Chọn trường nào, ngành nào để đăng ký dự thi đang là suy nghĩ, cân nhắc và lựa chọn của nhiều học sinh. Mấy năm gần đây, với sự trợ giúp từ phía nhà trường thông qua hoạt động tư vấn, hướng nghiệp, nhiều em đã có sự lựa chọn trường thi, ngành thi, khối thi phù hợp với năng lực, sở trường và cả nhu cầu của xã hội, khả năng tìm kiếm việc làm sau khi ra trường.
Cô giáo Nguyễn Thị Liên, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Yên Mô A cho biết: Nhà trường vừa tổ chức xong đợt thi thử đại học lần thứ 2 dành cho các em học sinh khối 12. Qua kết quả thi thử sẽ giúp các em học sinh có sự nhìn nhận, đánh giá đúng về lực học, khả năng, sở trường của mình để có sự lựa chọn trường thi, ngành thi phù hợp.
Bên cạnh đó, kết quả thi thử cũng là "kênh" thông tin quan trọng để nhà trường triển khai hiệu quả hơn công tác tư vấn, hướng nghiệp cho các em học sinh khối 12 trước kỳ tuyển sinh đại học, cao đẳng. Nhà trường đã quan tâm thực hiện tốt hoạt động này thông qua các buổi tư vấn dành riêng cho học sinh khối 12, thông qua các buổi sinh hoạt dưới cờ, qua các buổi trao đổi tại lớp...
Để những nội dung tư vấn, hướng nghiệp đạt hiệu quả, đem đến cho học sinh những thông tin cần thiết, Ban Giám hiệu nhà trường đã chỉ đạo đội ngũ giáo viên, nhất là giáo viên chủ nhiệm tìm tòi các nguồn tư liệu, cập nhật thường xuyên các thông tin về tuyển sinh, truyền đạt cho học sinh, kịp thời giải đáp những thắc mắc cho các em học sinh về việc lựa chọn ngành nghề cho tương lai... Do đó, đã góp phần hạn chế rất nhiều tình trạng lựa chọn trường thi theo số đông, theo cảm tính của học sinh, khắc phục được tình trạng hồ sơ "ảo", giúp các em học sinh có cơ hội nghề nghiệp tốt trong tương lai....
Năm học 2010- 2011, kết quả thi cao đẳng, đại học của Trường THPT Yên Mô A tương đối khả quan. Nhà trường xếp thứ 6 trong tổng số các trường THPT toàn tỉnh có số học sinh thi đỗ cao đẳng, đại học, xếp thứ 302 trong tổng số các trường THPT toàn quốc. Đối với năm học 2011- 2012 này, công tác tư vấn, hướng nghiệp cũng được nhà trường quan tâm triển khai từ sớm và thực hiện thường xuyên.
Đối với Trường THPT bán công thành phố Ninh Bình, là trường có chất lượng đầu vào thấp nên công tác tư vấn, hướng nghiệp phải tập trung vào những nội dung phù hợp với học lực, khả năng của học sinh. Cô giáo Nguyễn Thị Minh Hoa, Phó Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ: Trong công tác tư vấn, hướng nghiệp, với đặc thù của học sinh có học lực phần lớn là trung bình, nhà trường chú trọng giúp các em có thêm nhận thức về trường thi, khối thi, ngành học, hiểu biết về các ngành nghề trong xã hội để có định hướng phấn đấu trong quá trình học tập. Trong đó, nhà trường tập trung hướng các em nên đăng ký dự thi vào các trường cao đẳng có hệ liên thông lên đại học, các trường đại học ở tốp dưới, nên thi các khối C, D... Do là trường còn nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, thiếu phòng học, phòng bộ môn nên những năm trước nhà trường chưa triển khai tổ chức ôn thi đại học, cao đẳng cho học sinh, chưa tổ chức được việc kiểm tra, thi thử. Đến năm học 2010-2011 trường bắt đầu thí điểm ôn thi đại học, cao đẳng cho học sinh khối lớp 12 từ giữa tháng 9, tập trung chủ yếu vào 2 khối C, D, hướng dẫn học sinh đến đăng ký dự thi ở các trường THPT có tổ chức thi thử đại học, cao đẳng để đánh giá được khả năng của mình cũng như làm quen với kiểu đề và tâm lý thi cử... Năm học 2009-2010, toàn trường có 130 học sinh dự thi đại học, có 27 em đỗ. Năm học 2010-2011, toàn trường có 26 em đỗ đại học trong tổng số 205 em dự thi, tỷ lệ học sinh thi đỗ đại học, cao đẳng đạt 35,7%...
Những năm gần đây, nhận thức rõ công tác tư vấn, hướng nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc giúp học sinh lựa chọn ngành nghề phù hợp với năng lực, sở trường và nhu cầu xã hội, các trường THPT trong toàn tỉnh đã quan tâm triển khai thường xuyên công tác này và có nhiều giải pháp để hoạt động này diễn ra thiết thực, hiệu quả, được học sinh đón nhận.
Vừa qua, Trường THPT chuyên Lương Văn Tụy còn tổ chức một chương trình tư vấn tuyển sinh đại học năm 2012-2013 khá bài bản và hoành tráng. Nhà trường đã mời lãnh đạo Cục Khảo thí và kiểm định chất lượng thuộc Bộ Giáo dục - Đào tạo, lãnh đạo Sở Giáo dục - Đào tạo tỉnh và 11 thủ khoa toàn quốc từ các trường đại học về cùng trao đổi, giải đáp những băn khoăn, thắc mắc trên 400 em học sinh khối 12 của trường về thi tuyển sinh và việc lựa chọn ngành nghề...
Công tác tuyển sinh không chỉ giúp các em học sinh có sự lựa chọn ngành học, trường thi phù hợp với năng lực, sở trường của bản thân để từ đó có sự định hướng cho nghề nghiệp tương lai của mình một cách vững chắc, hiệu quả, mà qua việc làm tốt công tác này còn góp phần quan trọng giảm tải cho mỗi trường tổ chức thi, tránh được tình trạng lãng phí khi có hồ sơ "ảo".
Từ kỳ thi tuyển sinh đại học, cao đẳng năm học 2010-2011, tỉnh Ninh Bình xếp thứ 7/63 tỉnh, thành phố về điểm thi bình quân của tất cả các khối thi đạt 12,08, tăng 4 bậc so với năm 2010 là minh chứng rõ nhất cho sự cần thiết phải làm tốt công tác tư vấn, hướng nghiệp trước mỗi mùa tuyển sinh đại học, cao đẳng.
Bùi Diệu