Kể từ khi được công nhận là đô thị loại III trực thuộc tỉnh theo Quyết định số 708/QĐ-BXD ngày 31-7-2012 của Bộ Xây dựng, thị xã Tam Điệp đã có những chuyển biến tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội, bộ mặt đô thị ngày càng có những khởi sắc. Hai năm qua, thị xã đã huy động nhiều nguồn lực để đầu tư mở rộng kết cấu hạ tầng đô thị, mở rộng không gian, tăng cường công tác quản lý và xây dựng văn hóa đô thị, triển khai các dự án cải tạo, chỉnh trang hạ tầng đô thị… nhằm đưa bộ mặt đô thị từng bước được thay đổi, góp phần nâng cao chất lượng các tiêu chí của đô thị loại III.
Thị ủy, UBND thị xã đã có sự chỉ đạo sát sao để việc thực hiện Kế hoạch số 56/KH-UBND ngày 12-10-2012 của UBND tỉnh về "Triển khai thực hiện Nghị quyết số 04-NQ/TU ngày 10-4-2012 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy"; Nghị quyết số 06/2013/NQ-HĐND ngày 20-7-2013 của HĐND tỉnh về việc "Ban hành một số chính sách áp dụng cho thị xã Tam Điệp thực hiện quy hoạch xây dựng đô thị, giai đoạn 2013 - 2016" đạt hiệu quả, nhằm huy động tối đa các nguồn lực đầu tư xây dựng đồng bộ cơ sở hạ tầng kỹ thuật.
Trong đó, thị xã đã tập trung đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đô thị: xây dựng tuyến phố văn minh, quần thể Quảng trường, tượng đài Hoàng đế Quang Trung và khu đô thị mới, hệ thống điện chiếu sáng, khu trung tâm thể thao, khu vui chơi giải trí, các tuyến đường giao thông, cổng chào điện tử, hệ thống thoát nước, xử lý nước thải, các công trình văn hóa, giáo dục, thể thao và các công trình trang trí khác để tạo điểm nhấn của một thành phố, nhằm hoàn thành và nâng cao chất lượng các tiêu chí đô thị loại III và đạt các tiêu chí của thành phố được quy định tại Nghị định 62/2011/NĐ-CP ngày 26-7-2011 của Chính phủ.
Thị xã đã chỉ đạo các ngành liên quan tập trung hoàn thiện các thủ tục pháp lý trình cấp có thẩm quyền phê duyệt "Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung thị xã đến năm 2030"; hoàn thành xây dựng "Đồ án quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết 1/2.000 cho 5 phường nội thị và xã Yên Bình". Quy hoạch nông thôn mới đối với các xã khu vực ngoại thị sau khi quy hoạch chung được phê duyệt, quy hoạch chuyên ngành hệ thống giao thông, điện, cấp thoát nước, chiếu sáng, nghĩa trang, cây xanh, môi trường và xử lý rác thải; nâng cao chất lượng và hiệu quả quản lý Nhà nước về công tác quy hoạch, kiến trúc cảnh quan đô thị.
Bên cạnh các hoạt động chuyên môn về quản lý đô thị, công tác quản lý trật tự đô thị được chú trọng huy động được sự tham gia của các tầng lớp nhân dân. Thị xã đã tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về xây dựng, quản lý đô thị để nâng cao nhận thức cho dân cư đô thị về xây dựng nếp sống văn hóa ở khu dân cư, về chấp hành đúng pháp luật nhà nước, nhất là trong lĩnh vực sử dụng đất đai, xây dựng, giữ gìn vệ sinh môi trường, trật tự đô thị…
Chú trọng công tác thanh tra, kiểm tra, kiên quyết xử lý kịp thời, nghiêm minh đối với các hành vi vi phạm những quy định về đầu tư xây dựng và quản lý đô thị nhằm đảm bảo kỷ cương, trật tự và văn minh đô thị. Đặc biệt, thị xã đã đẩy mạnh hoạt động kiểm tra, chấn chỉnh việc thực hiện Luật Quảng cáo nhằm góp phần đem lại cho bộ mặt đô thị khang trang, sạch đẹp. Phòng Văn hóa- Thông tin- Thể thao thị xã đã phối hợp với Đội kiểm tra trật tự đô thị, các xã, phường trên địa bàn vận động người dân ký cam kết thực hiện nghiêm Luật Quảng cáo thông qua việc tự động tháo dỡ các biển quảng cáo sai quy định và xây dựng nếp sống văn minh đô thị.
Thị xã đã xác định được 43 điểm quy hoạch xây dựng điểm quảng cáo ngoài trời, đưa hoạt động quảng cáo của các cơ quan, doanh nghiệp, hộ gia đình…vào nền nếp, không để ảnh hưởng đến an toàn giao thông, mỹ quan đô thị. Hoạt động kinh doanh, buôn bán của người dân, nhất là đối với các hộ có địa điểm kinh doanh tại 2 bên mặt đường Quốc lộ 1A và các tuyến đường chính trên địa bàn đã chấp hành tốt các quy định, không để xảy ra tình trạng lấn chiếm lòng, lề đường khi bày bán hàng hóa. Tại các xã, phường, nhiều hộ gia đình đã thu xếp hàng quán, sửa sang nhà cửa, chặt bỏ cây cối, tình nguyện hiến đất… để đem lại cho vỉa hè, lề đường sống khang trang hơn, sạch đẹp hơn.
Đặc biệt, đáp ứng nhu cầu về việc thống nhất tên đường, phố, biển số nhà để tạo sự thuận lợi trong giao dịch, đi lại của người dân, các doanh nghiệp, tổ chức, từ năm 2012 đến nay, thị xã đã triển khai việc thực hiện Đề án "Đặt tên, đổi tên đường, đánh số và gắn biển số nhà trên địa bàn thị xã", đến nay đã gắn được 103 biển tên đường tại 73 tuyến đường, 316 biển ngõ và 10.321 biển số nhà…
Đến nay, sau 2 năm xây dựng đô thị, thị xã Tam Điệp đã hoàn thiện 10/10 tiêu chuẩn thành lập thành phố. Tất cả các chỉ tiêu đánh giá đô thị theo tiêu chuẩn của đô thị loại III đều đạt mức tối thiểu, trong đó có nhiều chỉ tiêu đạt mức tối đa theo quy định của Thông tư số 34/2009/TT-BXD như: tiêu chuẩn về mật độ dân số đô thị, về hệ thống công trình hạ tầng đô thị, về quy hoạch đô thị, về thời gian xây dựng đồng bộ…
Bùi Diệu