Triển vọng của mô hình nuôi trồng nấm Đông trùng hạ thảo

Ngô Minh Đạt (sinh năm 1994) tốt nghiệp trường Đại học Bách khoa với tấm bằng Cử nhân ngành Hóa học năm 2017. Với niềm đam mê nông nghiệp sạch, Đạt tìm hiểu thông tin qua sách báo, mạng internet nhận thấy mô hình nuôi đông trùng hạ thảo mang lại hiệu quả kinh tế cao mà lại tốt cho sức khỏe.

Đạt đã tìm đến các mô hình nuôi cấy đông trùng hạ thảo ở tỉnh Cần Thơ để học tập kinh nghiệm. Qua quá trình tìm hiểu kỹ và được sự hướng dẫn, giúp đỡ tận tình của những người đi trước, Đạt càng thêm quyết tâm về làm mô hình nuôi trồng nấm đông trùng hạ thảo trên chính quê hương Ninh Bình.

Ngô Minh Đạt chia sẻ: Nấm đông trùng hạ thảo là loại dược liệu quý chứa 17 loại acid amin quý hiếm với tác dụng chuyển hóa và tổng hợp các protein cho cơ thể. Đây là một loại thực phẩm bổ dưỡng, đặc biệt đối với người già, người vừa ốm dậy, người chán ăn, suy dinh dưỡng, thấp còi. 

Với nhiều công dụng khác nhau, nên nhu cầu sử dụng nấm đông trùng hạ thảo trên thị trường khá lớn, tuy nhiên hiện nay nguồn cung cấp sản phẩm còn nhiều hạn chế, giá thành cao. Vì vậy, việc sản xuất được giống nấm đông trùng hạ thảo hiện là hướng đi mới trong phát triển kinh tế.

Ở tự nhiên, nấm sống ký sinh trên cơ thể của ấu trùng bướm. Còn trong mô hình nuôi trồng, có 2 phương pháp thay thế ấu trùng bướm là sử dụng nhộng tằm hoặc hỗn hợp tổng hợp gồm gạo và một số loại dưỡng chất khác.

Với ý tưởng nuôi trồng nấm đông trùng hạ thảo không chỉ mang lại giá trị kinh tế cao, mà còn đem một loại dược liệu quý đến gần hơn người tiêu dùng. Do vậy, ý tưởng của Đạt ngay lập tức thuyết phục được thêm 2 "cộng sự" cùng chung chí hướng. 

Từ đầu năm 2018, cả 3 bạn trẻ thuộc thế hệ 8X, 9X đã bắt tay vào việc nuôi cấy đông trùng hạ thảo. Với số vốn đầu tư hơn 1 tỷ đồng để xây dựng những hệ thống cần thiết như: phòng nuôi, máy lạnh, máy phun sương, tủ điều khiển, máy hấp…

Đợt đầu, Đạt nuôi cấy thử hơn trăm phôi mẫu nhưng không có kết quả, do môi trường nuôi bị nhiễm bệnh, chỉ còn được vài phôi. Do kinh nghiệm thực tế chưa nhiều, trang thiết bị chưa đảm bảo, nhiệt độ khi nuôi cấy chưa hợp lý... 

Không nản chí, Đạt và các cộng sự tiếp tục nghiên cứu, tìm tòi, đầu tư máy móc để khắc phục những thiếu sót và đã thành công.

Trong quy trình nuôi, nhiệt độ và độ ẩm là những yếu tố rất quan trọng để đông trùng hạ thảo phát triển tốt, mang lại dược tính cao. Chia sẻ thêm bí quyết, bạn Đạt cho biết: "Phòng nuôi đông trùng hạ thảo phải đảm bảo tiêu chí vô trùng để nấm không bị nhiễm bệnh. 

Trong quá trình nuôi phải theo dõi thường xuyên. Chẳng hạn khi phát hiện hũ nào bị hư, phải xử lý kịp thời để tránh lây lan sang các hũ khác".

Sau gần 2 năm kiên trì, miệt mài vừa học, vừa làm, cuối cùng mô hình nuôi trồng Đông trùng hạ thảo của Đạt đã thành công, dần đi vào hoạt động ổn định. Đạt và các "cộng sự" quyết định thành lập Công ty cổ phần dược phẩm StarViet nhằm khẳng định quyết tâm "đi đường dài" với mô hình, đồng thời xây dựng thương hiệu cho sản phẩm Đông trùng hạ thảo.

Anh Nguyễn Minh Vũ, người cùng xây dựng mô hình với Đạt từ thuở ban đầu đến nay cho biết: Sản phẩm Đông trùng hạ thảo của chúng tôi có dược tính đạt 70% so với tự nhiên. Với diện tích nuôi trồng 240m2, mỗi tháng chúng tôi thu hoạch được gần 1 tạ nấm Đông trùng hạ thảo. Ngoài các sản phẩm truyền thống như nấm tươi, nấm khô, chúng tôi đã nghiên cứu, đa dạng nhiều loại sản phẩm khác như: Đông trùng hạ thảo ngâm mật ong rừng, trà, rượu ngâm, đế nấm sấy...

Tham khảo một số sản phẩm nấm Đông trùng hạ thảo của công ty StarViet có giá thành rẻ hơn gần 50 lần so với loại nấm tự nhiên. 

Ví dụ, loại sấy khô, nấm tự nhiên có loại giá trên 2 tỷ đồng/kg, còn sản phẩm của công ty StarViet chỉ có giá khoảng 50 triệu đồng/kg. 

Anh Vũ cho biết thêm, hiện nay người tiêu dùng khá e dè với sản phẩm nấm Đông trùng hạ thảo nuôi trồng. Một phần là do năm 2018, thị trường nấm Đông trùng hạ thảo nước ta gặp phen "sóng gió" bởi các sản phẩm kém chất lượng từ nước ngoài tràn sang, khiến người tiêu dùng mất niềm tin. 

Lý do thứ hai là các sản phẩm nấm Đông trùng hạ thảo nuôi trồng trong phòng thí nghiệm chưa được biết đến rộng rãi, nhiều người nghĩ "Của rẻ là của ôi" nên không mua. Đây cũng là điều mà chúng tôi rất trăn trở. 

Hiện nay, Công ty Dược phẩm StarViet đang sử dụng kênh phân phối sản phẩm chủ yếu qua bán hàng online và ký gửi tại một số cửa hàng nông sản sạch, hoặc xuất bán cho một số công ty dược phẩm.

Anh Ngô Minh Đạt, Giám đốc Công ty StarViet cho biết thêm, các sản phẩm nấm Đông trùng hạ thảo của Công ty đều có đầy đủ giấy tờ chứng nhận, thử nghiệm phân tích về chất lượng của cơ quan chức năng. Mặt khác, phía Công ty đang gấp rút hoàn thành các thủ tục chuẩn hóa để cơ quan chức năng tỉnh đánh giá công nhận đây là sản phẩm OCOP của huyện Gia Viễn năm 2021.

Có thể thấy, những sản phẩm Đông trùng hạ thảo giờ đây đã trở nên phổ biến, tiếp cận gần hơn với người tiêu dùng. Tuy tính dược của sản phẩm Đông trùng hạ thảo nuôi cấy trong phòng thí nghiệm thấp hơn so với nấm tự nhiên, song đây vẫn là một loại thực phẩm quý đối với sức khỏe con người. 

Mong rằng trong thời gian tới, mô hình nuôi trồng nấm Đông trùng hạ thảo của Công ty StarViet sẽ tiếp tục phát triển, dần chinh phục người tiêu dùng trong tỉnh, hướng ra thị trường toàn quốc bằng chữ Tín về chất lượng của sản phẩm. Đây cũng là mô hình mới, hiệu quả cần sự quan tâm, giúp đỡ của các cấp, các ngành và địa phương.

Bài, ảnh: Thái Học