Lãnh đạo nhiều địa phương nói rằng: Phần lớn các cuộc họp bình xét hộ nghèo ở các thôn, xóm rất căng thẳng, đã có nơi phải dùng đến hình thức bỏ phiếu kín, ấy vậy mà vẫn phải bầu chọn tới 3 lần, thậm chí là 4 lần mới xong. Người dân thì đưa ra muôn vàn lý do: do con cái học hành, do gia đình có người đau yếu, mắc các bệnh hiểm nghèo… Còn cán bộ thì "ngại va chạm" vì âu cũng là "tình làng nghĩa xóm"…
Mặt khác, khi các thôn, xóm đưa ra bình xét hộ nghèo đã có không ít trường hợp bè phái, vận động anh em, họ hàng, người thân bỏ phiếu không khách quan, vô tư. Thế nên có tình trạng như hộ gia đình ở xã Ân Hòa (Kim Sơn) có 5 con nhỏ, nheo nhóc, chồng bị chết, tất cả chỉ trông vào sức lao động của người mẹ, vậy mà khi đưa ra thôn, xóm bình xét thì lại không được công nhận hộ nghèo vì lý do số phiếu thấp. Phải đến khi chính quyền xã can thiệp gia đình này mới được công nhận hộ nghèo.
Tình trạng tương tự như thế cũng xảy ra tại một số địa phương ở Nho Quan, Yên Khánh, Yên Mô… Sở dĩ nhiều người xin được làm hộ nghèo là do hiện nay, Đảng, Nhà nước và tỉnh có nhiều chính sách hỗ trợ người nghèo như: xóa nhà dột nát, hỗ trợ y tế, ưu tiên trong các khoản vay vốn, tạo việc làm, hỗ trợ học phí….
Thiết nghĩ, nếu không sớm ngăn chặn tình trạng trên thì sẽ dẫn đến sự hỗ trợ của Nhà nước rơi vào những gia đình không thuộc diện nghèo, còn những hộ nghèo đích thực thì không được hưởng quyền lợi. Khắc phục điều này đòi hỏi các cấp chính quyền phải nắm rõ các đối tượng không thuộc diện hộ nghèo để không đưa vào danh sách, đồng thời kiểm điểm trách nhiệm của những tổ chức, cá nhân cố tình vi phạm.
Hơn lúc nào hết, tinh thần "Tương thân, tương ái", truyền thống "Lá lành đùm lá rách" của dân tộc cần được khơi dậy và phát huy. Tính cộng đồng sẻ chia, giúp đỡ người nghèo phải được nêu cao và phải được nhìn nhận một cách nghiêm túc. Không thể để một số ít cá nhân lợi dụng chủ trương dân chủ để mưu cầu lợi ích không chính đáng, gây ra tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự giúp đỡ của Nhà nước, làm ảnh hưởng không tốt đến chính sách an sinh xã hội.
Đức Nghĩa