Hiện nay, trên địa bàn tỉnh ta, đội ngũ cán bộ, nhân viên làm công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em, trợ giúp người khuyết tật, người già cô đơn, người nhiễm HIV, hộ nghèo và phòng, chống tệ nạn xã hội từ tỉnh đến cơ sở khá đồng bộ. Tại Sở Lao động, Thương binh và Xã hội đã có các phòng, ban chuyên trách công tác xã hội là: Phòng Bảo trợ xã hội, Phòng Bảo vệ chăm sóc trẻ em; Chi cục Phòng, chống tệ nạn xã hội; 1 cơ sở Bảo trợ xã hội; 1 Trung tâm Chữa bệnh, Giáo dục, Lao động xã hội, 1 Trung tâm điều dưỡng người có công. Đối với cấp huyện, đã có cán bộ trực tiếp làm công tác giảm nghèo, bảo trợ xã hội, bảo vệ, chăm sóc trẻ em và cán bộ phòng, chống tệ nạn xã hội. ở cấp xã có cán bộ làm công tác lao động, thương binh và xã hội, y tế, phụ nữ, cựu chiến binh, nông dân, MTTQ. Do vậy, công tác xã hội trong những năm qua đã đạt được những kết quả nhất định, góp phần đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn toàn tỉnh. Tuy nhiên so với yêu cầu nhiệm vụ, công tác xã hội ở tỉnh vẫn còn những khó khăn, tồn tại như: nhận thức về vai trò, vị trí của nghề công tác xã hội ở một số cơ quan, đơn vị và người dân còn hạn chế. Các trung tâm liên quan đến công tác xã hội mới chỉ được thành lập chủ yếu ở ngành Lao động- Thương binh và Xã hội; cơ sở vật chất, trang thiết bị phục hồi chức năng cho người khuyết tật, người tâm thần còn nghèo nàn; phương pháp, kỹ năng chăm sóc, điều trị và trợ giúp cho các đối tượng chưa đáp ứng được yêu cầu; cấp huyện, cấp xã chưa có trung tâm hoạt động về công tác xã hội.
Nhận thức rõ tầm quan trọng của nghề công tác xã hội, ngày 25-3-2010, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 32/2010/QĐ-TTg phê duyệt Đề án số 32 về phát triển nghề công tác xã hội giai đoạn 2010-2020. Mục tiêu chung của Đề án là phát triển công tác xã hội trở thành một nghề ở Việt Nam. Nâng cao nhận thức của toàn xã hội về nghề công tác xã hội, xây dựng đội ngũ cán bộ, viên chức, nhân viên, cộng tác viên xã hội đủ về số lượng, đạt yêu cầu về chất lượng, gắn với phát triển hệ thống cơ sở cung cấp dịch vụ công tác xã hội tại các cấp, góp phần xây dựng hệ thống an sinh xã hội tiên tiến.
Thực hiện Quyết định số 32 của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh ta xác định đây là cơ hội để đưa nghề công tác xã hội thành một nghề chuyên nghiệp, vì vậy phải thực hiện theo đúng lộ trình. Theo đó, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch về việc triển khai thực hiện Đề án phát triển nghề công tác xã hội giai đoạn 2011-2020 trên địa bàn tỉnh Ninh Bình. Ban chỉ đạo Đề án 32 của tỉnh được thành lập đã tổ chức các hoạt động tuyên truyền về nghề công tác xã hội và các văn bản pháp luật về chính sách xã hội. Tổ chức rà soát nhu cầu đào tạo của viên chức, nhân viên, cộng tác viên làm công tác xã hội. Trên cơ sở rà soát, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội đã tổ chức được 2 lớp đào tạo về nghề công tác xã hội cho trên 100 cán bộ, nhân viên, cộng tác viên làm công tác xã hội đang làm việc tại các cơ sở xã hội trực thuộc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội. Thông qua chương trình đào tạo, các học viên đã nắm bắt được các kiến thức cơ bản về nghề công tác xã hội cũng như kỹ năng làm việc trực tiếp với các nhóm đối tượng dễ bị tổn thương tại cộng đồng, tại cơ sở nuôi dưỡng, hỗ trợ các đối tượng ổn định cuộc sống.
Để hoạt động công tác xã hội của tỉnh đạt hiệu quả hơn, tỉnh đã cho thành lập phòng công tác xã hội được đặt trong Trung tâm Bảo trợ xã hội, đồng thời đổi tên Trung tâm bảo trợ xã hội thành Trung tâm Bảo trợ và công tác xã hội. Phòng được thành lập với 5 cán bộ, nhân viên. Đây là những hạt nhân ban đầu có chức năng tiếp nhận đối tượng khẩn cấp, tư vấn, tham vấn, trợ giúp và can thiệp. Mặc dù mới đi vào hoạt động với 5 cán bộ, nhân viên, song Phòng Công tác xã hội đã có những hoạt động thiết thực. Nhiều cá nhân đã đến trực tiếp, viết thư cảm ơn về công tác tham vấn, tư vấn, trợ giúp khẩn cấp, nhiều trẻ em bị lạc, mất nguồn nuôi dưỡng cũng được phòng tham mưu, đề xuất với các cơ quan chức năng của tỉnh giải quyết chế độ như đưa vào cơ sở bảo trợ xã hội; phối hợp với chính quyền địa phương và gia đình cho họ trở về hòa nhập đời sống cộng đồng; có những gia đình có mâu thuẫn tranh chấp về quyền nuôi con cũng được cán bộ phòng và các tổ chức đoàn thể xã hội tích cực tư vấn để có các thỏa thuận hợp lý, hợp tình…
Đặc biệt, tỉnh cũng đã khởi động dự án xây dựng Trung tâm công tác xã hội với đầy đủ các phòng, ban thực hiện các nhiệm vụ như: tư vấn, tham vấn, trợ giúp, can thiệp. Theo kế hoạch, đến năm 2018 sẽ hoàn thành và đưa vào sử dụng. Khi đi vào hoạt động đây sẽ là nơi người dân có thể phản ánh về việc thực hiện chính sách Nhà nước trong lĩnh vực xã hội tại cơ sở. Nếu thấy chưa đúng, chưa thỏa đáng hay có những hạn chế, bất cập về chế độ, chính sách xã hội người dân cần tham gia đóng góp, kiến nghị với các cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị xã hội. Đặc biệt các bạn trẻ gặp phải những khó khăn trong cuộc sống, ngại chia sẻ với gia đình, cũng có thể gọi điện đến, họ sẽ được kết nối với các chuyên gia để đáp ứng nhu cầu của các bạn, giúp các bạn vượt qua khó khăn trong cuộc sống.
Nguyễn Hùng