Cháy hết mình với những đam mê

Tôi hình dung, những người làm báo Ninh Bình hiện nay đang có 2 khu nhà trong một khuôn viên. Báo in như ngôi nhà cổ gỗ lim rất chắc chắn, thâm sâu và ngôi nhà ấy sẽ được quan tâm chăm sóc, bảo tồn để phát huy giá trị xứng đáng; cùng với đó, báo điện tử như một ngôi nhà cao tầng hiện đại, hấp dẫn. 

Trong khuôn viên chung của đại gia đình Báo Ninh Bình, báo điện tử và báo in sẽ hỗ trợ, bổ sung cho nhau, tạo thành một chỉnh thể: cũ nhưng không lạc hậu - mới, hiện đại, nhưng không mất đi nền xưa gốc cũ. Và tôi yêu ngôi nhà ấy, gắn bó với nó gần 20 năm, sống chết cùng nó, chỉ đơn giản bởi một chữ: Yêu. Yêu báo, yêu nghề, yêu những thăng trầm, yêu những khoảnh khắc trọn vẹn với nghề. 

Từ giấc mơ giảng đường 

Tôi thích nghề báo từ khi còn là một cô bé mới lớn và đam mê đọc Hoa học trò. Nghề báo, khi đó trong hình dung của tôi đầy ảo vọng, xa xôi, như một thế giới rộng mở đầy màu hồng với những con người nổi tiếng. Là sự hiểu rộng, biết nhiều. Là phong cách lịch lãm. Là tài phỏng vấn. Là sự vui nhộn… Tất cả đã nuôi dưỡng cho tôi ước mơ trở thành nhà báo để được nổi tiếng, được lung linh như họ (sau này tôi mới biết để có được một khoảnh khắc lung linh như thế họ đã tốn bao mồ hôi, nước mắt, bao trí tuệ, tâm huyết…). 

Học đại học, được biết thế nào là các thể loại báo chí, biết thế nào là: tin, phóng sự, phản ánh, điều tra… và thể loại làm tôi "chết mê chết mệt" là phóng sự. Tôi mê phóng sự của Xuân Ba - chất phóng sự đậm đà tính đời thường, cái lối viết cuốn hút người ta không dứt ra được, sự mô tả tường tận, chi tiết đến lạ, cảm giác như ta được sờ, được chạm, được chứng kiến. 

Tôi say chất phóng sự của Hùynh Dũng Nhân, những phóng sự đầy "cát bụi của đời". Tôi bị cuốn vào phóng sự của Đỗ Doãn Hoàng- một cây bút trẻ trong nghề nhưng đầy đam mê, dám dấn thân đấu tranh với những mảng màu tối, những góc khuất trong xã hội. Những người tôi biết đến khiến tôi nghĩ: báo chí là nổi tiếng, là biết nhiều và được nhiều người nể phục. 

Có thể lắm đấy cái "quyền lực thứ tư" mà thầy tôi vẫn dạy. Và tôi vui hơn khi trong những năm học đại học, thầy cô phán rằng tôi có "tố chất báo chí"; giấc mơ màu hồng vẫn lung linh khi tôi tốt nghiệp loại giỏi và được tuyên dương thủ khoa xuất sắc năm 2005. Thời điểm đó, trong ánh hào quang màu hồng, tôi đã mơ hồ nhận ra chất "khoảnh khắc" trong nghề báo, nó tựa như câu thơ "Thà một phút huy hoàng rồi chợt tắt" nhưng tôi vẫn say mê, vẫn đắm đuối và hừng hực sức trẻ để cống hiến. 

Nghề báo trong tôi những ngày đầu đẹp tựa giấc mơ, đầy màu hồng của vinh quang nghề nghiệp. Dẫu biết rằng còn muôn vàn gian khổ phía trước, vẫn biết "nghề báo-nghề nguy hiểm", vẫn biết "con gái báo chí sẽ ế, chẳng trụ được lâu đâu", nhưng cũng như thầy giáo tôi nói "cái duyên buộc với nghề" nên con đường đã chọn tôi vẫn đi. Giờ thì tôi hiểu tại sao bố mẹ không muốn tôi chọn nghề này, muốn tôi thi sư phạm. Nhưng khi đã vào nghề tôi dường như bị nghiện, không thể dứt ra được, nói một cách văn hoa là "say nghề". 

Tôi không biết may mắn hay không may mắn khi làm việc tại một tờ báo Đảng địa phương như Báo Ninh Bình - điều mà tôi không bao giờ nghĩ đến khi ngồi trên giảng đường đại học bởi nó không phù hợp với sự bay nhảy, với ước mơ muốn chinh phục, muốn có mặt tại những sự kiện nóng nhất, những vấn đề mà cả xã hội quan tâm để nói lên những tiếng nói phản biện, để đấu tranh thực hiện cái "quyền lực thứ tư"…của tôi. 

Tuy nhiên, sau gần hai chục năm làm nghề tôi thấy Báo Ninh Bình là môi trường tốt để rèn luyện; tôi vẫn có thể theo đuổi niềm đam mê với phóng sự một cách chững chạc, thận trọng, cân nhắc từng câu chữ khi đặt bút. 

Đến ước mơ được cống hiến

Gần 20 năm trong nghề, tôi hiểu được áp lực của nghề báo nhưng tôi vẫn đắm đuối với nó; vẫn cảm thấy mãn nguyện khi hoàn thành những loạt bài dài kỳ mà mình lao tâm khổ tứ theo đuổi; vẫn hạnh phúc tột cùng khi tên tác phẩm của mình được vinh danh ở các giải báo chí từ cấp tỉnh đến cấp quốc gia; vẫn luôn đau đáu những suy nghĩ đổi mới cách làm, cách thức thể hiện để các sản phẩm báo chí địa phương hấp dẫn hơn với bạn đọc. 

Mặc dù công việc chính là biên tập nhưng sự say viết luôn thôi thúc tôi sáng tạo các tác phẩm báo chí. Tôi không hiểu tại sao tôi đam mê nghề báo đến thế dù hiện thực có lúc khắc nghiệt không như tôi mong muốn và tôi cho rằng, chỉ có thể là yêu, tình yêu ấy đã gần 20 năm và có lẽ sẽ theo tôi đến hết cuộc đời này. 

Tôi yêu nghề báo, không chỉ bởi những hào quang như phút giây tác phẩm của tôi và nhóm tác giả được xướng tên trong giải Búa liềm Vàng mà còn bởi sự nhọc nhằn trong từng câu chữ luôn rèn cho tôi sự cẩn trọng, chỉn chu. Nghề báo luôn đòi hỏi sự nỗ lực sự hy sinh. 

Để có những bài báo chất lượng biết bao đồng nghiệp của tôi đã phải dấn thân vào nơi nguy hiểm, trả giá bằng công sức, mồ hôi. Bị lôi cuốn bởi công việc tôi cũng như nhiều đồng nghiệp ít có thời gian quan tâm và chăm sóc người thân của mình. áp lực công việc, áp lực thời gian đôi khi biến chúng tôi thành những người… "thất hứa, vô tâm", ít có thời gian dành cho gia đình; hoặc chỉ trở về nhà khi thân xác đã mệt mỏi rã rời, ăn uống qua loa lại vùi đầu vào bàn viết, mải mê với tài liệu, với trăn trở, suy tư… bởi công việc ngày mai vẫn còn bề bộn. 

Tôi yêu nghề báo bởi đằng sau mỗi bài viết tràn trang, hay chỉ là một mẩu tin bé xíu, đằng sau bút danh của phóng viên cụ thể là công sức của cả tòa soạn, cả một "cỗ máy", rất nhiều người thầm lặng làm việc từ khâu thu thập tin tức, viết bài, biên tập, trình bày… Tất cả đều yêu cầu sự cẩn trọng, chính xác, để cung cấp cho độc giả những tin tức kịp thời, những bài báo chất lượng. 

Tôi yêu nghề báo vì cảm giác háo hức trong khoảng thời gian ngóng chờ  "đứa con tinh thần" mình tâm huyết, sáng mai nó sẽ được thể hiện trong hình hài thế nào? Sự chờ đợi đó, cảm giác háo hức đó, thường làm tôi… mất ngủ, ngày mới sang điều đầu tiên của tôi là đến cơ quan (nếu không có hội nghị phải đi), tận hưởng niềm vui được thấy "đứa con tinh thần" của mình lành lặn, hoặc sẽ buồn thiu nếu nó "vắng mặt", hay vì một lý do gì đó "trễ hẹn"… 

Tôi vốn thích di chuyển, nghề báo đã cho tôi thỏa sức đam mê lang thang của mình. Đi để tìm tòi khám phá, để sẻ chia, để tích lũy kiến thức và vốn sống cho mình; để cảm nhận sự sâu lắng ân tình của những người dân ở những nơi tôi từng đặt chân… Dẫu biết rằng, những chuyến đi như thế luôn thấm đẫm sự nhọc nhằn. 

Có chuyến đi gây cho tôi rất nhiều xúc động, hình ảnh những em nhỏ vùng sâu vùng xa, gương mặt thơ ngây phong phanh áo mỏng; những ngôi nhà tuềnh toàng, gió hun hút tứ bề; những ngôi trường bàn ghế đơn sơ, chênh vênh trên vùng cao; hay giây phút các bệnh nhân hiểm nghèo khắc khoải giữa sinh và tử - những hình ảnh đó thường khiến tôi lặng đi trong nước mắt, tự thấy mình cần phải chia sẻ nhiều hơn, cống hiến nhiều hơn. 

Quỳnh Thu