Trường Yên, người dân xây nhà phá vỡ không gian Di sản

Theo Quyết định số 83 của UBND tỉnh ngày 21-1-2015 quy định tạm thời về quản lý xây dựng trong vùng bảo vệ Quần thể danh thắng Tràng An, các hộ dân hiện đang sinh sống trong Khu vực bảo vệ I (vùng lõi) có đất đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có nhu cầu xây dựng mới về nhà ở phải xin giấy phép xây dựng và công trình xây dựng mới không quá 2 tầng, chiều cao không quá 8 m (tính từ cao trình tim đường giao thông của khu vực phía trước công trình đến đỉnh mái). Thế nhưng, từ đầu năm đến nay, tại xã Trường Yên xuất hiện nhiều ngôi nhà bê tông cao tầng kiên cố mới, song chưa hộ nào được cấp phép xây dựng. Thực tế, ngay trên tuyến đường Tràng An - Bái Đính thuộc thôn Trường An - khu vực bảo vệ I của Quần thể danh thắng Tràng An, chúng tôi ghi nhận được một số trường hợp xây dựng nhà nhưng chưa được cơ quan chức năng cấp phép, vi phạm quy hoạch, phá vỡ không gian và làm mất đi vẻ đẹp của cảnh quan nơi đây.

Chúng tôi trao đổi với các hộ dân để tìm hiểu nguyên nhân tại sao họ xây dựng công trình mà lại không xin giấy phép, câu trả lời của các hộ này đều là: Họ không hề biết đến quy định trong Quyết định số 83 của UBND tỉnh cho đến ngày 14-10 khi xã đến làm việc và có thông báo không được xây quá 2 tầng.

Ông Nguyễn Xuân An, thôn Trường An bức xúc: "Các văn bản của Nhà nước phải được tuyên truyền rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dân chúng tôi nắm được. Đặc biệt, những quy định liên quan sát sườn đến quyền lợi của người dân phải được đưa đến tận các thôn xóm. Đằng này, để chúng tôi xây dựng xong rồi mới tuyên truyền, bắt phá dỡ. Nhà tôi thiết kế từ đầu là cao 5 tầng, nay bắt dừng lại ở 2 tầng, phá vỡ hết kiến trúc. Mặt khác, gia đình tôi biết phải làm gì với đống vật liệu, sắt thép đã mua về nếu không tiếp tục được xây dựng". Cùng hoàn cảnh như ông An, anh Nguyễn Văn Huân chia sẻ: Nhà tôi khởi công tháng 2, nhưng đến ngày 14-10, xã mới có thông báo bắt ngừng thi công. Tôi rất ủng hộ các chủ trương, chính sách của Nhà nước, nhưng nếu không cho xây dựng, xã phải có ý kiến ngay từ khi tôi mới khởi công. Chứ hiện tại gia đình tôi đã đổ xong mái tầng 3, không cho hoàn thiện thì rất khó khăn cho gia đình.

Vậy câu hỏi đặt ra ở đây là chính quyền xã "ở đâu" khi sai phạm diễn ra? Tại sao những hoạt động xây dựng diễn ra một thời gian dài như vậy mà chính quyền xã không hề có ý kiến, không ngăn chặn ngay từ đầu để đến khi dân đổ cột tầng ba, xây xong đi vào hoàn thiện mới bắt dừng lại?

Làm việc với chính quyền xã, ông Phó Chủ tịch UBND xã Nguyễn Minh Tương cho biết: Do mới tiếp nhận công tác nên các công việc trước đó ông không rõ nhưng ông vẫn khẳng định chắc chắn khi nhận được Quyết định số 83 của UBND tỉnh ngày 21-1-2015, chính quyền xã đã sớm triển khai thông báo đến các thôn và phát trên hệ thống loa truyền thanh của xã để nhân dân biết và thực hiện. Tuy nhiên, khi chúng tôi hỏi đồng chí cán bộ văn hóa xã thì anh này nói: "Quy định về việc xây nhà không quá 8 m thì mới đây với tuyên truyền". Một vấn đề nữa mà chúng tôi muốn đề cập ở đây là: Theo Quyết định số 83 của UBND tỉnh thì định kỳ 3 tháng 1 lần, chính quyền xã phải lập báo cáo gửi UBND cấp huyện, Ban quản lý Quần thể danh thắng Tràng An, Sở Xây dựng về tình hình xây dựng trên địa bàn. Nội dung báo cáo gồm: Số lượng công trình đã khởi công, số lượng công trình khởi công xây dựng có giấy phép xây dựng, số lượng công trình xây dựng vi phạm pháp luật, địa chỉ cụ thể và tên chủ đầu tư công trình. Tuy nhiên, lãnh đạo xã Trường Yên thừa nhận đến thời điểm này vẫn chưa thống kê được từ đầu năm đến nay, trên địa bàn xã có bao nhiêu nhà khởi công, bao nhiêu nhà xây không phép, chỉ biết là chưa nhà nào được các cấp có thẩm quyền cấp phép xây dựng.

Hà Phương