Việc quán triệt, triển khai thực hiện Đề án "tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ" (đề án 1237) giai đoạn 2016-2018 và Đề án "xác định hài cốt còn thiếu thông tin" giai đoạn 2017-2018 trên địa bàn tỉnh ta cơ bản đã được triển khai kịp thời, đồng bộ, thống nhất từ tỉnh đến cơ sở, nhờ đó, đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận.
Cụ thể, từ năm 2016 đến nay, Bộ CHQS tỉnh đã rà soát thông tin 712 liệt sỹ là cán bộ, chiến sỹ LLVT địa phương và cán bộ dân chính đảng, thanh niên xung phong, dân quân hỏa tuyến. Trong đó, có 18 liệt sỹ hi sinh trên địa bàn 9 tỉnh, thành phố khác chưa có thông tin về phần mộ. Đồng thời, xác minh, bổ sung thông tin gần 2000 liệt sỹ quê Ninh Bình theo đề nghị của các đơn vị quân đội.
Năm 2016, trên cơ sở tin báo của nhân dân, Ban chỉ đạo tỉnh đã xây dựng và triển khai kế hoạch tìm kiếm, quy tập được 01 hài cốt liệt sỹ hi sinh trong kháng chiến chống Pháp. Năm 2017, Ban Chỉ đạo 1237 tỉnh đã xây dựng kế hoạch và tổ chức cất bốc, di chuyển, bàn giao 25 hài cốt liệt sỹ cho Sở Lao động Thương binh và Xã hội 14 tỉnh, thành phố trên địa bàn cả nước bảo đảm trang trọng, chu đáo, an toàn.
Cũng trong năm 2017, 2018 Bộ CHQS tỉnh, Sở Lao động Thương binh và Xã hội và các địa phương đón nhận, tổ chức lễ truy điệu và an táng hài cốt liệt sỹ Lê Văn Kiệm ở huyện Gia Viễn và liệt sỹ Trần Đình Quảng ở thành phố Ninh Bình về an táng tại địa phương đảm bảo trang trọng, chu đáo.
Đối với việc thực hiện Đề án "xác định hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin",Sở Lao động Thương binh và Xã hội đã phối hợp với Bộ CHQS và Hội Hỗ trợ gia đình liệt sỹ tỉnh chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương, thân nhân liệt sỹ tổ chức lấy mẫu sinh phẩm hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin. Trong năm 2017-2018, đã tiếp nhận, hướng dẫn thủ tục cho 35 thân nhân lấy mẫu giám định ADN. Tuy nhiên, trên thực tế số liệt sỹ còn thiếu thông tin trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều, chủ yếu trong thời kỳ chống Pháp.
Tại hội nghị, các đại biểu đã thẳng thắn nhìn nhận những hạn chế, đồng thời dành nhiều thời gian để thảo luận về những khó khăn trong quá trình triển khai thực hiện. Trên cơ sở đó xây dựng kế hoạch, giải pháp thực hiện trong thời gian tới.
Phát biểu chỉ đạo hội nghị, đồng chí Tống Quang Thìn, TVTU, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban chỉ đạo 515 của tỉnh nhấn mạnh: Công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ là một việc làm rất cần thiết, vừa thực hiện chính sách hậu phương quân đội, vừa thể hiện truyền thống "Uống nước nhớ nguồn" của dân tộc.
Thực tế quá trình tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ cho thấy, nhiều hài cốt đã bị phân hủy ở mức độ cao nên khó khăn trong quá trình phân tích ADN cũng như tìm kiếm hài cốt liệt sỹ. Đối tượng lấy mẫu sinh phẩm của thân nhân liệt sỹ để đối chứng tuổi đã cao, sức khỏe yếu, không ít trường hợp đã mất. Nhiều nhân chứng là đồng đội của liệt sỹ có thể cung cấp thông tin về danh tính hài cốt liệt sỹ nay cũng già yếu, trí nhớ giảm sút hoặc đã mất... bởi vậy, công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ cần phải được thực hiện khẩn trương, hiệu quả để chạy đua với thời gian.
Đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị: trong thời gian tới, các địa phương cần tăng cường sự lãnh đạo, quản lý, điều hành của cấp ủy, chính quyền các cấp, sự vào cuộc quyết liệt của các ban, ngành, đoàn thể nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân trong việc tìm kiếm, quy tập, xác định hài cốt liệt sỹ còn thiếu thông tin;
Tiếp tục triển khai đồng bộ các nhóm giải pháp để thu thập, tổng hợp, cập nhật, bổ sung thông tin về liệt sỹ và thân nhân liệt sỹ, kết hợp việc vận động nhân dân cung cấp thông tin về liệt sỹ,mộ liệt sỹ với giải mã ký hiệu, phiên hiệu đơn vị quân đội trong chiến tranh với hồ sơ, tài liệu các cơ quan, đơn vị, nhân chứng cung cấp;
Thành viên của Ban Chỉ đạo 515 của tỉnh cần quản lý chặt chẽ địa bàn, thực hiện đúng quy định của Chính phủ về tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ; tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện Đề án…
Đào Hằng- Minh Quang