Đặc biệt, Khu du lịch sinh thái Tràng An vẫn đang trong quá trình xây dựng, mới bước đầu đi vào khai thác giai đoạn I khu hang động, nhưng đã đã trở thành tâm điểm thu hút du khách. Với lợi thế là một khu du lịch sinh thái có diện tích rộng lớn gần 2 nghìn ha, phân chia thành 4 khu chức năng là: Khu trung tâm, khu hang động, khu dịch vụ du lịch, khu tâm linh núi chùa Bái Đính. Trong Khu có nhiều hạng mục di tích lịch sử như chùa Ngần, chùa Am, chùa Nhất Trụ, động Am Tiên, phủ Khống, phủ Đột, chùa Bàn Long, đền Vực Vông, đền Trần...., có gần 50 hang động hấp dẫn, đa dạng chạy dài khoảng 20 km được nối với nhau qua 30 thung nước liền mạch, với nhiều hang xuyên thủy như hang Tối, hang Sáng, hang Ba Giọt, hang Seo, hang Sơn Dương... nhũ đá dát bạc, óng ánh, long lanh tượng hình thú vị. Khu dịch vụ du lịch sẽ được xây dựng các khách sạn, sân gôn, bể bơi, khu vui chơi giải trí, nơi giới thiệu sản phẩm du lịch, sản phẩm làng nghề truyền thống, ẩm thực đặc sản của địa phương. Nơi đây, sau khi được đầu tư xây dựng xong sẽ trở thành một khu du lịch tầm cỡ, bởi có Khu tâm linh núi chùa Bái Đính lớn nhất Đông Nam á, với các kỷ lục như: Ngôi chùa lớn nhất, tượng Phật, chuông đồng to nhất, khuôn viên, giếng ngọc rộng nhất, nhiều tượng La hán bằng đá nhất. Vẻ đẹp nguyên sơ, trữ tình, ấn tượng, quyến rũ của Tràng An đã khiến du khách từ khắp các nơi trong và ngoài nước tìm về thưởng ngoạn. Là công trình văn hóa tâm linh đang được tỉnh chỉ chỉ đạo đầu tư xây dựng để kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội, khu núi chùa Bái Đính đã có hàng trăm nghìn lượt người hành hương về lễ Phật và vãn cảnh chùa. Hàng ngày lượng xe ô tô từ 800 - 1.000 chiếc đến đây, có ngày cao điểm lên tới gần 2.000 chiếc. Bên cạnh Khu du lịch Tràng An, các khu, điểm du lịch khác trên địa bàn tỉnh, như: Khu Cố đô Hoa lư, Khu du lịch Vân Long - Kênh Gà, Khu du lịch Vườn Quốc gia Cúc Phương, Nhà thờ đá Phát Diệm cũng tăng lên đáng kể... Riêng Khu du lịch Tam Cốc - Bích Động trong tháng 2 ước đón 40.000 lượt khách, tăng 60% so với cùng kỳ năm 2008, trong đó khách Quốc tế đón 14.000 lượt, khách nội địa 26.000 lượt, doanh thu đạt 1,8 tỷ đồng. Trong tháng 2, toàn ngành Du lịch tỉnh nhà đón khoảng 179.000 lượt, tăng 32,59% so với cùng kỳ năm 2008, trong đó khách Quốc tế là 45.000 lượt, còn lại là khách nội địa. Tính trong 2 tháng đầu năm 2009, đã có khoảng 330 nghìn lượt khách đến tham quan du lịch ở tỉnh ta, doanh thu ước đạt 30 tỷ đồng.
Du lịch Tràng An - Ninh Bình.
Nhờ áp dụng cơ chế quản lý mới nên hoạt động quản lý, khai thác ở một số khu, điểm du lịch trên địa bàn đã đi vào nề nếp, hiệu quả cao. Ngành Du lịch cũng có nhiều nỗ lực trong việc quản lý Nhà nước, xúc tiến quảng bá, đầu tư xây dựng để du lịch không ngừng phát triển, góp phần tích cực vào việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Ngay từ những tháng đầu năm, ngành đã phối hợp với Trường Đại học Hoa Lư, phối hợp cùng các đơn vị kinh doanh du lịch trên địa bàn tỉnh đăng ký đào tạo trung cấp du lịch năm 2009; tiến hành khảo sát thực tế để xây dựng bài thuyết minh tại Khu du lịch sinh thái Vân Long, Khu chùa Bái Đính, Khu du lịch sinh thái Tràng An. Công tác xây dựng cơ sở hạ tầng du lịch được chú trọng, nhiều hạng mục công trình được đôn đốc thực hiện đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng như khu du lịch sinh thái Tràng An, dự án nạo vét tuyến giao thông thủy Bích Động - Hang Bụt - Thạch Bích - Thung Nắng... Hoạt động xúc tiến quảng bá du lịch được đẩy mạnh. Công tác vệ sinh môi trường, an ninh trật tự được đảm bảo. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch xây dựng Quy chế quản lý hoạt động bán hàng, xe ôm, chụp ảnh, trông giữ xe tại Khu chùa Bái Đính, xây dựng bài thuyết minh về Khu du lịch tâm linh núi chùa Bái Đính; phối hợp với Doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường, UBND xã Gia Sinh mở lớp đào tạo, cấp thẻ chụp ảnh, xe ôm, người bán hàng. Để đảm bảo an ninh trật tự khu vực núi chùa Bái Đính, Giám đốc công an tỉnh đã ra quyết định thành lập cụm an ninh khu vực Bái Đính, gồm 5 - 6 cán bộ chiến sĩ công an chính quy, phụ trách cụm 4 xã Gia Minh, Gia Phong, Gia Lạc, Gia Sinh. Ngay sau khi thành lập, Cụm an ninh này đã tích cực phối hợp với công an các xã trong khu vực, nhất là công an xã Gia Sinh duy trì thường xuyên chế độ trực, bảo vệ tại địa bàn khu vực quanh núi chùa Bái Đính. Với sự nỗ lực của các cấp, các ngành, doanh nghiệp và nhân dân, mong rằng vấn đề văn minh du lịch tại các khu, điểm trên địa bàn tỉnh sẽ đi vào nề nếp, hình ảnh Ninh Bình sẽ mãi níu chân du khách, đưa doanh thu từ du lịch ngày càng tăng cao.
Hoàng Tâm-Thế Minh