Quy hoạch - Tiêu chí đi đầu trong xây dựng nông thôn mới

Đồng chí Cao Trường Sơn, Giám đốc Sở Xây dựng cho biết: Trên địa bàn tỉnh Ninh Bình có 119 xã thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM. Bước vào thực hiện Chương trình xây dựng NTM, bình quân chung toàn tỉnh chỉ đạt 4,8 tiêu chí/xã, nhiều xã nông thôn chưa có quy hoạch xây dựng chung được phê duyệt, không gian cảnh quan nông thôn còn phát triển tự phát, chưa có định hướng phát triển xây dựng theo chuẩn NTM.

Do vậy, công tác lập và quản lý quy hoạch xây dựng NTM được tỉnh xác định là tiền đề, mấu chốt cho việc thực hiện các tiêu chí xây dựng NTM; là tiêu chí đi đầu, đi trước một bước để làm tiền đề xây dựng, thực hiện các tiêu chí tiếp theo.

Qua rà soát cho thấy, việc lập quy hoạch chung xây dựng NTM theo yêu cầu phải lồng ghép quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch sản xuất trong một đồ án quy hoạch xây dựng nông thôn mới, trong khi đó các văn bản hướng dẫn việc lập quy hoạch của Trung ương chưa kịp thời, thường xuyên thay đổi...

Từ các vấn đề nêu trên, với sự chỉ đạo quyết liệt của các cấp ủy Đảng và chính quyền, đặc biệt là sự tập trung chỉ đạo từ cấp xã và sự vào cuộc của đa số người dân..., Sở Xây dựng Ninh Bình đã chỉ đạo các đơn vị tư vấn tổ chức các hội nghị tham vấn, xin ý kiến cộng đồng các thôn xóm, các đơn vị, hội, đoàn thể nhân dân.

Điều quan trọng là người dân phải được tham gia vào quy hoạch và tạo sự đồng thuận cao của cộng đồng dân cư, việc thực hiện quy hoạch và quản lý quy hoạch do nhân dân giám sát và thực hiện phù hợp định hướng kinh tế, xã hội của địa phương.

Kết quả đến năm 2012, 100% số xã trên địa bàn tỉnh hoàn thành xong quy hoạch chung xây dựng NTM đảm bảo theo yêu cầu tiến độ thực hiện của tỉnh.

Hiện tại, các xã đã chủ động, tiếp tục rà soát, điều chỉnh quy hoạch tổng thể gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp và quá trình đô thị hóa. Việc sớm hoàn thành tiêu chí quy hoạch góp phần vào kết quả cụ thể của Chương trình xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh.

Quy hoạch xây dựng NTM được phê duyệt là cơ sở để các xã khẩn trương thực hiện các tiêu chí về hạ tầng cơ sở trong xây dựng NTM: Các khu trung tâm xã (khu trụ sở hành chính xã, khu nhà văn hóa trung tâm, khu thể thao và các khu cộng đồng,...) được quy hoạch và đầu tư xây dựng đồng bộ, khang trang, hiện đại, thuận lợi cho các hoạt động của nhân dân trên địa bàn xã.

Hệ thống đường giao thông được mở rộng theo quy hoạch với nhiều tuyến đường kiểu mẫu "sáng - xanh - sạch - đẹp". Hệ thống cống rãnh thoát nước trong thôn, xóm; các khu dân cư mới tập trung được quy hoạch chi tiết và đầu tư xây dựng đồng bộ về hạ tầng, hình thành các khu ở hiện đại, hài hòa về cảnh quan môi trường sống. Các khu sản xuất có nguy cơ gây ô nhiễm cảnh quan và môi trường trong khu dân cư được kiểm soát chặt chẽ...

Tuy vậy, việc triển khai thực hiện quy hoạch chung xây dựng NTM cấp xã đã xuất hiện những bất cập, khó khăn như: Quy hoạch thiếu tính liên kết vùng trong các mặt tổ chức sản xuất hàng hóa lớn. Một số xã có quy hoạch được lập, phê duyệt, nhưng chất lượng chưa cao, đa phần quy hoạch được lập là quy hoạch chi tiết trung tâm xã hay điểm dân cư nông thôn, khu tái định cư.

Bên cạnh đó, quy hoạch xây dựng NTM chưa gắn liền với quy hoạch các khu đất ở mới; thường bám dọc theo các trục đường tỉnh lộ, trục xã; vấn đề môi trường trong xây dựng NTM chưa được quan tâm cụ thể, nhiều địa phương khó khăn trong lựa chọn các khu vực để xử lý chất thải rắn, thoát nước thải các khu dân cư ảnh hưởng đến môi trường, cảnh quan làng xóm.

Đồng chí Giám đốc Sở Xây dựng cũng cho rằng: Để thực hiện thành công các mục tiêu xây dựng NTM trong giai đoạn tới cần tiếp tục rà soát, bổ sung, cập nhật quy hoạch để phù hợp với yêu cầu tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp - dịch vụ - tiểu thủ công nghiệp trên địa bàn. Các địa phương cần chỉ đạo, tổ chức thực hiện và quản lý quy hoạch đồng bộ, thống nhất và hiệu quả, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế-xã hội.

 Thái Học