6 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu toàn tỉnh ước đạt trên 612,6 triệu USD, tăng 10,6% so với cùng kỳ năm trước, đạt 49% kế hoạch năm. Trong đó, nhóm hàng nông sản của tỉnh cũng đạt kim ngạch khá cao, ước trên 15,8 triệu USD, tăng 35% so với cùng kỳ năm 2017, bằng 62,7% kế hoạch năm. Hàng nông sản của tỉnh đã vào được các thị trường khó tính như Nhật Bản, Mỹ, EU...Trong chuỗi giá trị sản phẩm này có sự đóng góp không nhỏ của TMĐT.
Theo báo cáo của Sở Công thương, hiện Sở đã triển khai hỗ trợ 51 doanh nghiệp xây dựng website TMĐT bán hàng, trong đó có 5 doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh nông sản. 5 năm qua, Sở đã phối hợp với Cục TMĐT và Kinh tế số (Bộ Công thương) tổ chức 10 hội nghị, hội thảo phổ biến các quy định của pháp luật về kinh doanh trên môi trường mạng; triển khai hỗ trợ thực hiện giải pháp marketing online, thúc đẩy quảng bá sản phẩm và thương hiệu đối với các mặt hàng nông sản qua các mạng xã hội như Facebook, Zalo, Viber….
Những năm qua, Sở Công thương cũng đã triển khai hỗ trợ các doanh nghiệp chế biến nông sản tham gia các trang bán hàng toàn cầu như amazon.com, alibaba.com; giới thiệu các sản phẩm rau quả chế biến của Công ty cổ phần Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao, Công ty cổ phần chế biến nông sản Việt Xanh, Công ty cổ phần thực phẩm á Châu; các sản phẩm như thịt dê, cơm cháy, nem Yên Mạc, mắm tép Gia Viễn, trên các website của chuyên ngành của ngành Công thương như: www.congthuong.ninhbinh.gov.vn; www.xnkninhbinh.com; vnex.com.vn...; tổng hợp xây dựng cơ sở dữ liệu trực tuyến về mặt hàng xuất khẩu của tỉnh, trong đó các mặt hàng nông sản phục vụ Đề án thúc đẩy xuất khẩu trực tiếp vào kênh phân phối nước ngoài của Bộ Công thương.
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có gần 1.000 website thương mại điện tử đang hoạt động, trong đó có hàng trăm website của các doanh nghiệp sản xuất, chế biến nông sản, các HTX, các nhà phân phối và cả các hộ nông dân. TMĐT trên địa bàn tỉnh đã bước đầu phát triển với cả hai hình thức bán lẻ trực tuyến B2C (Business - To - Customer) và bán qua các kênh phân phối B2B ( Business To Business), góp phần quan trọng trong xây dựng chuỗi giá trị cho nông sản Ninh Bình.
Với lợi thế là có tốc độ nhanh, phạm vi toàn cầu, nhiều hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp, hộ sản xuất như: quảng bá thương hiệu, sản phẩm ra thị trường trong nước cũng như thị trường quốc tế được thực hiện bằng TMĐT với chi phí thấp hơn nhiều so với thương mại truyền thống.
Trên các trang website TMĐT, các doanh nghiệp, hộ sản xuất trên địa bàn tỉnh có thể đưa thông tin quảng cáo đến hàng trăm triệu người xem ở mọi nơi trên thế giới 24 giờ mỗi ngày, 7 ngày mỗi tuần liên tục đến khách hàng tiềm năng ở khắp mọi nơi. Bên cạnh đó, TMĐT cũng giúp các doanh nghiệp, HTX, các hộ sản xuất giảm chi phí hoạt động như không phải tốn kém nhiều chi phí cho việc thuê cửa hàng, thuê mặt bằng và trả lương cho đội ngũ nhân viên bán hàng.
Thông qua trang website TMĐT, các doanh nghiệp, HTX, hộ sản xuất trên địa bàn tỉnh có thể tiến hành giao dịch điện tử, ký kết hợp đồng điện tử đồng thời với nhiều khách hàng mà không phải bỏ quá nhiều thời gian và chi phí đi đàm phán, cũng như giảm bớt các khâu phân phối trung gian.
Bên cạnh đó, với việc thường xuyên có được thông tin cập nhật về thị hiếu của khách hàng, sản phẩm của đối thủ cạnh tranh… sẽ giúp các doanh nghiệp, HTX hộ sản xuất đổi mới công nghệ, cải tiến mẫu mã, nâng cao chất lượng của hàng hóa và dịch vụ.
Ứng dụng TMĐT để hỗ trợ, mở rộng thị trường tiêu thụ nông sản đang thực sự trở thành một xu thế kinh doanh tất yếu trong bối cảnh hội nhập hiện nay. Tuy nhiên, trên địa bàn tỉnh việc ứng dụng TMĐT trong xây dựng chuỗi giá trị còn nhiều hạn chế. Nguyên nhân chính là do các doanh nghiệp chế biến nông sản, các HTX có quy mô nhỏ và vừa, nguồn nhân lực chưa đủ mạnh để trang bị hạ tầng kỹ thuật công nghệ thông tin đáp ứng yêu cầu TMĐT.
Bên cạnh đó, nhận thức của các doanh nghiệp, HTX và các hộ nông dân về lợi ích do TMĐT đem lại còn chưa rõ ràng. Độ tin cậy về tính pháp lý của các giao dịch điện tử chưa cao, dẫn tới người tiêu dùng còn bị ảnh hưởng bởi tâm lý, thói quen mua hàng truyền thống…
Theo ông Hoàng Trung Kiên, Giám đốc Sở Công thương: Để đẩy mạnh ứng dụng TMĐT trong xây dựng chuỗi giá trị nông sản tỉnh Ninh Bình, thời gian tới chúng tôi sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về lợi ích của TMĐT đến cộng đồng doanh nghiệp và người dân trên địa bàn tỉnh, nhất là các doanh nghiệp, HTX và hộ nông dân trực tiếp sản xuất, chế biến, phân phối nông sản.
Tổ chức các chương trình đào tạo kiến thức, kỹ năng ứng dụng, giao dịch TMĐT, ứng dụng thanh toán điện tử, chữ ký điện tử, các biện pháp an toàn thông tin và vấn đề bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong phân phối nông sản của tỉnh.
Bên cạnh đó, Sở sẽ phối hợp chặt chẽ với Cục TMĐT và kinh tế số để quản trị cơ sở dữ liệu của tổ chức, cá nhân hoạt động TMĐT trên địa bàn tỉnh đã thực hiện nghĩa vụ đăng ký/thông báo theo quy định tại địa chỉ http://online.gov.vn, tiến tới đánh giá mức độ uy tín của các trang website TMĐT nhằm bảo vệ người sản xuất và người tiêu dùng khi giao dịch sản phẩm trên môi trường mạng.
Đồng thời vận hành một cách có hiệu quả website http://kenhphanphoinb.com (Bản đồ mua sắm tỉnh Ninh Bình) để cung cấp giải pháp tìm kiếm trực tuyến các địa điểm sản xuất, phân phối nông sản sạch trên địa bàn tỉnh.
Sở cũng sẽ tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp, HTX xây dựng website TMĐT phù hợp với mô hình, sản phẩm của từng đơn vị, trong đó quan tâm đến việc giới thiệu các yếu tố đặc thù của mặt hàng nông sản như quy trình sản xuất, vệ sinh an toàn thực phẩm, vấn đề truy xuất nguồn gốc… trên môi trường mạng.
Đồng thời tư vấn cho doanh nghiệp triển khai quy trình kinh doanh trực tiếp từ nhà sản xuất đến người phân phối và khách hàng thông qua mạng Internet (mô hình B2C và B2B); hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh nông sản trên địa bàn tham gia sàn giao dịch TMĐT uy tín nhằm quảng bá thương hiệu và sản phẩm.
Một giải pháp được xem là hữu hiệu nhằm đưa các sản phẩm an toàn đến tay người tiêu dùng giúp thúc đẩy sản xuất và tiêu thụ sản phẩm đó là cần triển khai kết nối chương trình mỗi xã một sản phẩm với TMĐT để xây dựng chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn. Đồng thời đẩy mạnh hỗ trợ các đơn vị doanh nghiệp, HTX và các nông hộ sản xuất lớn thiết kế, ứng dụng bao bì, tem nhãn đảm bảo truy xuất nguồn gốc, chống hàng giả.
Nguyễn Thơm