Dọc đường Vân Giang dẫn vào chợ Rồng (Thành phố Ninh Bình) trước đây tràn ngập các cửa hàng bán mũ bảo hiểm nhưng đến thời điểm này chỉ còn đếm trên đầu ngón tay. Hầu hết trên biển hiệu của các cửa hàng đều ghi những thông điệp về sử dụng mũ bảo hiểm an toàn. Vài ba cửa hàng là đại lý chính thức cho một số công ty sản xuất mũ bảo hiểm chất lượng.
Chị Lê Thị Nguyệt, chủ đại lý chính thức cho hãng mũ Chita cho biết: Chị làm đại lý cho hãng này đã nhiều năm nay. Mặc dù không ai cấm nhưng chưa bao giờ chị bán mũ bảo hiểm kém chất lượng kiểu như "mũ bảo hiểm thời trang", "nón thể thao"…
Chị Nguyệt nói: "Mũ bảo hiểm chất lượng sẽ an toàn cho cả người bán và người sử dụng. Nếu tôi bán mũ bảo hiểm giả, tôi sẽ mất khách, người đội khi bị tai nạn sẽ ảnh hưởng tới tính mạng. Vì thế, khách hàng đến đây, tôi đều tư vấn để lựa chọn một sản phẩm tốt và phù hợp nhất.
Không chỉ riêng cửa hàng của chị Nguyệt, gia đình chị Hòa gần đó cũng quyết tâm không bán mũ bảo hiểm kém chất lượng. Chị Hòa cho biết: Sau khi cơ quan quản lý thị trường đi kiểm tra và tuyên truyền về quy định xử phạt đối với người kinh doanh mũ bảo hiểm kém chất lượng, gia đình tôi đã kiên quyết hủy bỏ lô hàng mũ bảo hiểm thời trang vừa mới nhập.
Tôi cũng nhận thấy rằng, người trong gia đình mình đội mũ bảo hiểm chất lượng kém đi ra ngoài đường cũng cảm thấy không yên tâm. Vì vậy không nên bán cho khách hàng. Hơn nữa, bán mũ bảo hiểm kém chất lượng lãi không đáng bao nhiêu nhưng nếu bị cơ quan chức năng phạt thì mất hết cả vốn.
Các loại mũ bảo hiểm chất lượng tốt hiện nay kiểu dáng cũng rất phong phú: Loại gọn gàng ôm đầu kiểu mũ ngựa đua; loại nửa đầu; loại thể thao với kiểu dáng vuốt về phía sau. Ngoài ra, phần lớn các loại mũ đều thiết kế khuy cài để người sử dụng có thể bỏ vành lưỡi trai thay bằng kính chắn gió. Màu sắc cũng rất bắt mắt và đa dạng: trơn, pha hoặc điểm hoa văn, họa tiết lạ mắt...
Giá của các loại mũ sản xuất trong nước hiện dao động từ 200.000 - 500.000 đồng/chiếc; mũ xuất khẩu giá thành có cao hơn, từ 250.000 - 1.000.000 đồng/chiếc, tùy thuộc vào chất lượng và xuất xứ, từ Thái Lan, Malaysia hay Mỹ.
Mũ bảo hiểm của trẻ em giá thành cũng không rẻ, từ 70.000 -180.000 đồng/chiếc. Hiện nay, loại mũ đội nửa đầu, sản xuất trong nước như Protec, Amotor, HSL, Honda... cũng đang được rất nhiều người ưa chuộng do kiểu dáng nhẹ nhàng, phù hợp, giá cả lại không quá đắt so với các loại mũ nhập khẩu. Tất cả các mũ đạt chuẩn đều có dán tem kiểm định chất lượng CR.
Tuy nhiên, nếu chỉ dựa vào mỗi con tem CR thì khách hàng khó có thể phân biệt được đâu là mũ thật, đâu là mũ giả.
Có mặt tại một cửa hàng bán mũ bảo hiểm trên đường Lê Đại Hành, chị bán hàng đon đả: "Em vào chọn đi, cửa hàng chị có đủ các loại mũ từ các hãng uy tín trong nước đến mũ nhập khẩu".
Ban đầu chị khẳng định chắc chắn nhà chị chỉ bán hàng chất lượng vì quản lý thị trường làm chặt lắm, bắt được là xử phạt rất nặng. Nhưng sau một hồi tiếp thị thấy tôi không ứng ý vì giá đắt quá, chị gợi ý: "Hay em lấy hàng rẻ?". Cũng là mũ Honda hoặc Protec nhưng giá chỉ có 100.000 đồng thôi. Sau đó, chị bán hàng lấy ra cho tôi xem chiếc mũ hiệu Honda, giá 100.000 đồng. Chiếc mũ này cũng có 3 lớp, nhưng rất nhẹ, đặc biệt là cũng có dán "tem kiểm định chất lượng CR". Chị giải thích: "Mũ này do một công ty ở Gia Lâm sản xuất nên rẻ hơn".
Tại một cửa hàng khác trên đường Trần Hưng Đạo, người bán hàng cho biết: Mũ bảo hiểm thời trang vẫn bán nhưng không công khai. Ai hỏi thì bán. Hầu hết những người mua là đối tượng thanh, thiếu niên, họ đội để đối phó với cơ quan chức năng. Tuy nhiên, lượng khách mua loại mũ bảo kiểm kém chất lượng này đã giảm đi rất nhiều sau khi có quy định về xử phạt đối với mũ bảo hiểm không đạt chuẩn.
Không chỉ có một số cửa hàng lén lút bán mũ bảo hiểm kém chất lượng mà ngay tại đầu đường Bắc Giang, một số người vẫn ngang nhiên bán mũ bảo hiểm giả trên vỉa hè. Một chủ sạp hàng cho biết, loại mũ này vẫn bán chạy thế nên vài ba ngày chị lại phải sang chợ Rồng Nam Định để lấy hàng. Có một điều rất lạ là số mũ bảo hiểm kém chất lượng nêu trên đều được dán tem CR.
Thiết nghĩ, mũ bảo hiểm là sản phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn và tính mạng của người sử dụng. Việc quy định về xử phạt đối với việc sản xuất, nhập khẩu, kinh doanh và sử dụng mũ bảo hiểm kém chất lượng cho người đi xe máy, xe đạp máy, xe máy là rất cần thiết để bảo vệ quyền lợi chính đáng của các doanh nghiệp, an toàn của người dân.
Điều này được đông đảo nhân dân đồng tình ủng hộ. Song, để quy định trên đi vào cuộc sống một cách có hiệu quả thì các cơ quan chức năng phải có nhiều biện pháp nhằm phát hiện, xử phạt thật nặng đối với các hành vi cố tình vi phạm quy định về sản xuất, kinh doanh mũ bảo hiểm kém chất lượng để đảm bảo nghiêm tính răn đe của pháp luật.
Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng, chính quyền các địa phương, các tổ chức xã hội, đoàn thể hãy cùng vào cuộc để loại bỏ những đối tượng coi thường luật pháp của Nhà nước. Đối với mỗi người dân cũng cần nêu cao tinh thần cảnh giác và kiên quyết không sử dụng sản phẩm mũ bảo hiểm kém chất lượng, hàng giả, hàng nhái để tiếp tay cho kẻ xấu và làm ảnh hưởng tới chính bản thân mình.
Bài, ảnh: Bảo Yến