Kinh đô Hoa Lư xưa, nay là Khu di tích lịch sử văn hóa Cố đô Hoa Lư, đúng 1043 năm về trước, sau khi dùng tài thao lược dẹp loạn 12 sứ quân, Đinh Tiên Hoàng đế đã lên ngôi, lập nên vương triều Đinh, mở ra một trang mới trong lịch sử nước nhà. Thời kỳ của nước Đại Cồ Việt cường thịnh, thống nhất nêu cao tinh thần tự lập tự cường, tự tôn dân tộc. Rồi nhà Lê nối nghiệp nhà Đinh, với sứ mệnh giữ vững tiền đồ của dân tộc, lập nên bao chiến công hiển hách trong công cuộc phá Tống bình Chiêm, giữ yên bờ cõi.
Năm nay Lễ hội truyền thống Cố đô Hoa Lư được huyện Hoa Lư tổ chức, tuy nhiên không vì thế mà không khí lễ hội kém phần náo nức. Trong những ngày diễn ra lễ hội, trên các ngả đường, dòng người hối hả đổ về Khu di tích lịch sử văn hóa Cố đô Hoa Lư. Lễ hội với nhiều hoạt động: Lễ rước nước, lễ khai mạc, lễ dâng hương tưởng niệm, đại lễ cầu siêu và lễ hoa đăng, các trò chơi dân gian (đánh cờ người, kéo co, chọi gà, múa rối nước), thi đấu các môn thể thao (vật dân tộc, bóng chuyền), thi thư pháp, các chương trình văn nghệ… Chương trình lễ hội phong phú đã có sức hấp dẫn đặc biệt đối với nhiều người, nhưng lôi cuốn hơn cả chính là những hoạt động của phần hội. Hàng nghìn người dân các xã trong huyện và du khách đã đứng chật cứng xung quanh sới vật để được chứng kiến những màn so tài của môn thể thao truyền thống đậm chất dân gian này. Tiếng trống rộn ràng, những màn se đài ngộ nghĩnh, những đòn thế vô cùng nhanh nhẹn… Đây chính là nơi để mọi người cảm nhận một cách đầy đủ nét đẹp tinh thần thượng võ của vùng đất Cố đô lịch sử.
Một cụ già ở Trường Yên-Hoa Lư năm nay đã ngoài 80 tỏ ra hào hứng: "Xem đấu vật tôi nhớ lại thuở tráng niên của mình, ngày xưa vào mùa lễ hội, làng tôi năm nào có những đô vật giật giải. Tôi rất vui khi lễ hội năm nay vẫn giữ trò đấu vật". Đại lễ cầu siêu và lễ hoa đăng chính là điểm nhấn về tâm linh của lễ hội. Đêm hoa đăng huyền thoại với hàng nghìn ngọn nến thả xuống dòng Sào Khê mang theo ước vọng của bao nhiêu con người về tương lai. Em Hoàng Thị Thu Hương ở T.P Ninh Bình tâm sự: "Em năm nay thi vào đại học, nên trong ngọn hoa đăng em thả em có tâm nguyện mong giữ được sức khỏe tốt, để năm nay sẽ thi đậu vào ngành học mà em yêu thích". Có thể nói mỗi người dân đến với lễ hội ngoài ý nghĩa ôn lại lịch sử còn tìm thấy cho mình một niềm vui riêng. Về với Lễ hội truyền thống Cố đô Hoa Lư là dịp để người dân Ninh Bình tưởng nhớ lại lịch sử hào hùng của Kinh đô Hoa Lư, thêm tự hào về mảnh đất mà mình sinh sống.
Ngày10-4 (tức ngày 8-3 âm lịch) lễ hội đã khép lại, nhưng chắc chắn những ấn tượng tốt đẹp của người dân, du khách về một lễ hội truyền thống Cố đô Hoa Lư sẽ còn đọng mãi.
Mai Phương