82 năm qua, Mặt trận Tổ quốc các cấp trong tỉnh và các tổ chức thành viên của Mặt trận luôn bám sát nhiệm vụ chính trị của địa phương, mục tiêu, nhiệm vụ của Đảng đề ra. Mặt trận Tổ quốc tỉnh luôn tích cực đổi mới phương thức hoạt động, đa dạng hóa các hình thức tập hợp, phát triển các tổ chức thành viên vào tổ chức mình nhằm củng cố, mở rộng, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, hoạt động của Mặt trận ngày càng hướng mạnh về cơ sở, khu dân cư.
Tổ chức hoạt động của Ban công tác Mặt trận ở thôn, xóm, phố, bản, làng ngày càng có nhiều chuyển biến, xây dựng cộng đồng dân cư tự quản theo hương ước, quy ước, thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia vào các hoạt động của Mặt trận. Hàng năm, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam kỷ niệm ngày thành lập Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam (18/11) và tổ chức "Ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc" ở khu dân cư. Ngày hội trở thành cuộc biểu dương sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân, góp phần tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa Đảng, chính quyền với nhân dân.
Các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước được các tầng lớp nhân dân trong và ngoài nước tích cực hưởng ứng, tham gia đóng góp công sức, tiền của, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xóa đói, giảm nghèo, giữ vững ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.
Cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư" đã trở thành phong trào rộng khắp ở cơ sở. Cuộc vận động đã góp phần tăng cường, mở rộng khối đại đoàn kết toàn dân ở khu dân cư, đổi mới công tác Mặt trận và trở thành nhiệm vụ chung của hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng, ủy ban MTTQ các cấp. Phong trào thi đua xây dựng nông thôn mới được phát động và được nhân dân tích cực hưởng ứng. Đến hết 30-9-2012, toàn tỉnh có 8.932 hộ ở 62 xã hiến gần 30,2 ha đất để xây dựng các công trình công cộng như đường giao thông, hệ thống thủy lợi, nhà văn hóa... với tổng trị giá là 32,7 tỷ đồng; ngoài ra có 22.080 hộ dân đã có đóng góp bằng tiền mặt, công lao động, nguyên vật liệu khoảng 84,4 tỷ đồng.
Cuộc vận động "Ngày vì người nghèo" đã được Mặt trận các cấp chủ động thực hiện tốt vai trò phối hợp và thống nhất hành động với các tổ chức thành viên; phối hợp với chính quyền và các cơ quan thông tấn, báo chí, các phương tiện truyền thông tăng cường tuyên truyền, động viên các điển hình cá nhân và tập thể tích cực tham gia cuộc vận động "Ngày vì người nghèo", tháng cao điểm "Vì người nghèo" và chương trình "Nối vòng tay lớn" hàng năm để xây dựng quỹ "Vì người nghèo". Bên cạnh đó, MTTQ và các tổ chức thành viên luôn quan tâm sâu sắc đến công tác an sinh xã hội, phối hợp tổ chức dạy nghề, tạo việc làm, giúp giống, vốn, khoa học kỹ thuật, tiếp tục xây dựng nhà đại đoàn kết, nhà tình thương cho những hộ nghèo, hộ chính sách, đặc biệt ở những xã có tỷ lệ hộ nghèo cao của tỉnh để họ vươn lên hòa nhập với xã hội. Năm 2012, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh hướng dẫn MTTQ cấp huyện kiểm tra, rà soát việc huy động và sử dụng quỹ "Vì người nghèo" đúng mục đích, đạt hiệu quả. Triển khai kế hoạch hỗ trợ xây 66 ngôi nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo, gia đình chính sách do Tổng công ty thăm dò khai thác Dầu khí (PVEP) tài trợ; hỗ trợ xây mới 100 ngôi nhà của Tập đoàn Vingroup và Ngân hàng Liên Việt.
Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" được Ủy ban MTTQ tỉnh và các tổ chức thành viên triển khai thực hiện theo tinh thần Chỉ thị số 03-CT/T.Ư ngày 14-5-2011 của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh việc "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" với những nội dung thiết thực, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc và củng cố lòng tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước trong công cuộc đổi mới đất nước; góp phần đa dạng hóa các hình thức vận động, tập hợp quần chúng nhân dân.
Cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam" sau 3 năm triển khai thực hiện đã khuyến khích các doanh nghiệp mở rộng kinh doanh, có chương trình khuyến mại, nhất là hướng về thị trường nông thôn, miền núi, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của nhân dân. Đặc biệt, cuộc vận động đã nhận được sự hưởng ứng của các doanh nghiệp và các tầng lớp nhân dân trong tỉnh.
Thực hiện chính sách đại đoàn kết dân tộc, chính sách tôn giáo của Đảng và Nhà nước, được sự quan tâm chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, sự phối hợp giữa Mặt trận với chính quyền và các tổ chức thành viên đẩy mạnh công tác tuyên truyền, động viên đồng bào có đạo chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước "Sống tốt đời đẹp đạo". ủy ban MTTQ tỉnh hướng dẫn, giúp đỡ, tạo điều kiện để Ban Trị sự Phật giáo tỉnh và Ủy ban Đoàn kết Công giáo tỉnh tổ chức thành công Đại hội lần thứ V, nhiệm kỳ 2012- 2017.
Mặt trận có vai trò quan trọng trong sự nghiệp đại đoàn kết toàn dân tộc, đẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu "Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh". MTTQ các cấp đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động, tích cực tham gia phát triển sản xuất, xóa đói, giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội; thực hiện cải cách hành chính; thực hiện sự giám sát của nhân dân đối với các đại biểu dân cử, các cơ quan Nhà nước, cán bộ, công chức, đảng viên ở khu dân cư; đổi mới và nâng cao chất lượng các cuộc tiếp xúc cử tri của các đại biểu dân cử về hình thức, nội dung, phạm vi, đối tượng hướng về khu dân cư để mỗi kỳ tiếp xúc thực sự là dịp để các cử tri phản ánh những tâm tư, nguyện vọng của mình với chính quyền, cũng là tạo điều kiện thuận lợi để các đại biểu dân cử thực hiện quyền và trách nhiệm của mình.
MTTQ tỉnh triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án "Xây dựng và đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động chấp hành pháp luật trong cộng đồng dân cư", đáp ứng yêu cầu nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật ở khu vực thành phố, nông thôn, vùng có đông đồng bào theo đạo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Năm 2012, MTTQ và các tổ chức thành viên các cấp đã triển khai, quán triệt nghiêm túc Nghị quyết lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) đến cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân trong tỉnh gắn với việc thực hiện Chỉ thị số 03/CT-T.Ư của Bộ Chính trị về tiếp tục học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
Với những thành tích đã đạt được trong thời gian qua, Ủy ban MTTQ tỉnh Ninh Bình vinh dự được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất, Huân chương Độc lập hạng Ba (năm 2005), Huân chương Độc lập hạng Nhì (năm 2010). Nhiều năm được Chính phủ tặng Cờ thi đua xuất sắc; Ủy ban Trung ương MTTQ và UBND tỉnh tặng Cờ thi đua xuất sắc và Bằng khen.
Phạm Hồng Quang
(TVTU, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh)