Đã hơn 40 năm trở về từ chiến trường Quảng Trị, người thương binh già Phạm Quang Tuyên (xã Quang Sơn, thành phố Tam Điệp) chưa một lần được gặp lại những người đồng đội đã từng "vào sinh ra tử" cùng ông những ngày chiến đấu ở chiến trường Quảng Trị.
Có thông tin về buổi gặp mặt các chiến sỹ Thành cổ Quảng Trị, Tiểu đoàn 21- những người đồng đội của ông năm nào, hơn một tuần nay, ông Tuyên chuẩn bị chu đáo từ trang phục, cắt lại mái tóc và lục tìm những kỷ vật của đồng đội mà ông đã cất giữ mấy chục năm qua. Ông tự hỏi, liệu đồng đội có nhận ra ông? Rồi lại xúc động bồi hồi nhớ về những cái tên của đồng đội năm nào. Những người ấy, ai còn, ai mất?
Có mặt tại buổi gặp mặt từ khá sớm, ông Tuyên chờ đợi đồng đội như thể tìm gặp lại người thân đã thất lạc nhiều năm. "Đây rồi, thằng Uy, thằng Trường phải không?" - ông Tuyên reo lên khi nhận ra 2 đồng đội năm nào. Những người lính già với mái tóc bạc trắng, đôi bàn tay gầy guộc ôm chầm lấy nhau rồi ríu rít gọi tiếng "mày- tao", giọt nước mắt xúc động trào nơi khóe mắt. "Đây là ông Phạm Bá Trường, quê ở xã Yên Nhân, huyện Yên Mô, còn đây là ông Lê Quang Uy, quê ở xã Khánh Mậu, huyện Yên Khánh.
Hơn 40 năm rồi chúng tôi chưa một ngày được gặp lại. Vậy nhưng, ngay khi nhìn thấy họ tôi đã nhận ra dù rằng chúng tôi ai cũng đã già quá rồi"- ông Tuyên xúc động chia sẻ với chúng tôi. Sau những giây phút nghẹn ngào, xúc động, ông Tuyên kể cho chúng tôi nghe về những ngày ông và hai đồng đội sát cánh cùng chung sức với bao đồng đội khác, với nhân dân Quảng Trị giành nhau từng tấc đất với quân thù. Ông Tuyên bảo, ngày nhập ngũ ông mới tròn 17 tuổi. Sau 3 tháng huấn luyện, ông được điều động vào chiến trường Quảng Trị.
Cùng đơn vị ông có cả những đồng đội là đồng hương Ninh Bình. Có những đêm mặt trận bình yên, mấy anh em nằm bên nhau và cùng kể cho nhau nghe về quê hương, về nỗi nhớ gia đình. "Tôi là người ít tuổi nhất nên cứ nói đến gia đình là tự nhiên tôi òa khóc. Đồng đội và cũng là đồng hương của tôi là Uy và Trường ra sức động viên, rồi chúng tôi cùng siết chặt tay nhau, khẽ hát lên khúc quân hành hùng tráng, ai cũng tự nhủ lòng mình phải thêm can đảm, thêm kiên cường.
Khi đất nước thống nhất, chúng tôi sẽ trở về..."- ông Tuyên nói. Và niềm tin ấy của những người lính trẻ đã góp phần tạo nên sức mạnh to lớn của quân đội, giúp quân và dân ta giành được nhiều thắng lợi đi vào lịch sử của dân tộc như chiến thắng Khe Sanh, Đường 9, Cồn Tiên, Dốc Miếu, Đông Hà, Cửa Việt...
Gần một nửa thế kỷ đã đi qua kể từ sự kiện 81 ngày đêm Thành cổ Quảng Trị, nhưng ký ức về túi bom, chảo lửa "nghiêng lệch dòng Thạch Hãn" vẫn vẹn nguyên trong tâm khảm những cựu chiến binh. 81 ngày đêm hào hùng và bi tráng với những chiến công oanh liệt và cả những mất mát đau thương, chiến sĩ Tiểu đoàn 21, Trung đoàn 46D quân khu Hữu Ngạn đã cùng với quân dân cả nước chốt giữ, bảo vệ Thành cổ và vùng giải phóng Quảng Trị, giữ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc, viết nên khúc tráng ca bất tử, ghi vào lịch sử đấu tranh cách mạng của dân tộc Việt Nam những trang chói lọi nhất. Biết bao người lính đã nằm lại chiến trường Quảng Trị, biết bao nhiêu người ra khỏi cuộc chiến còn mang trong mình thương tích và bệnh tật...
Trở về với đời thường, cuộc sống còn bộn bề khó khăn, song bằng tinh thần lạc quan của người lính, họ vượt lên tất cả để viết lên câu chuyện xúc động về nghị lực của người lính. Ông Lê Quang Uy là một trong những người như thế. Trở về từ chiến trường, mang trong mình nhiều bệnh tật do di chứng của chất độc da cam Dioxin nhưng ông vẫn hăng say làm kinh tế để chăm lo cho gia đình với 6 người con.
Người con thứ 5 của ông cũng bị ảnh hưởng bởi chất độc da cam, nhìn đứa con tật nguyền mà trái tim người làm cha se sắt. "Bên cạnh tôi còn có nhiều đồng đội vất vả hơn. Nhưng tôi tin chúng tôi sẽ vững vàng vượt qua. Được sống, được trở về, chúng tôi phải xứng đáng với sự hy sinh của bao đồng đội nơi chiến trường. Hơn nữa, chúng tôi đã tìm được nhau sau nhiều năm thất lạc, được gặp lại nhau như thế này, chúng tôi sẽ động viên, chia sẻ với nhau những buồn - vui trong cuộc sống"- ông Uy chia sẻ.
Ông Lê Thành Kính, Chi hội trưởng Chi hội chiến sỹ Thành cổ Tiểu đoàn 21, Quân khu Trị Thiên tại Ninh Bình cho biết, buổi gặp mặt hôm nay là một ngày có ý nghĩa đặc biệt, là ngày các đồng chí cán bộ, chiến sỹ đã từng chiến đấu và phục vụ chiến đấu ở chiến trường Quảng Trị thời kỳ chống Mỹ cứu nước và những cán bộ, chiến sĩ bảo vệ Thành cổ Quảng Trị trong trận đánh 81 ngày đêm năm 1972 về đây, cùng ôn lại ký ức của một thời hoa lửa.
Chi hội Chiến sỹ Thành cổ ở Ninh Bình sẽ là nơi tập hợp, đoàn kết để các cựu chiến binh Thành cổ Quảng Trị năm 1972 Tiểu đoàn 21- Quân khu Trị Thiên của tỉnh Ninh Bình để động viên, giúp đỡ nhau trong cuộc sống, tham gia các hoạt động nghĩa tình đồng đội, tri ân gia đình liệt sỹ.
Cùng với đó, mỗi đồng chí hội viên sẽ tích cực tuyên truyền, giáo dục cho thế hệ trẻ, trực tiếp là con em của mình hiểu rõ hơn về cuộc chiến đấu đầy hy sinh, gian khổ nhưng vô cùng vẻ vang của dân tộc, hiểu được những chiến công oai hùng của quân và dân ta tại chiến trường Quảng Trị và Thành cổ Quảng Trị, nơi mà các thế hệ đi trước đã chiến đấu anh dũng, ngoan cường giành độc lập, tự do cho Tổ quốc.
Qua đó vun đắp, bồi dưỡng lý tưởng, giáo dục đạo đức, lối sống để thế hệ trẻ ngày nay tiếp bước truyền thống cha anh năm xưa, xung kích đi đầu trong lao động, học tập, đóng góp công sức cho sự nghiệp xây dựng quê hương đất nước ngày càng phồn vinh, giàu đẹp.
Đào Hằng