Điều chỉnh quy hoạch xây dựng vùng huyện Xuân Trường: Phát triển xứng đáng là trung tâm vùng đô thị phía Nam của tỉnh

Với quan điểm phát triển huyện Xuân Trường theo hướng ổn định - bền vững - công bằng, đảm bảo 4 mục tiêu kinh tế - xã hội, môi trường bền vững và ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn và công bằng xã hội, thích ứng với biến đổi khí hậu; có không gian rộng mở kết nối với vùng kinh tế biển hai tỉnh Nam Định và Thái Bình, thương mại dịch vụ quy hoạch phát triển, ngày 30/8/2024, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 1872/QĐ-UBND phê duyệt điều chỉnh quy hoạch xây dựng vùng huyện Xuân Trường đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Huyện Xuân Trường nằm trong vùng kinh tế biển của tỉnh với kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được tập trung nâng cấp có trọng điểm, nhất là hệ thống giao thông đường bộ, điện, thông tin liên lạc, giáo dục,... được đầu tư, nâng cấp hiện đại, tạo tiền đề vững chắc cho phát triển kinh tế - xã hội; lực lượng lao động đa phần có tay nghề, đã qua đào tạo, góp phần không nhỏ trong việc thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp chủ lực như: dệt may, cơ khí, đóng tàu, sản xuất vật liệu xây dựng,... Theo Quyết định số 1872/QĐ-UBND của UBND tỉnh, phạm vi lập quy hoạch bao gồm toàn bộ ranh giới hành chính huyện Xuân Trường với diện tích trên 116km2 với các mục tiêu: phát triển huyện Xuân Trường gắn với hạ tầng khung quốc gia và tỉnh, nằm trên các hành lang kinh tế mới (trục phát triển Bắc Nam của tỉnh Nam Định) kết nối vùng huyện, liên huyện và vùng đồng bằng duyên hải Bắc Bộ, đặc biệt là hành lang phát triển dọc tuyến cao tốc Quảng Ninh - Hải Phòng - Ninh Bình; khai thác lợi thế giáp với vùng kinh tế ven biển tỉnh Nam Định (các huyện Giao Thủy, Hải Hậu) và là trung tâm vùng đô thị phía Nam của tỉnh, ưu thế về phát triển công nghiệp, đô thị, dịch vụ; phát huy lợi thế hiện có với tỷ trọng lớn về công nghiệp dịch vụ, là một trong những vùng trọng điểm lúa của tỉnh, điều kiện tự nhiên thuận lợi cho phát triển nông nghiệp, đặc biệt là lúa đặc sản và cây công nghiệp ngắn ngày…

Theo đó, trên cơ sở điều kiện tự nhiên, hiện trạng, tổ chức tổng thể không gian vùng huyện đến năm 2030, tầm nhìn 2050 được tổ chức theo cấu trúc “1 hành lang; 2 vùng phát triển; 4 trục kinh tế; 4 đô thị; 6 khu vực động lực phát triển”. Trong đó hành lang sinh thái ven sông (sông Ninh Cơ - sông Hồng với tổng chiều dài trên 30km) là trục chính giao thông đường thủy, kết nối các đô thị sinh thái tạo động lực phát triển kinh tế ven sông. 2 vùng phát triển gồm: vùng phát triển phía Nam - vùng trung tâm có quy mô diện tích tự nhiên khoảng 4.928ha (vùng tập trung trung tâm hành chính, chính trị, phát triển đô thị, thương mại dịch vụ, công nghiệp, nông nghiệp với trung tâm là đô thị Xuân Trường (mở rộng thêm xã Xuân Ninh), và các xã Xuân Phúc, Xuân Vinh, Trà Lũ; vùng phát triển phía Bắc có quy mô diện tích tự nhiên khoảng 6.681ha (phát triển công nghiệp, du lịch, dịch vụ, logistics, cảng sông với trung tâm là đô thị Hồng Ngọc, khu công nghiệp (KCN) Thượng Thành). 4 trục kinh tế gồm: Trục kinh tế Bắc - Nam (phát triển kinh tế tổng hợp, đa ngành, đa lĩnh vực về công nghiệp, đô thị, thương mại dịch vụ và là trục động lực phát triển kinh tế quan trọng của huyện dọc theo các tỉnh lộ 489C, 484); trục đô thị công nghiệp phía Bắc (trục phát triển kết nối các KCN Xuân Hồng, Thượng Thành với đô thị Hồng Ngọc và là động lực phát triển kinh tế khu vực phía Bắc của huyện gắn với tỉnh lộ 488); trục đô thị trung tâm (trục hành chính, dịch vụ, thương mại gắn với tỉnh lộ 489, kết nối đô thị huyện lỵ - thị trấn Xuân Trường với trục kinh tế Bắc Nam và các cụm công nghiệp (CCN) Nam Điền, Xuân Vinh, vùng nông nghiệp phía Đông); trục công nghiệp - dịch vụ - thương mại phía Nam (kết nối KCN Xuân Kiên, CCN Xuân Tiến, các khu sản xuất, kinh doanh và trung tâm thương mại dịch vụ cấp vùng tại khu vực nút giao tỉnh lộ 489C và tỉnh lộ 484, là đầu mối giao thương kết nối với thành phố Nam Định, thị trấn Quất Lâm và vùng ven biển các huyện Hải Hậu, Giao Thủy gắn với Quốc lộ 21, tỉnh lộ 484, tuyến đường Lạc Quần - Ngô Đồng). Đến năm 2030 huyện sẽ phát triển 2 đô thị gồm: Xuân Trường (mở rộng) là đô thị loại IV và Hồng Ngọc là đô thị loại V; tầm nhìn đến năm 2050 hình thành thêm các đô thị Trà Lũ, Xuân Phúc đều là đô thị loại V. 6 khu vực động lực phát triển của huyện được xác định gồm: Khu vực đô thị huyện lỵ Xuân Trường (Xuân Trường - Xuân Ninh); KCN Thượng Thành; KCN Xuân Hồng; các khu, CCN Xuân Kiên, Xuân Tiến; đô thị và dịch vụ du lịch Hồng Ngọc; đô thị và dịch vụ thương mại Xuân Phúc.

Để đáp ứng yêu cầu phát triển huyện Xuân Trường đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 theo các mục tiêu trên, Quyết định số 1872/QĐ-UBND của UBND tỉnh nêu rõ định hướng phát triển đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật; trong đó điểm nhấn là hạ tầng giao thông. Theo đó, hạ tầng giao thông của huyện được định hướng phát triển cả đường bộ và đường thủy. Về đường bộ, huyện có cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng (CT.08) quy mô 4 làn xe qua địa bàn, đoạn giao với đường tỉnh (ĐT) 489C bố trí nút giao tại vị trí các xã Xuân Phong, Xuân Thủy, đề xuất làm đường gom 2 bên đường cao tốc qua địa phận huyện theo Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030 đã được phê duyệt. Quốc lộ 21 chạy dọc phía Nam hướng đi huyện Hải Hậu nâng cấp mở rộng đạt tối thiểu đường cấp III đồng bằng trở lên; đến năm 2050 đạt đường cấp II đồng bằng; vị trí các điểm đấu nối tuân thủ Quyết định số 2420/QĐ-UBND ngày 23/12/2022 của UBND tỉnh Nam Định. Ngoài ra, trên địa bàn huyện còn có các tuyến: ĐT484 (tuyến đường bộ mới Nam Định - Lạc Quần - Đường ven biển) quy hoạch đạt tiêu chuẩn đường cấp I đồng bằng; Nâng cấp ĐT488 đạt quy mô đường cấp III đồng bằng, đoạn qua thị trấn quy hoạch theo đường đô thị; ĐT489 Đoạn từ phà Sa Cao đến cống Trung Linh quy hoạch mở rộng đạt tiêu chuẩn cấp III đồng bằng, đoạn từ cống Trung Linh đến dốc Xuân Bảng là đường đô thị có mặt cắt là 19m, đoạn từ dốc Xuân Bảng đến cống Đầm Sen là đường đô thị  có mặt cắt là 32m, đoạn từ cống Đầm Sen đến cầu Nam Điền B quy hoạch mở rộng đạt tiêu chuẩn cấp III đồng bằng; quy hoạch toàn tuyến ĐT489C đoạn từ chân cầu Lạc Quần đến cầu Sa Cao (mới) thành Quốc lộ 39B, nâng cấp đạt quy mô đường cấp II đồng bằng, đoạn qua thị trấn Xuân Trường là đường đô thị có mặt cắt 22,5m; tuyến nhánh Trực Tuấn - Yên Định đoạn đi qua địa phận huyện Xuân Trường ở phía Nam (khu vực xã Xuân Ninh) dài khoảng 1km, quy hoạch đạt tiêu chuẩn đường cấp I đồng bằng; tuyến nhánh Lạc Quần - Ngô Đồng đoạn đi qua địa phận huyện Xuân Trường dài khoảng 3,3km quy hoạch đạt tiêu chuẩn đường cấp II đồng bằng quy mô tối thiểu 4 làn xe. Giai đoạn 2031-2050 định hướng xây dựng các đường vành đai xanh bao quanh các khu đô thị nhằm mục đích phân vùng khu vực phát triển và khu vực bảo tồn tự nhiên, phòng hộ đô thị trước biến đổi khí hậu, giảm thiểu ô nhiễm xâm lấn. Quy mô tối thiểu đạt cấp IV-III hoàn chỉnh. Nâng cấp, cải tạo kết hợp quy hoạch mới các tuyến đường huyện đạt tiêu chuẩn cấp III, IV, V đồng bằng (đoạn qua thị trấn quy hoạch theo đường đô thị). Nâng cấp đường liên xã, trục xã đạt tối thiểu cấp VI đồng bằng, đầu tư xây dựng kiên cố hóa đường thôn xóm đạt 100% so với tiêu chuẩn nông thôn mới…

Về giao thông đường thủy, sẽ xây dựng cảng hàng hoá tổng hợp Sa Cao trên sông Hồng, xã Xuân Châu với quy mô 300 nghìn tấn/năm, diện tích dự kiến 46ha; cảng Thọ Nghiệp, xã Thọ Nghiệp dự kiến tại khu vực ngã ba sông Sò và sông Mã với quy mô 300 nghìn tấn/năm; cải tạo, nâng cấp bến Lạc Quần (sông Ninh Cơ) đến năm 2030 đạt công suất 100-200 nghìn tấn/năm.

Để quản lý và thực hiện quy hoạch, UBND tỉnh chủ trương ưu tiên các dự án trong Quy hoạch tỉnh Nam Định thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1729/QĐ-TTg ngày 29/12/2023. Ưu tiên thực hiện các dự án hạ tầng khung, các công trình đầu mối đảm bảo kết nối các khu vực công nghiệp - dịch vụ, du lịch, phát triển đô thị và nông thôn; các dự án đầu tư phát triển cho khu vực đô thị (Xuân Trường, Hồng Ngọc, Trà Lũ, Xuân Phúc), khu vực có KCN, CCN, khu bảo tồn thiên nhiên, khu di tích lịch sử quốc gia; các dự án phục vụ cho đề án nâng loại đô thị, các dự án chỉnh trang, nâng cấp công trình hạ tầng xã hội; các dự án đầu tư xây dựng có sử dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại, thân thiện môi trường, khai thác hiệu quả tài nguyên, thiên nhiên, các dự án tái tạo năng lượng và tái sinh môi trường tự nhiên.

Bài và ảnh: Thành Trung