Văn Hóa

Có thể thấy, làng nghề trong không gian Kinh đô Hoa Lư không chỉ có ý nghĩa về kinh tế mà còn là một phần quan trọng của di sản văn hóa. Việc bảo tồn và phát huy giá trị của các làng nghề này là một yếu tố cốt lõi trong quá trình phát triển công nghiệp văn hóa, du lịch và kinh tế sáng tạo đương đại.

Không nhất thiết phải giới hạn trong những không gian truyền thống như thư viện, thói quen đọc sách giờ đây đang được nuôi dưỡng từ chính những khoảng lặng đời thường. Đó có thể là một góc nhỏ trong quán cà phê, một chiếc kệ sách khiêm tốn giữa homestay, một không gian triển lãm độc đáo hay đơn giản là vài kệ sách đặt ở sảnh chờ lớp học... Từ sự sáng tạo trong cách bố trí không gian, việc đọc đang dần trở lại như một phần của đời sống, nhẹ nhàng nhưng sâu sắc, gieo mầm cho tình yêu tri thức lan tỏa.

Kinh đô Hoa Lư - Đế đô đầu tiên của nước Đại Việt - một đô thị, cảng thị Trung đại tựa núi, nhìn sông, hướng ra biển Đông của khu vực phía Bắc. Nơi đây không chỉ ghi dấu ấn bởi những công trình kiến trúc đậm hồn dân tộc, mà còn phát tích nhiều nghề thủ công truyền thống được xem như những “mảnh ghép chức năng” trong hệ sinh thái kinh đô, góp phần xây dựng nền kinh tế tự chủ, khẳng định bản sắc văn hóa độc lập của dân tộc. Qua bao thăng trầm, những làng nghề nơi đây vẫn lặng lẽ gìn giữ hồn cốt của kinh đô xưa bằng chính bàn tay và trái tim người thợ, đã và đang trở thành động lực, là nguồn lực quan trọng cho sự phát triển ngành công nghiệp văn hóa, kinh tế sáng tạo.

Xã Xuân Hồng (Ninh Bình) mới được thành lập trên cơ sở sáp nhập các xã Xuân Châu, Xuân Thượng, Xuân Thành và Xuân Hồng cũ (thuộc huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định trước đây), là vùng đất có bề dày lịch sử, văn hóa đặc sắc và truyền thống cách mạng anh hùng.

Sau khi thực hiện việc sắp xếp lại đơn vị hành chính và tổ chức mô hình chính quyền 2 cấp, phường Nam Định (Ninh Bình) được mở rộng với nhiều di sản. Phường hiện có 25 di tích lịch sử - văn hóa được xếp hạng, trong đó có 1 di tích quốc gia đặc biệt, 9 di tích quốc gia. Chính quyền và nhân dân địa phương đang tập trung bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị các di tích, biến di sản thành động lực phát triển văn hóa, du lịch.

Sáng 25/7, tại Khách sạn The Reed, Hội đồng Lý luận Trung ương đã tổ chức khai mạc Lớp bồi dưỡng văn học, nghệ thuật (VHNT) Việt Nam với việc phát huy bản sắc dân tộc trong việc xây dựng và phát triển các ngành công nghiệp văn hoá.

Trong 2 ngày 18-19/7, Hội Doanh nhân trẻ Hà Nam - Ninh Bình - Nam Định đã dâng hoa, dâng hương tưởng niệm, tri ân các anh hùng liệt sĩ tại Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc (Hà Tĩnh); Di tích Quốc gia đặc biệt Thành cổ Quảng Trị, Nghĩa trang Liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn, Nghĩa trang Đường 9 (Quảng Trị).

Sáng 17/7, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức hội nghị trực tuyến sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2025. Đồng chí Nguyễn Văn Hùng, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì hội nghị.

Chương trình truyền hình thực tế “Bố ơi mình đi đâu thế? 2025” phát sóng trên VTV3 đang mang đến một hành trình đầy cảm xúc tại Ninh Bình - nơi những đứa trẻ thành thị lần đầu được chạm tay vào di sản, còn những người cha cũng có dịp thấm thía vẻ đẹp bình dị mà sâu sắc của đời sống làng quê. Không chỉ là Tràng An hùng vĩ hay cố đô Hoa Lư trầm mặc, Ninh Bình trong chương trình hiện lên như một miền ký ức văn hóa sống động - nơi mỗi trò chơi dân gian, mỗi bữa cơm quê đều trở thành một bài học nuôi dưỡng tâm hồn.

Một buổi chiều hè, chúng tôi có dịp trở lại làng Rạch, thuộc phường Hồng Quang, tỉnh Ninh Bình (sáp nhập từ các xã Hồng Quang, Nghĩa An của huyện Nam Trực cũ và xã Nam Vân, thành phố Nam Định). Đây là một trong những cái nôi lâu đời của nghệ thuật múa rối nước truyền thống miền Bắc, nơi vẫn ngày ngày vang vọng tiếng trống chầu, tiếng cười trẻ thơ dưới tán cổ thụ bên ao làng. Trong làn nước trong veo, những con rối gỗ sinh động tung tăng nhảy múa, kể lại những câu chuyện dân gian mộc mạc mà đầy cuốn hút, như chính nhịp sống quê hương nơi đây.

Theo Quyết định số 2218/QĐ-BVHTTDL ngày 27/6/2025 của Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Lễ hội Bánh dày đình Lục Giáp, xã Yên Thành, huyện Yên Mô (cũ), nay là xã Đồng Thái, tỉnh Ninh Bình được công nhận là Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia.

Ngày 13/7/2025, tại Kỳ họp lần thứ 47 của Ủy ban Di sản Thế giới ở thủ đô Paris (Pháp), UNESCO đã chính thức thông qua quyết định lịch sử: điều chỉnh ranh giới Di sản Thiên nhiên Thế giới Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng (tỉnh Quảng Trị, Việt Nam), trong đó bao gồm cả Vườn quốc gia Hin Nam Nô (tỉnh Khammuane, Lào), tạo nên di sản thế giới liên biên giới đầu tiên mang tên "Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng và Vườn quốc gia Hin Nam Nô".

Giới sáng tác chuyên nghiệp cũng như đông đảo người yêu âm nhạc trong và ngoài tỉnh biết đến nhạc sĩ trẻ Xuân Trí bởi hàng loạt những ca khúc không chỉ mang đậm chất liệu dân ca vùng Đồng bằng Bắc Bộ mà còn sâu lắng tha thiết tình cảm của một người con quê hương luôn gửi gắm niềm tin yêu đằm nặng về dải đất thuộc miền Trấn Sơn Nam giàu truyền thống văn hiến, anh hùng và cách mạng.

Tiếng “tạch tạch” đanh gọn, vui tai của chiếc trống bỏi từng là âm thanh quen thuộc trong ký ức nhiều thế hệ người Việt, nhất là mỗi dịp Trung thu về. Ở làng Báo Đáp, phường Hồng Quang, nghề làm trống bỏi từng có thời kỳ hưng thịnh, nhà nhà tham gia sản xuất. Nhưng đến nay, cả làng chỉ còn duy nhất gia đình nghệ nhân Nguyễn Đức Hưởng kiên trì giữ lửa.

Theo thống kê chưa đầy đủ, sau sáp nhập, tỉnh Ninh Bình hiện có khoảng hơn 5.000 di tích lịch sử, văn hóa và khoảng 750 lễ hội truyền thống được duy trì, tổ chức hàng năm. Chỉ tính từ tháng Giêng đến tháng ba âm lịch, Ninh Bình đã có hàng trăm lễ hội được phục dựng, khai mở. Sự phong phú của lễ hội đầu xuân không chỉ có ý nghĩa về giá trị lịch sử mà còn là một sản phẩm du lịch văn hoá tâm linh hấp dẫn và đang có xu hướng ngày càng phát triển.

Cuộc thi Hoa hậu Doanh nhân Hòa bình 2025 diễn ra tại tỉnh Ninh Bình từ ngày 4-6/7, là sự kiện tôn vinh sắc đẹp, trí tuệ, lan tỏa mạnh mẽ thông điệp về lòng nhân ái, trách nhiệm xã hội và góp phần quảng bá hình ảnh Ninh Bình đến đông đảo công chúng.

Tối 6/7/2025, tại Trung tâm Thể thao tỉnh Ninh Bình (phường Hoa Lư) đã diễn ra đêm Chung kết Hoa hậu Doanh nhân Hòa bình 2025 Miss Business Peace 2025 do Tổ chức Hoa hậu Doanh nhân Việt Nam thực hiện.

Ngày 6/7, Đảng uỷ, HĐND, UBND, Uỷ ban MTTQ Việt Nam xã Phát Diệm đã tổ chức giao lưu văn nghệ, thể thao chào mừng “Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” năm 2025. Đây là đơn vị được Bộ Công an chọn làm điểm tổ chức “Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” năm 2025.

Gần 75% di sản thiên nhiên và văn hóa thế giới đang bị đe dọa nghiêm trọng vì tình trạng nước không ổn định, bao gồm cả thiếu nước và thừa nước.