Phường Hoa Lư: Khi phản biện xã hội thành động lực phát triển

Diện mạo mới ở Phúc Thịnh Phúc Thành

Về Tổ dân phố Phúc Thịnh Phúc Thành (phường Hoa Lư) hôm nay, sự đổi thay hiện diện rõ nét trên từng nếp nhà, ngõ phố. Trước đây, việc chỉnh trang đô thị gặp không ít khó khăn do đặc thù địa bàn rộng, dân cư đông đúc. Thế nhưng, bằng tinh thần đoàn kết và cách làm bài bản, Phúc Thịnh Phúc Thành đã có bước chuyển mình vững chắc, trở thành một khu phố văn minh, an ninh trật tự được đảm bảo.

Ấn tượng nhất khi đến đây là hình ảnh những tuyến ngõ 183 (Nam Thành) và 212 (Tây Thành)... được thảm nhựa (asphalt) phẳng lì, khang trang. Đặc biệt, mô hình “Tuyến đường cờ” rợp bóng cờ đỏ sao vàng được duy trì trang nghiêm - một minh chứng sống động cho nếp sống văn minh và tinh thần yêu nước của 435 hộ dân với hơn 1.600 nhân khẩu nơi đây.

Kết quả của sự chung sức ấy là 7 năm liền, Tổ dân phố hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, 2 năm được UBND thành phố Hoa Lư (cũ) khen thưởng và đặc biệt là trên địa bàn không ghi nhận vụ tranh chấp, khiếu kiện nào. Để kết nối được cộng đồng dân cư cùng nhìn về một hướng, chung tay xây dựng Phúc Thịnh - Phúc Thành như hôm nay, yếu tố cốt lõi chính là nhờ làm tốt công tác dân vận và thực hiện thực chất quy chế dân chủ ở cơ sở.

Lý giải về sự “thay da đổi thịt” của khu phố, ông Nguyễn Công Tâm, Trưởng ban Công tác Mặt trận Tổ dân phố Phúc Thịnh Phúc Thành phân tích sâu sắc về đặc thù địa bàn: “Tổ dân phố chúng tôi có cơ cấu dân cư rất đặc biệt. Một bên là tập trung nhiều nhà trọ sinh viên, lao động tự do, lại có khu chợ Tây Thành lúc nào cũng đông đúc, tấp nập, nên từng tiềm ẩn nhiều nỗi lo về an ninh trật tự. Thế nhưng, ở chiều ngược lại, đây cũng là nơi sinh sống của một lực lượng đông đảo cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang và cựu chiến binh. Chính sự hiện diện của họ là lợi thế mà chúng tôi đã khéo léo phát huy. Chúng tôi xác định phải lấy tính kỷ luật, sự gương mẫu và tinh thần trách nhiệm của các bác, các anh làm hạt nhân để lan tỏa nếp sống văn minh, làm điểm tựa vững chắc giữ gìn an ninh trật tự”.

Từ việc xác định đúng lực lượng nòng cốt, ông Tâm chia sẻ thêm về phương pháp hành động: “Với địa bàn đặc thù như vậy, kinh nghiệm của chúng tôi là mọi vấn đề đều được đưa ra bàn bạc công khai, sau đó thống nhất cùng nhau làm”.

Ban công tác Mặt trận đã phân công từng thành viên phụ trách từng tuyến phố để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng. Không chỉ vận động nhân dân đóng góp kinh phí, Ban công tác Mặt trận Tổ dân phố còn trực tiếp giám sát quá trình thi công, đảm bảo chất lượng công trình. Chính sự công khai, minh bạch trong từng khâu thực hiện từ thu chi đến thi công đã củng cố vững chắc niềm tin của nhân dân, tạo nên sự đồng thuận cao để mọi công việc chung đều được triển khai thuận lợi.

Bà Đinh Thị Nguyên (ngõ 183, Nam Thành) phấn khởi cho biết: “Khi triển khai các công trình phúc lợi, nhân dân được bàn bạc, đóng góp ý kiến, minh bạch, dân chủ nên rất yên tâm, tin tưởng ủng hộ, làm cho phố đẹp đẽ hơn”.

Không chỉ làm tốt việc giám sát các công trình hạ tầng, công tác Mặt trận tại Tổ dân phố Phúc Thịnh Phúc Thành còn thể hiện sự tinh tế trong việc “đi trước một bước” đối với các chủ trương lớn, điển hình như việc di dời chợ Sinh viên (chợ Tây Thành). Xác định đây là vấn đề liên quan trực tiếp đến sinh kế, Ban công tác Mặt trận Tổ dân phố không nóng vội mà tập trung vào khâu nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của hơn 200 bà con tiểu thương. Cách làm “mưa dầm thấm lâu” này đã bước đầu tạo được sự đồng thuận về tư tưởng, giúp người dân hiểu rõ lợi ích lâu dài của dự án trước khi chính thức triển khai. Bà Nguyễn Thu Hương, một tiểu thương tại chợ chia sẻ: “Được tuyên truyền, hiểu được lợi ích của việc di dời chợ để giảm ách tắc giao thông, làm phố phường sạch đẹp hơn, tôi rất đồng tình ủng hộ”.

Nắm bắt tâm tư, khơi nguồn đồng thuận

Câu chuyện tại Tổ dân phố Phúc Thịnh Phúc Thành chỉ là một lát cắt nhỏ trong bức tranh lớn về phát huy dân chủ, tạo đồng thuận xã hội tại phường Hoa Lư. Kể từ khi chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1/7/2025 trên cơ sở sáp nhập diện tích và dân số của 11 phường, xã, phường Hoa Lư đã trở thành một trong những đơn vị hành chính cấp xã có quy mô lớn nhất tỉnh với hơn 148.000 dân. Bối cảnh dân số lớn, địa bàn rộng và thành phần dân cư đa dạng đòi hỏi công tác nắm bắt dư luận xã hội phải thực sự nhanh nhạy và sâu sát.

Xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, MTTQ phường và các tổ chức thành viên đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để “lắng nghe dân nói”. Thông qua 40 lượt tiếp xúc, đối thoại trực tiếp, 5 cuộc khảo sát lấy ý kiến Nhân dân cùng hàng loạt kênh thông tin từ hòm thư góp ý, đường dây nóng đến các nhóm Zalo, Facebook cộng đồng, MTTQ phường đã kịp thời nắm bắt những tâm tư, nguyện vọng chính đáng của đoàn viên, hội viên. Qua đó, nhiều ý kiến, kiến nghị đã được tổng hợp, báo cáo cấp ủy, chính quyền xem xét, giải quyết kịp thời, góp phần củng cố niềm tin, tạo sự đồng thuận, gắn bó mật thiết giữa Nhân dân với Đảng và chính quyền.

Chính nhờ làm tốt công tác nắm bắt dư luận và giải quyết bức xúc ngay từ cơ sở, các phong trào thi đua tại phường Hoa Lư đã đạt được những con số ấn tượng. Từ năm 2024 đến nay, toàn phường đã vận động được 2,6 tỷ đồng cho Quỹ "Đền ơn đáp nghĩa và an sinh xã hội", hỗ trợ xây mới và sửa chữa 59 căn nhà đại đoàn kết, góp phần đưa tỷ lệ hộ nghèo giảm sâu xuống còn 0,41%.

Tham gia xây dựng kết cấu hạ tầng, làm đường giao thông, chỉnh trang đô thị, xây dựng đô thị văn minh, Nhân dân đã hiến 2.000m2 đất, phá dỡ trên 5.000m2 tường rào, đóng góp hàng nghìn ngày công để làm đường, lắp điện chiếu sáng, xây dựng công trình phúc lợi. Đây là những con số biết nói, khẳng định sự đồng thuận trong nhân dân.

Ngoài ra, thực hiện quy định của Đảng về “MTTQ Việt Nam, các đoàn thể chính trị - xã hội và Nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền”, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam phường và các tổ chức thành viên đã tổ chức lấy ý kiến cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trên địa bàn phường tham gia đóng góp ý kiến vào dự thảo Báo cáo Chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ phường Hoa Lư lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030; dự thảo Báo cáo Chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Ninh Bình lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.

Trao đổi với chúng tôi, ông Đặng Tất Đạt, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Hoa Lư nhấn mạnh: giám sát và phản biện xã hội luôn là lĩnh vực khó, liên quan trực tiếp đến quyền lợi của người dân và trách nhiệm của chính quyền. Tuy nhiên, với vai trò là cầu nối giữa Đảng, chính quyền và Nhân dân, MTTQ phường xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm và phải làm thực chất. Thứ nhất, chúng tôi lựa chọn đúng và trúng nội dung giám sát. Những vấn đề người dân quan tâm như: thực hiện chính sách an sinh xã hội, công tác cải cách thủ tục hành chính, thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, quản lý trật tự đô thị, vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường học… đều được đưa vào kế hoạch giám sát hằng năm.

Thứ hai, chúng tôi phát huy tối đa vai trò của Ban Thanh tra nhân dân và Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng. Đây là lực lượng gần dân, hiểu dân, nắm bắt thực tế tại cơ sở nên khi giám sát rất khách quan, sát thực tiễn, không hình thức. Bên cạnh đó, chúng tôi lấy ý kiến Nhân dân làm trung tâm trong phản biện. Trước các dự thảo kế hoạch, đề án, quy hoạch liên quan đến đời sống dân cư, MTTQ phường tổ chức lấy ý kiến rộng rãi, đa chiều.

Quan điểm xuyên suốt là tiếng nói của người dân phải được tôn trọng và được chuyển tải đầy đủ đến cơ quan có thẩm quyền. Tuy nhiên cũng phải đảm bảo tinh thần “xây dựng, đồng hành”. Phản biện không phải để “bắt lỗi” mà để giúp chính quyền hoàn thiện hơn. Vì vậy, MTTQ luôn phối hợp chặt chẽ với UBND, các ban, ngành để trao đổi thông tin, thống nhất cách làm, tránh va chạm không cần thiết nhưng vẫn giữ được tính khách quan.

Quan trọng nhất là chúng tôi yêu cầu các cơ quan, đơn vị được giám sát phải phản hồi kết quả thực hiện kiến nghị. Điều này giúp công tác giám sát không chỉ dừng lại ở văn bản mà thực sự tạo ra chuyển biến trong thực tế.

Đặc biệt, mô hình “Mặt trận số” đang phát huy hiệu quả rõ rệt, giúp rút ngắn khoảng cách giữa chính quyền và người dân, đảm bảo thông tin được tập hợp nhanh, hệ thống và minh bạch.

Những nỗ lực trong giám sát và mở rộng dân chủ không chỉ dừng lại ở mục tiêu ổn định trật tự hay xây dựng hạ tầng, mà xa hơn là hướng tới khát vọng: Xây dựng Hoa Lư thành "đô thị di sản giàu bản sắc văn hóa lịch sử, văn minh, hiện đại".

Hoa Lư là vùng đất có bề dày trầm tích, gắn liền với Cố đô, với sông Vân, núi Thúy. Để hiện thực hóa mục tiêu đô thị di sản, MTTQ phường xác định nhiệm vụ then chốt là khơi dậy niềm tự hào trong mỗi người dân. Các phong trào thi đua không còn là những khẩu hiệu khô cứng mà được lồng ghép mềm mại vào đời sống: Từ mô hình “Nhà sạch, phố đẹp”, “Thắp sáng đường quê” đến việc phối hợp với các cơ sở tôn giáo vận động tín đồ giữ gìn cảnh quan, ứng xử thanh lịch nơi di sản.

Ông Đặng Tất Đạt chia sẻ: “Thông qua các diễn đàn và nền tảng số, chúng tôi muốn lan tỏa tinh thần: mỗi người dân Hoa Lư là một ‘đại sứ văn hóa’, mỗi gia đình là một “điểm di sản”. Khi người dân tự hào và có trách nhiệm với nơi mình sống, đó là nền tảng bền vững nhất”.

Từ những con đường cờ rực rỡ ở Phúc Thịnh Phúc Thành đến “chiến lược” nắm bắt dư luận bài bản của phường, Hoa Lư đang chứng minh rằng: Khi người dân được thực sự làm chủ, được giám sát những việc thiết thân và được lắng nghe ngay từ khi chủ trương còn trên giấy, thì “ý Đảng” sẽ luôn gặp “lòng Dân”. Đó chính là động lực mạnh mẽ nhất để phường Hoa Lư bứt phá trong thời gian tới.