Chuyển biến trong công tác DS-KHHGĐ ở xã Thạch Bình

Qua các đợt truyền thông về chiến dịch chăm sóc SKSS/KHHGĐ và sinh hoạt phụ nữ, chị Vân biết đông con là vất vả nhưng vì chồng "thèm thằng cu" nên có lúc chị Vân có ý định không thực hiện biện pháp tránh thai (BPTT) để sinh con thứ 3. Các chị cộng tác viên dân số xã nắm bắt được tâm tư của gia đình chị Vân nên thường xuyên đến động viên, phân tích rõ tác hại của việc sinh nhiều con khi cuộc sống gia đình còn khó khăn, giờ cố sinh thêm càng vất vả, con cái sẽ không được học hành đầy đủ. Hiểu ra suy nghĩ lệch lạc của mình, chị Vân quyết định áp dụng BPTT và không nghĩ tới việc sinh con trai nữa, tập trung phát triển kinh tế để nuôi các con khôn lớn thành người.

Không chỉ riêng gia đình chị Vân mà hiện nay nhiều gia đình khác, đặc biệt là nhà sinh con một bề và gia đình có điều kiện kinh tế muốn sinh thêm cho vui cửa, vui nhà đã tự nguyện sinh 2 con và đồng ý thực hiện các BPTT hiện đại như gia đình chị Lụa ở xóm Ngọc; chị Nhi, chị Chiên ở dãy đường 1, chị Tuyết ở xóm Quảng Mào...Thạch Bình là xã miền núi có 18 xóm với 2.332 hộ, gần 10 nghìn người, trong đó dân tộc Mường chiếm 50%, đồng bào theo đạo Thiên chúa giáo chiếm 40%. Đời sống, điều kiện kinh tế-xã hội ở nơi đây còn gặp nhiều khó khăn nên nhận thức của người dân về vấn đề dân số-KHHGĐ không đồng đều, tâm lý thích "Có nếp, có tẻ" vẫn còn ngự trị ở một số gia đình.

Trước năm 2000, Thạch Bình là một trong những "điểm nóng" về công tác dân số trên địa bàn huyện Nho Quan với tỷ lệ sinh con thứ ba trở lên là trên 20%. Chị Nguyễn Thị An, cán bộ chuyên trách dân số-KHHGĐ xã Thạch Bình cho biết: "Ngoài những khó khăn trên thì những năm gần đây, đời sống kinh tế của người dân ngày càng được nâng cao nên có điều kiện chăm sóc con cái, nhiều gia đình đã nảy sinh ý định sinh thêm con thứ 3 trở lên. Do đó việc tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện nghiêm túc chính sách Dân số-KHHGĐ gặp nhiều khó khăn".

Trước tình hình đó, để nâng cao chất lượng dân số-KHHGĐ, cấp ủy Đảng, chính quyền, mặt trận và các hội, đoàn thể của xã đã thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm giảm tỷ lệ sinh, giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên, nâng cao chất lượng dân số. Đồng thời chú trọng công tác tuyên truyền, giáo dục, thuyết phục gắn với việc áp dụng các BPTT nhằm thay đổi nhận thức, suy nghĩ của người dân. Ban Dân số-KHHGĐ đã phối hợp chặt chẽ với ban, ngành, đoàn thể khác trong xã để lồng ghép công tác dân số với công tác xóa đói, giảm nghèo của Mặt trận Tổ quốc, phong trào sản xuất giỏi của Hội nông dân, xây dựng gia đình cựu chiến binh gương mẫu, phong trào lập thân, lập nghiệp của đoàn thanh niên cũng như phong trào phát triển kinh tế gia đình, nuôi con khỏe, dạy con ngoan của Hội phụ nữ… Bằng các hoạt động lồng ghép trên, công tác truyền thông, vận động dân số-KHHGĐ đã đến tận thôn, xóm, thấm sâu vào nếp nghĩ của từng người một cách hiệu quả.

Ngoài việc đẩy mạnh tuyên truyền chính sách Dân số-KHHGĐ thì các đồng chí chuyên trách và cộng tác viên dân số ở các xóm đã tích cực đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng, đặc biệt quan tâm thường xuyên đến những trường hợp sinh con một bề, có nguy cơ sinh tiếp con thứ 3, thứ 4 để hướng dẫn họ sử dụng các BPTT và tuyên truyền sinh đẻ có kế hoạch; đồng thời phối hợp với Trạm y tế xã đẩy mạnh tuyên truyền và đa dạng hóa các dịch vụ chăm sóc SS/KHHGĐ, nâng cao chất lượng dịch vụ, tạo điều kiện giúp chị em tiếp cận dễ dàng hơn các hoạt động y tế. Với cách làm đó, cán bộ dân số đã vận động thành công nhiều hộ gia đình không sinh con thứ 3.

Nhờ sự vào cuộc tích cực của các cấp ủy, chính quyền, các đoàn thể, đặc biệt là đội ngũ cán bộ chuyên trách, cộng tác viên, công tác Dân số-KHHGĐ xã Thạch Bình đã có sự chuyển biến mạnh mẽ. Năm 2011, các chỉ tiêu dân số của xã đều đạt và vượt kế hoạch đề ra. Tỷ lệ các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ thực hiện các BPTT toàn xã đạt 84%; tỷ lệ phát triển dân số dưới 1%; tỷ lệ sinh con thứ ba giảm xuống còn 8,6%. Toàn xã có 12/18 địa bàn không có người sinh con thứ ba trở lên.

Vừa qua, nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày truyền thông ngành Dân số Việt Nam, xã Thạch Bình vinh dự là một trong 7 tập thể của tỉnh được UBND tỉnh tặng Bằng khen vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác dân số-KHHGĐ (giai đoạn 2005-2010).

Bài, ảnh: Hà Mi