Trong bối cảnh đó, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh vừa phải lo sắp xếp, ổn định tổ chức, vừa phải lãnh đạo, chỉ đạo phát triển kinh tế: Tập trung phát triển nông nghiệp theo hướng toàn diện, nâng cao năng suất và sản lượng cây lương thực, làm cơ sở vững chắc để đảm bảo an ninh lương thực, an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.
Mặt khác, khuyến khích các thành phần kinh tế cùng tồn tại và phát triển, tích cực kêu gọi đầu tư từ các doanh nhân, doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế khác nhau ở trong và ngoài nước đầu tư vào các lĩnh vực: Sản xuất công nghiệp, xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển du lịch.
Sau nhiều năm kêu gọi, thu hút đầu tư phát triển sản xuất công nghiệp, quy hoạch và xây dựng các khu, cụm công nghiệp, giá trị sản xuất công nghiệp có bước phát triển khá, tăng trưởng bình quân 19,5%/năm (năm 1992 là 344,9 tỷ đồng, năm 2011 là 8.137 tỷ đồng), tỷ trọng công nghiệp - xây dựng trong GDP chuyển dịch rõ nét, từ 18,9% lên 48,2% (cơ cấu kinh tế năm 1991: Nông nghiệp và thủy sản 61%, công nghiệp - xây dựng 18,9%, dịch vụ 20,1%. Đến năm 2011: Nông nghiệp và thủy sản 14,1%, công nghiệp - xây dựng 48,2%, dịch vụ 37,7%,). Trong đó, sản xuất vật liệu xây dựng đã trở thành mũi nhọn và xi măng, sắt thép là sản phẩm chủ yếu với thị trường ổn định, chất lượng sản phẩm tăng lên đáng kể.
Đến nay đã chấp nhận đầu tư hoặc cấp giấy chứng nhận đầu tư cho 451 dự án với tổng nguồn vốn đăng ký đạt 82.180 tỷ đồng. Trong đó: UBND tỉnh cấp giấy phép cho 257 dự án, tổng vốn đăng ký 40.243,4 tỷ đồng, 210 dự án đã đi vào hoạt động sản xuất, kinh doanh hoặc đang thực hiện đầu tư; Ban quản lý các khu công nghiệp (KCN) cấp giấy phép cho 70 dự án, tổng vốn đăng ký 41.483,4 tỷ đồng, 36 dự án đã đi vào sản xuất, 27 dự án đang đầu tư; UBND các huyện, thành phố, thị xã cấp 124 dự án với tổng vốn đăng ký đạt 453,2 tỷ đồng. Có 27 dự án đầu tư trực tiếp từ nước ngoài (16 dự án trong các KCN, 11 dự án ngoài các KCN) với tổng nguồn vốn đăng ký là 14.536 tỷ đồng từ 11 Quốc gia và vùng lãnh thổ là: Trung Quốc, ý, Hàn Quốc, Đài Loan, Pháp, Singapore, Anh, Hồng Kông, Brunei, Canada, Nhật Bản. Lĩnh vực du lịch, giải trí, văn hóa được đầu tư với 101 dự án, với tổng vốn đăng ký 15.868,3 tỷ đồng; trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp, thương mại là 308 dự án với tổng vốn đăng ký 65.482,1 tỷ đồng; lĩnh vực nông nghiệp là 42 dự án với tổng vốn đăng ký 829,6 tỷ đồng.
Nhiều dự án đầu tư xây dựng tại các khu, điểm du lịch được hình thành như: Khu du lịch sinh thái Tràng An; tuyến du lịch sinh thái Linh Cốc - Hải Nham; Khu du lịch sinh thái Hồ Đồng Chương; Khu tắm ngâm, nghỉ, điều dưỡng nước khoáng Cúc Phương, nước khoáng Kênh Gà; sân Golf 54 lỗ; Khu du lịch sinh thái Vân Long…
Điểm nổi bật trong giai đoạn này vẫn là lĩnh vực sản xuất công nghiệp với việc thu hút 6 nhà máy xi măng, tổng công suất đạt khoảng 13 triệu tấn/năm (đã có 4 nhà máy sản xuất ổn định) và việc thu hút được các dự án: Nhà máy lắp ráp ô tô Thành Công; Nhà máy Đạm; Nhà máy sản xuất thép; sản xuất kính ô tô, cơ khí sửa chữa, lắp ráp, dịch vụ cảng; công nghiệp may mặc; giày da… Một số cơ sở sản xuất sớm hoàn thành đầu tư đi vào sản xuất tạo sản phẩm mới, góp phần quan trọng tăng trưởng sản xuất công nghiệp trên địa bàn, trong đó nổi bật là Nhà máy cán thép Tam Điệp công suất 360 nghìn tấn/năm (đi vào sản xuất năm 2003); Nhà máy xi măng Tam Điệp công suất 1,4 triệu tấn/năm (năm 2004); Xi măng The Vissai công suất 3,6 triệu tấn/năm (năm 2008); xi măng Hướng Dương công suất 1,8 triệu tấn/năm (năm 2008), xi măng Duyên Hà công suất 2,36 triệu tấn/năm (năm 2009) và mới đây là Nhà máy Đạm Ninh Bình…
Trong những năm qua, hoạt động xúc tiến đầu tư đã có những đóng góp tích cực trong việc đẩy mạnh thu hút vốn đầu tư từ mọi nguồn vốn ở trong và ngoài tỉnh, góp phần duy trì tăng trưởng kinh tế cao. Tỉnh đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách như: Khuyến khích đầu tư vào các khu công nghiệp, khu du lịch trên địa bàn tỉnh … Thực hiện tốt công tác cải cách thủ tục hành chính theo mô hình một cửa liên thông; đơn giản hóa thủ tục đầu tư, cấp giấy chứng nhận đầu tư nhanh gọn, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư… Phối hợp với các trung tâm xúc tiến thương mại và du lịch của các tỉnh để tăng cường quảng bá kêu gọi đầu tư. Bên cạnh đó, việc phát huy những lợi thế về vị thế địa lý, tài nguyên thiên nhiên, hạ tầng cơ sở, các tiện ích xã hội đã giúp cho nhà đầu tư chú ý đến Ninh Bình…
Trên cơ sở các mục tiêu phát triển mà Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX đã đề ra; trước bối cảnh thực hiện tái cơ cấu nền kinh tế, trong đó có biện pháp cắt giảm đầu tư công, do vậy thu hút nguồn vốn đầu tư ngoài ngân sách Nhà nước đóng vai trò hết sức quan trọng, bổ sung nguồn lực đảm bảo thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế.
Tỉnh xác định kêu gọi thu hút đầu tư các dự án ngoài ngân sách một cách chọn lọc, đảm bảo các tiêu chí như: Đóng góp cho tỉnh về thu ngân sách, giải quyết an sinh xã hội, tạo ra nhiều giá trị gia tăng để duy trì tốc độ tăng trưởng cao, công nghệ tiên tiến, đảm bảo vệ sinh môi trường...
Để huy động tốt nguồn vốn, tỉnh chủ trương tạo điều kiện thuận lợi đối với các yếu tố đầu vào cho doanh nghiệp bao gồm: Mặt bằng sản xuất, giải quyết nhanh chóng các thủ tục hành chính liên quan đến đầu tư, sớm hoàn thiện cơ sở hạ tầng các khu, cụm công nghiệp, khu du lịch; tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực đầu tư, quan tâm đến nhà đầu tư từ khi họ đến cũng như khi dự án đi vào hoạt động, xử lý dứt điểm với thời gian nhanh nhất các vướng mắc trong quá trình cấp, điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư và các vấn đề vướng mắc trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp trong các lĩnh vực đầu tư và đăng ký kinh doanh. Nâng cao năng lực và chất lượng công tác thẩm định đầu tư và thực hiện hậu kiểm sau đầu tư. Khuyến khích và tạo mọi điều kiện cho nhà đầu tư lựa chọn đầu tư theo các hình thức BOT, BTO, BT, PPP…; đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh; đầu tư vào các lĩnh vực văn hóa - xã hội theo hướng xã hội hóa.
Tham gia các chương trình xúc tiến đầu tư, tổ chức các cuộc gặp mặt, tiếp xúc các doanh nghiệp lớn ngoài tỉnh nhằm thu hút các doanh nghiệp bỏ vốn đầu tư vào địa bàn. Các cấp, các ngành mạnh dạn đề suất cơ chế, chính sách thu hút đầu tư về địa bàn.
Tăng cường thu hút nguồn vốn đầu tư từ nước ngoài (FDI); mở rộng lĩnh vực, địa bàn và hình thức thu hút FDI, hướng vào những thị trường giàu tiềm năng và các tập đoàn kinh tế lớn trên thế giới, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về số lượng và chất lượng, hiệu quả nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Xây dựng những chính sách huy động tốt, minh bạch, tạo thuận lợi đối với các yếu tố đầu vào của doanh nghiệp bao gồm: Mặt bằng sản xuất, giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến đầu tư.
Tìm hiểu, tiếp cận các nhà đầu tư lớn, tranh thủ sự giúp đỡ của các Bộ, ngành Trung ương nhằm kết hợp hoặc tổ chức các hội nghị xúc tiến trong nước và nước ngoài. Với nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA): Xây dựng danh mục dự án thu hút và sử dụng ODA phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế, xã hội để làm căn cứ vận động ODA. Trước mắt tập trung vận động nguồn vốn ODA cho phát triển kết cấu hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội như các lĩnh vực giao thông, thủy lợi, y tế, giáo dục, môi trường, nước sạch, giảm nghèo… Đối với nguồn vốn của các tổ chức phi chính phủ (NGO) tập trung vào các dự án giúp giải quyết các vấn đề xã hội như y tế, giáo dục, dân số, trẻ em… Tranh thủ sự giúp đỡ của các Bộ, ngành Trung ương, đặc biệt là các tổ chức hữu nghị Việt Nam để tiếp cận được với các tổ chức NGO.
Một số lĩnh vực kêu gọi đầu tư 1. Lĩnh vực nông nghiệp: Ưu tiên sản xuất nông nghiệp có công nghệ cao trong lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi gia súc, gia cầm, nuôi trồng thủy sản, phát triển nghiên cứu và chế tạo giống chất lượng cao; chế biến sản phẩm nông nghiệp sau thu hoạch đảm bảo chất lượng theo yêu cầu của thị trường. 2. Lĩnh vực công nghiệp: Ưu tiên các dự án sản xuất công nghiệp có công nghệ cao, công nghệ hiện đại, công nghệ sạch, thân thiện với môi trường; dự án sử dụng lao động địa phương, đóng góp ngân sách cao trong các ngành sản xuất đồ uống (bia, rượu), công nghiệp phụ trợ cho sản xuất ô tô, cơ khí chính xác, điện, điện tử, điện lạnh… 3. Lĩnh vực dịch vụ: Ưu tiên đầu tư hạ tầng các khu, điểm du lịch, các dự án vui chơi, giải trí chất lượng cao; các dự án sản xuất hàng hóa phục vụ du lịch như quà tặng, sản phẩm giới thiệu địa phương, quảng bá du lịch. 4. Lĩnh vực văn hóa, xã hội: Ưu tiên đầu tư các dự án hạ tầng xã hội có khả năng xã hội hóa cao như trường học, trạm y tế, cơ sở dạy nghề, nhà văn hóa, sân thể thao… |
Nguyễn Chí Tình
(Giám đốc Sở Kế hoạch - Đầu tư)