Ninh Bình là vùng đất lịch sử với Cố đô Hoa Lư, kinh đô đầu tiên của nước Đại Cồ Việt, án ngữ phía Nam đồng bằng Bắc bộ, có vị trí chính trị và quân sự quan trọng. Với truyền thống bất khuất, kiên cường, ngay từ khi ra đời, LLVT tỉnh đã trung thành tuyệt đối với Đảng, Tổ quốc và nhân dân, mưu trí, dũng cảm trong chiến đấu, bảo vệ vững chắc chính quyền cách mạng và nhân dân. Trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, quân và dân tỉnh Ninh Bình đã nhất tề đứng dậy với tinh thần "Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh", tham gia chiến đấu trên 3.283 trận lớn, nhỏ, phối hợp với bộ đội chủ lực mở và tham gia 6 chiến dịch lớn, xóa sổ 59 vị trí địch, tiêu diệt, bắt sống và làm bị thương 11.743 tên địch; gọi hàng 506 lính Âu- Phi, 7.046 lính Ngụy, bắt 2.353 tên, vận động 1.104 thanh niên không đi lính cho giặc; thu 2.354 khẩu súng các loại, 32 xe vận tải; phá hủy 300 xe cơ giới. Những kết quả to lớn trên, cùng với thắng lợi chung của chiến trường cả nước, buộc địch phải rút chạy khỏi Ninh Bình vào ngày 30/6/1954, là một tỉnh được giải phóng sớm nhất đồng bằng Bắc bộ.
Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Ninh Bình "vừa là hậu phương, vừa là tiền tuyến", không chỉ chiến đấu giỏi, quân và dân Ninh Bình còn thực hiện tốt phong trào "Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người". Từ năm 1955 đến năm 1975, toàn tỉnh đã có gần 60 nghìn thanh niên nhập ngũ lên đường chiến đấu trên khắp các chiến trường. Ngày 22/5/1965, đế quốc Mỹ bắt đầu đánh phá Ninh Bình, thực hiện lời kêu gọi thiêng liêng của Bác, với tinh thần: "Không có gì quý hơn độc lập tự do", với khẩu hiệu "Tay búa, tay súng; tay cày, tay súng", quân và dân trong tỉnh đã anh dũng chiến đấu, đánh trả quyết liệt 2 cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân của đế quốc Mỹ, bắn rơi 90 máy bay, tiêu diệt và bắt sống 5 giặc lái. Quân dân Ninh Bình vinh dự bắn rơi chiếc máy bay Mỹ thứ 2.700 trên chiến trường miền Bắc. Riêng lực lượng dân quân tự vệ bắn rơi 12 chiếc, trong đó: Trung đội dân quân Kim Đài bắn rơi 5 chiếc được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân.
Kết thúc hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, với những thành tích đặc biệt xuất sắc, Đảng bộ, quân và dân Ninh Bình đã được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu "Anh hùng LLVT nhân dân"; 70 tập thể, 19 cá nhân được phong tặng, truy tặng danh hiệu "Anh hùng LLVT nhân dân"; 1.187 "Mẹ Việt Nam Anh hùng"; hàng chục vạn tập thể và cá nhân được tặng thưởng Huân, Huy chương các loại.
Bước vào thời kỳ đổi mới, để xây dựng LLVT tỉnh theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh đã lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy, chỉ huy các cấp tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo toàn diện, sức chiến đấu của các tổ chức Đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên. Đặc biệt, những năm gần đây, Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh và cấp ủy, chỉ huy các cấp đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng đơn vị vững mạnh về chính trị; coi trọng việc thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) trên mọi lĩnh vực công tác. Đồng thời, chú trọng nâng cao chất lượng huấn luyện và khả năng sẵn sàng chiến đấu, tạo bước chuyển biến mạnh mẽ về nề nếp chính quy, chấp hành kỷ luật; thực hiện tốt công tác hậu cần, kỹ thuật ở tất cả các cơ quan, đơn vị. Cùng với đó, các cơ quan, đơn vị luôn tích cực tham gia các phong trào "Đền ơn đáp nghĩa", "Xóa đói, giảm nghèo" và xây dựng nông thôn mới; là lực lượng đi đầu, nòng cốt trong giúp dân phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn. Trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu của LLVT tỉnh được nâng lên; ý thức, trách nhiệm của nhân dân trong tham gia xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh được củng cố; tiềm lực quân sự trong khu vực phòng thủ được tăng cường...
Với sự phấn đấu bền bỉ, liên tục, từ năm 1992 đến nay, LLVT tỉnh đã có trên 1.300 tập thể và trên 4.000 lượt cán bộ, chiến sỹ được các cấp khen thưởng. Đảng bộ Quân sự tỉnh luôn đạt "Trong sạch, vững mạnh". Đặc biệt, năm 1997 được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Quân công hạng Ba; năm 2006 được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì; năm 2011 được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất; năm 2014 được Bộ Quốc phòng tặng thưởng Cờ thi đua xuất sắc; năm 2017 được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba về thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng lực lượng dự bị động viên giai đoạn 1996 - 2016.
Phát huy truyền thống vẻ vang đó, trước yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh xác định: Tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo hoàn thành toàn diện các nhiệm vụ, trọng tâm là xây dựng LLVT tỉnh vững mạnh về chính trị, nâng cao chất lượng tổng hợp, trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu; tập trung xây dựng Đảng bộ vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, tạo bước chuyển biến mạnh mẽ, vững chắc về năng lực lãnh đạo toàn diện, sức chiến đấu của Đảng bộ, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; thực hiện Cuộc vận động "Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ" gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) nhằm tạo sự chuyển biến tích cực, toàn diện; coi trọng bồi dưỡng nâng cao phẩm chất, năng lực và tính tiền phong gương mẫu "nói đi đôi với làm" của đội ngũ cán bộ, đảng viên; lấy kết quả hoàn thành nhiệm vụ ở từng cơ quan, đơn vị để đánh giá năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của cấp ủy, các tổ chức Đảng gắn với vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức; ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ. Làm tốt công tác tham mưu cho Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh về xây dựng nền quốc phòng toàn dân và xây dựng LLVT nhân dân vững mạnh; xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh ngày càng vững chắc, góp phần giữ vững an ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội; thường xuyên đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện, xây dựng nề nếp chính quy, rèn luyện kỷ luật và làm tốt công tác bảo đảm hậu cần, kỹ thuật. Tập trung xây dựng khu vực phòng thủ, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân và thế trận "lòng dân" ngày càng vững chắc. Đẩy mạnh các hoạt động "Đền ơn đáp nghĩa"; tuyên truyền vận động nhân dân chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tăng cường, đổi mới và làm tốt hơn nữa công tác dân vận, giúp dân xóa đói, giảm nghèo, phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ, cứu nạn...; gắn chặt việc phát triển kinh tế-xã hội ở các địa phương với tăng cường quốc phòng, an ninh trên địa bàn trong khu vực phòng thủ, góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam trong giai đoạn mới.
Tự hào về truyền thống vùng đất Cố đô ngàn năm văn hiến, cán bộ, chiến sĩ LLVT tỉnh nguyện đoàn kết, sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, góp phần vào thắng lợi chung của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN, tô thắm thêm truyền thống "Đoàn kết, chủ động, sáng tạo, kiên cường, quyết thắng" của LLVT tỉnh.
Đại tá Nguyễn Ngọc Thạch
TVTU, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh