Trong sản xuất nông nghiệp, cây giống là một yếu tố đầu vào quan trọng. Để có được cây giống khỏe, ngoài việc lựa chọn giống tốt thì quá trình gieo ươm cây đảm bảo cho cây phát triển tối đa là rất cần thiết. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh, các hộ dân chủ yếu tự gieo ươm cây giống rau trực tiếp trên nền đất. Phương pháp này thực hiện thủ công, tốn nhiều công lao động, phụ thuộc vào các yếu tố thời tiết, hơn nữa khi nhổ cây đem trồng thì cây dễ bị đứt rễ, mất rễ làm ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và năng suất.
Ông Phạm Đăng Nam, Trung tâm ứng dụng Nông nghiệp công nghệ cao và Xúc tiến thương mại nông nghiệp, Sở Nông nghiệp & PTNT cho biết: Kỹ thuật ươm cây giống trên khay khắc phục được các nhược điểm của việc ươm giống trên đất. Hạt giống được gieo vào từng lỗ trên khay xốp hoặc khay nhựa. Bộ rễ phát triển tới đáy bầu, khi đem trồng cây không bị mất rễ nên rút ngắn thời gian chăm sóc 5 -7 ngày. Khay ươm có thể di chuyển cơ động, dễ dàng mà không ảnh hưởng tới diện tích cây trồng, thuận tiện cho việc chăm sóc, quay vòng nhanh, tiết kiệm thời gian sản xuất.
Đồng thời ươm cây bằng khay cho hiệu quả nảy mầm gần như tối đa, tiết kiệm hạt giống, tránh được sâu bọ, chuột phá hại, thuận lợi cho nhà vườm ươm cây số lượng lớn và cả quy mô hộ gia đình. Kỹ thuật gieo ươm cây giống đã được phát triển và nhân rộng ở nhiều nơi như Lâm Đồng, thành phố Hồ Chí Minh, An Giang, Hà Nội, Hà Nam... Với ưu điểm như vậy, năm 2019, Trung tâm đã triển khai xây dựng mô hình "ứng dụng công nghệ sản xuất cây giống trên khay, giá thể cung cấp cho vùng sản xuất hàng hóa theo đơn đặt hàng trên địa bàn tỉnh" tại thị trấn Yên Ninh, huyện Yên Khánh.
Theo ông Vũ Văn Lương, xóm Trung Lân (thị trấn Yên Ninh, huyện Yên Khánh) thì việc gieo rau giống bằng khay ưu việt hơn nhiều so với gieo trồng truyền thống, lượng hạt giống giảm gần một nửa, đặc biệt là tỷ lệ đậu 100%. Quan trọng hơn, cây giống phát triển ổn định không phụ thuộc vào thời tiết, thời gian gieo cây giống chỉ khoảng 20 -25 ngày là có thể cho ra trồng, giảm 10 ngày so với gieo trồng dưới đất. "Chắc chắn trong thời gian tới kỹ thuật gieo giống trên khay sẽ được nhân rộng và trở nên phổ biến.
Tuy nhiên cần phải nghiên cứu để có một công thức phối trộn giá thể phù hợp hơn", ông Lương cho biết. Một số nông dân đã sử dụng cây giống do gia đình ông Lân cung cấp để cấy chia sẻ: Rau gieo bằng khay khi trồng ra ruộng có tốc độ phát triển nhanh, không phải mất thêm 3-4 ngày che chắn như rau gieo truyền thống. Đặc biệt, cây chống chịu bệnh tốt, do được gieo trồng bằng giá thể đất sạch, giàu dinh dưỡng.
Mô hình ứng dụng công nghệ sản xuất cây giống trên khay tuy mới triển khai tại Yên Ninh, nhưng nông dân nơi đây đã tiếp thu nhiều kỹ thuật sản xuất tiên tiến, thay đổi thói quen canh tác truyền thống, giảm sức lao động và tăng năng suất, giá trị cây trồng trên cùng 1 đơn vị diện tích. Mô hình có nhiều triển vọng để nhân rộng giúp người dân phát triển vùng trồng rau màu bền vững, khẳng định là địa phương đi đầu về canh tác rau màu trong tỉnh hiện nay.
Bài, ảnh: Hà Phương