổ biến là tùng La Hán, vạn niên tùng, mai chiếu thủy, nguyệt quế. Miền Trung lại chuộng những loại cây, như sanh, hải châu, cần thăng… Kỹ thuật tạo tác cây cảnh cũng tùy thuộc vào vùng miền, như miền Bắc cây cảnh là một thú chơi, chứa đựng trong đó là tình cảm con người, triết lý cuộc sống nên mang nhiều dáng dấp cây thế. Xuất phát từ 4 dáng chính: trực, xiêu, hoành, huyền, phân thành 99 thế, phát triển lên thành 150 thế như ngày nay và các biến thể khác. Trong miền Nam, đa phần cây cảnh lại mang hình khối, còn miền Trung là sự phối hợp phong cách của cả 2 miền Nam, Bắc khi dáng thế, tay cành của miền Bắc và hệ thống dăm tàn của miền Nam. Chơi cây cảnh được nâng tầm lên mức nghệ thuật khi người xưa đặt ra các tiêu chí cổ kỳ mỹ: “Da mốc, thân quái, rễ kiểng, gốc bồ, ngọn chỉ, sẹo liền, cành ngoan”. Đây là các tiêu chí cơ bản của một cây cảnh nghệ thuật. CLB cây, đá cảnh của tỉnh góp phần đưa Hà Nam nhiều năm nay được đánh giá là một trong 10 tỉnh đứng tốp đầu về cây cảnh nghệ thuật.
CLB cây, đá cảnh tỉnh, ngoài tổ chức gặp mặt thường niên, anh em hội viên còn giúp đỡ, chia sẻ với nhau về kỹ thuật tạo tác nhằm cho ra những tác phẩm cây thế ưng ý nhất, mang đậm chất nghệ thuật, độc lạ và có giá trị kinh tế cao. Từ sưu tầm cây, nuôi phôi, bắt thế, tạo tay cành đến hoàn thiện tác phẩm hay sưu tầm cây của bất kể hội viên nào đều rất cần ý kiến anh em nên hoạt động của các thành viên trong CLB đoàn kết, gắn bó, tình cảm. Cùng với các hoạt động trong CLB, anh em hội viên còn tích cực tham gia các hoạt động triển lãm trong, ngoài tỉnh và toàn quốc. Các cuộc triển lãm, ngoài trưng bày, quảng bá các tác phẩm của mình, còn là nơi để các hội viên giao lưu, học hỏi và cũng là nơi sưu tầm, trao đổi, kinh doanh cây cảnh. Nhưng theo ông Khải, để nâng cao chất lượng cây cảnh nghệ thuật, các hội viên phải kết hợp hài hòa được cách chơi cây nghiêm cẩn của cha ông với sự phóng khoáng, bay bổng, lãng mạn của hiện tại vì cây cảnh có giá trị nghệ thuật càng cao thì giá trị kinh tế cũng càng cao theo. Và hoạt động CLB cũng phải gắn bó với hoạt động cộng đồng, hoạt động xã hội.
Tại triển lãm cây cảnh của CLB cây, đá cảnh lần thứ IV năm 2022, CLB cây, đá cảnh tỉnh trưng bày 150 tác phẩm cây cảnh nghệ thuật hoàn thiện, trong đó có khoảng 80 cây tầm trung, còn lại là tầm đại. Các cây đều có tên gọi, mã số cây, số điện thoại liên hệ, số tiền định giá. Việc có biểu cây này vừa giúp người xem hiểu rõ về dáng thế cây và ý nghĩa tác giả muốn gửi gắm, vừa giúp người chơi cây, kinh doanh cây thẩm định được giá trị kinh tế của mỗi cây cảnh. Ngoài khu trưng bày cây cảnh nghệ thuật hoàn thiện còn có khu dành cho các nhà vườn hàng phôi. Có rất nhiều phôi cây cảnh các loại được bày bán. Đa phần các cây phôi đều có khá nhiều dăm (cảnh nhỏ) và vào thời điểm bắt dăm tạo mảng, khối. Bên cạnh cây phôi, nhiều cây đang trong quá trình tạo thế hoặc đã có dáng thế, nhưng chưa hoàn chỉnh cũng được các nhà vườn chào bán.
Triển lãm cây cảnh nghệ thuật của CLB cây, đá cảnh tỉnh đã mang đến một màu sắc riêng, một thú chơi truyền thống đậm chất nghệ thuật, một thú chơi thể hiện rõ nhất việc con người coi trọng và gắn bó với thiên nhiên.
