Chuyển biến tích cực trong việc cưới, việc tang và lễ hội ở Gia Viễn

Những phong tục, tập quán rườm rà trong việc cưới từng bước được khắc phục. Nguyên tắc hôn nhân tự nguyện, một vợ, một chồng, nam - nữ bình đẳng... được tuân thủ. Đa số các xã, thị trấn đã thực hiện được việc trao giấy đăng ký kết hôn tại trụ sở UBND, xóa bỏ tình trạng tảo hôn. Lễ cưới được tổ chức trang trọng, vui tươi, lành mạnh, bảo đảm đúng thuần phong mỹ tục, các nghi lễ trong việc cưới được giảm tối đa. Tiêu biểu là Đoàn thanh niên ở cơ sở đã đứng ra tổ chức 36 đám cưới theo NSVM.

Việc thực hiện tang lễ cũng có nhiều tiến bộ theo hướng trang nghiêm, tiết kiệm, phát huy tinh thần tương trợ, đoàn kết cộng đồng. Các thủ tục thực hiện trong lễ tang truyền thống có xu hướng nhanh gọn, vệ sinh, tiết kiệm, không còn tình trạng khóc thuê, lăn đường. Đặc biệt, tình trạng cỗ bàn linh đình đã được xóa bỏ hoàn toàn. Các xã, thị trấn cũng đã quy hoạch phần đất dành cho nghĩa địa, việc quy tập, cải táng được thực hiện chu đáo, đảm bảo vệ sinh môi trường...

Việc tổ chức các lễ hội cũng được đảm bảo đúng quy chế, hoạt động lễ hội diễn ra vui tươi, lành mạnh, an toàn, trật tự. Qua đó, nhằm giáo dục các thế hệ con, cháu phát huy truyền thống tốt đẹp về lịch sử dựng nước, giữ nước, giữ làng của ông, cha ta. Các lễ hội được tổ chức đúng tuần tự, nội dung nghi lễ được bàn bạc, thống nhất và được cơ quan thẩm quyền phê duyệt...

Ông Vũ Hữu Kiều, Phó trưởng Phòng Văn hóa huyện nhớ lại: Những ngày đầu, việc triển khai thực hiện Chỉ thị số 27/CT-T.Ư trên địa bàn huyện gặp rất nhiều khó khăn. Năm 1998, Gia Viễn là địa phương đầu tiên của tỉnh được chọn để thực hành đám cưới theo nếp sống mới. Nét mới của đám cưới mẫu này là tổ chức Đoàn cơ sở sẽ phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức cho đôi bạn trẻ đăng ký kết hôn trong một không khí trang trọng, có sự chứng giám của đông đảo cán bộ địa phương. Sau khi đăng ký kết hôn, đôi bạn trẻ sẽ được tham gia vào lễ dâng hương tại Đài tưởng niệm liệt sĩ của địa phương. Giấy chứng nhận kết hôn sẽ được chính quyền trao vào chính ngày cưới...

Mô hình đám cưới mẫu này nhận được sự đồng thuận cao của lực lượng đoàn viên, thanh niên, song lại chưa thu hút được sự hưởng ứng của các phụ huynh. Các gia đình vẫn muốn tổ chức đám cưới cho con thật linh đình cho bằng bạn, bằng bè. Không chỉ riêng việc cưới, các gia đình tổ chức việc tang cũng rất rườm rà lãng phí. Họ quan niệm có như vậy mới "trọn tình, trọn nghĩa" với người quá cố... Trước thực trạng đó, Ban Thường vụ Huyện ủy đã chỉ đạo các cấp, các ngành tăng cường công tác tuyên truyền nhằm làm chuyển biến nhận thức cho các tầng lớp nhân dân, quyết tâm đưa việc thực hiện Chỉ thị 27/CT-T.Ư đi vào chiều sâu. Theo đó, Ban chỉ đạo xây dựng kế hoạch và tổ chức tuyên truyền sâu rộng trong cán bộ, nhân dân, đồng thời phân công trách nhiệm cụ thể cho các thành viên phụ trách từng địa bàn. Hội Cựu chiến binh, Hội Người cao tuổi chủ trì việc tang, Đoàn thanh niên, Hội Phụ nữ chủ trì việc cưới. Các xã, thị trấn đều họp bàn xây dựng quy chế để thực hiện việc cưới, việc tang và lễ hội theo nếp sống mới. Từ đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến tận thôn, xóm cho cán bộ, nhân dân hiểu rõ nội dung của Chỉ thị và tự giác thực hiện.

Qua khảo sát, toàn huyện Gia Viễn có trên 70% dân số và 90% cán bộ thôn, xã và các đoàn thể nắm vững nội dung cơ bản của Chỉ thị. Theo tinh thần của Chỉ thị, UBND huyện cũng đã ban hành Quyết định quy định cụ thể, chi tiết về thực hiện NSVM trong việc cưới, việc tang và lễ hội phù hợp với điều kiện tình hình của địa phương, do đó đã được đông đảo quần chúng nhân dân đồng tình hưởng ứng. Các làng, xóm văn hóa cũng đã cụ thể hóa những quy định vào trong quy ước, hương ước... Những cán bộ, đảng viên luôn là những người đi đầu trong phong trào, đảm bảo cuộc vận động thực sự đi vào chiều sâu. Bên cạnh đó, các ngành chức năng thường xuyên thanh tra, kiểm tra, nhất là trong lĩnh vực quản lý và tổ chức lễ hội. Kịp thời biểu dương, khen thưởng, nêu gương người tốt, việc tốt trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dân hiểu và học tập. Đồng thời phê phán các hiện tượng sai trái trong việc thực hiện việc cưới, việc tang và lễ hội, nhằm xây dựng đời sống văn hóa lành mạnh, hướng cuộc sống con người vươn đến "cái đúng, cái tốt, cái đẹp"...

Thu Hằng