MTTQ các cấp đã từng bước đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, không ngừng mở rộng và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân, phối hợp xây dựng và triển khai thực hiện tốt các chương trình phối hợp với Thường trực HĐND, UBND tỉnh, các tổ chức thành viên và các ban, ngành liên quan, tạo nên sức mạnh tổng hợp trong tổ chức và vận động các tầng lớp nhân dân thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tích cực hưởng ứng các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước, hăng hái tham gia phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, giúp nhau xóa đói, giảm nghèo và làm giàu chính đáng…, góp phần làm thay đổi diện mạo đô thị và nông thôn của tỉnh.
Ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc ở khu dân cư (18/11) hàng năm đã thực sự trở thành ngày hội truyền thống mang đậm dấu ấn của MTTQ. Ngày hội đã trở thành đợt sinh hoạt chính trị, văn hóa rộng rãi trong các tầng lớp nhân dân, các dân tộc, tôn giáo ở khu dân cư, góp phần củng cố tình làng, nghĩa xóm, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân, tăng cường mối quan hệ giữa Đảng, chính quyền với nhân dân.
Cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh", gắn với phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" và phong trào "Cả nước chung tay xây dựng nông thôn mới" đã được MTTQ tỉnh triển khai đồng bộ, rộng khắp trên địa bàn tỉnh. Dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, MTTQ các cấp phối hợp với chính quyền và các tổ chức thành viên tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên và nhân dân tích cực đóng góp công sức, của cải với tổng giá trị trên 47,5 tỷ đồng để xây dựng các công trình phúc lợi; MTTQ đã chủ trì tổ chức tốt việc lấy ý kiến đánh giá sự hài lòng của người dân về kết quả xây dựng nông thôn mới và phối hợp giám sát việc xây dựng nông thôn mới, góp phần hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới của tỉnh.
Công tác vận động xây dựng Quỹ "Vì người nghèo", nay là Quỹ "Đền ơn đáp nghĩa và an sinh xã hội" được MTTQ và các tổ chức thành viên tiếp tục đẩy mạnh. Cùng với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng tình, hưởng ứng của các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân, các nhà hảo tâm, 5 năm qua, toàn tỉnh đã huy động xây dựng Quỹ được trên 100 tỷ đồng. Từ nguồn Quỹ, các cấp đã trích gần 50 tỷ đồng để hỗ trợ xây dựng và sửa chữa 1.233 nhà Đại đoàn kết; giúp cho 1.372 lượt hộ nghèo phát triển sản xuất; khám, chữa bệnh cho 2.633 lượt người; hỗ trợ 22.012 học sinh con hộ nghèo vượt khó vươn lên trong học tập.
Cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam" được Ban chỉ đạo Cuộc vận động tỉnh triển khai với nhiều giải pháp mới, hiệu quả. Ban chỉ đạo tỉnh đã phối hợp với ngành Công thương, các cấp, các ngành tổ chức 57 lượt Hội chợ thương mại, thu hút trên 2.800 lượt doanh nghiệp tham gia, doanh thu bán hàng đạt trên 130 tỷ đồng; tổ chức 21 đợt đưa hàng Việt về nông thôn và các khu công nghiệp; 5.486 chương trình tặng quà, giảm giá, với tổng trị giá hàng hóa khuyến mại đạt 2.479 tỷ đồng; giới thiệu, tạo điều kiện cho 15 doanh nghiệp trong tỉnh tham gia Hội chợ triển lãm hàng thủ công mỹ nghệ trong nước và nước ngoài.
MTTQ tỉnh đã triển khai kế hoạch, phát động phong trào thi đua "Đoàn kết, sáng tạo" trong hệ thống MTTQ các cấp và các tổ chức thành viên, nhằm khơi dậy, phát huy sáng kiến, sáng tạo của tập thể, cá nhân, đoàn viên, hội viên và trong các tầng lớp nhân dân, góp phần phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh.
Thực hiện chức năng tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền và đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, trong nhiệm kỳ qua, MTTQ các cấp và các tổ chức thành viên đã tổ chức 154 hội nghị với trên 700 lượt ý kiến tham gia góp ý vào dự thảo văn kiện Đại hội Đảng các cấp; chủ động, tích cực tham gia đóng góp ý kiến vào các dự thảo luật, văn bản dưới luật, các dự thảo chương trình, đề án, nghị quyết của HĐND, UBND cùng cấp về phát triển kinh tế - xã hội, các nội dung liên quan đến quyền và trách nhiệm của MTTQ và các tổ chức chính trị-xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân về xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân; hoàn thành tốt trách nhiệm trong công tác tham gia chuẩn bị và tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016- 2021; đã phối hợp tổ chức 211 hội nghị tiếp xúc cử tri trước, sau các kỳ họp Quốc hội và trước các kỳ họp Hội đồng nhân dân tỉnh, khóa XIII, XIV với trên 23.450 cử tri tham dự và 1.330 ý kiến trực tiếp tại hội nghị; phối hợp tổ chức thực hiện tốt Quy chế dân chủ và công tác hòa giải ở cơ sở; thực hiện đúng trách nhiệm trong công tác tiếp dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân…
Thực hiện nhiệm vụ giám sát và phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng và xây dựng chính quyền theo Quyết định số 217, Quyết định số 218 của Bộ Chính trị (khóa XI), MTTQ các cấp đã chủ trì, phối hợp tổ chức 3.096 cuộc giám sát. Trong đó, MTTQ tỉnh chủ trì giám sát 15 cuộc, tham gia giám sát liên ngành 121 cuộc; MTTQ cấp huyện chủ trì giám sát 134 cuộc, phối hợp giám sát 463 cuộc; MTTQ cấp xã chủ trì giám sát 1.055 cuộc, phối hợp giám sát 1.665 cuộc; ban thanh tra nhân dân đã tổ chức giám sát 1.294 cuộc; ban giám sát đầu tư của cộng đồng giám sát 1.455 cuộc, phát hiện 132 vụ việc sai phạm và đã đề nghị các cấp có thẩm quyền xử lý, trả lời theo luật định. MTTQ các cấp chủ trì, phối hợp tổ chức 89 hội nghị để người đứng đầu cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ đối thoại trực tiếp với Nhân dân; chủ trì tham mưu tổ chức hội nghị đối thoại giữa Thường trực Tỉnh ủy với cán bộ MTTQ các cấp và Ban công tác mặt trận khu dân cư.
Hoạt động đối ngoại Nhân dân của MTTQ các cấp và các tổ chức thành viên đã góp phần mở rộng hữu nghị, hợp tác giữa nước ta với các nước, góp phần quảng bá lịch sử, văn hóa, truyền thống, tiềm năng, thế mạnh của tỉnh với bạn bè quốc tế; góp phần nâng cao vị thế của đất nước trong khu vực và trên thế giới.
Với trách nhiệm của mình, MTTQ các cấp đã thực hiện tốt công tác dân tộc, công tác tôn giáo theo đúng quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Ủy ban MTTQ các cấp đã thường xuyên giữ liên hệ, gặp gỡ, thăm hỏi các tổ chức tôn giáo, các vị chức sắc, chức việc, nhà tu hành, các già làng, trưởng bản; kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào có đạo; phát triển lực lượng cốt cán, phát huy vai trò của người có uy tín trong cộng đồng dân cư làm nòng cốt trong công tác tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc, đồng bào có đạo tham gia các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động, tham gia phát triển kinh tế - xã hội, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội… Điểm nổi bật trong nhiệm kỳ là MTTQ các cấp đã phối hợp tổ chức, vận động xây dựng các mô hình: "Xứ, họ đạo bình yên-Chùa cảnh tinh tiến", "Sống tốt đời, đẹp đạo"; tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu; tham gia phong trào hiến tặng mô, giác mạc…Hiện nay, MTTQ tỉnh phối hợp chỉ đạo thực hiện 5 mô hình điểm tại 46 khu dân cư có đông đồng bào công giáo trên địa bàn toàn tỉnh; tổ chức nhiều lớp tập huấn, tuyên truyền và triển khai Luật Tín ngưỡng, tôn giáo cho cán bộ mặt trận, các chức sắc tôn giáo, nhà tu hành; thường xuyên tổ chức gặp mặt, giao lưu, biểu dương các điển hình trong đồng bào dân tộc, tôn giáo; đồng thời, hướng dẫn, giúp đỡ các tôn giáo hoạt động và tổ chức các sự kiện tôn giáo quan trọng, góp phần đảm bảo an ninh, ổn định tình hình tôn giáo trên địa bàn tỉnh.
Phát huy những kết quả đã đạt được trong nhiệm kỳ 2014 - 2019, để tiếp tục khẳng định vị trí, vai trò và nâng cao hiệu quả hoạt động của MTTQ Việt Nam các cấp trước yêu cầu của tình hình mới, góp phần xây dựng tỉnh Ninh Bình giàu đẹp, văn minh, trong nhiệm kỳ tới, MTTQ các cấp trong tỉnh tập trung thực hiện tốt một số trọng tâm công tác sau:
Một là, tiếp tục tập hợp, xây dựng và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy vai trò của các tổ chức thành viên, các cá nhân tiêu biểu, các chức sắc tôn giáo, người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số và các tầng lớp Nhân dân..., tạo sự thống nhất cao về nhận thức và hành động của Nhân dân trong thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Hai là, đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước do Chính phủ, ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và tỉnh phát động, trọng tâm là cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh", phong trào "Cả nước chung tay vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau", vận động xây dựng Quỹ "Đền ơn đáp nghĩa và an sinh xã hội" của tỉnh và phong trào thi đua "Đoàn kết, sáng tạo".
Ba là, đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động, hướng mạnh về cơ sở một cách thực chất, tăng cường hướng dẫn, giúp đỡ Ban công tác mặt trận ở khu dân cư; khắc phục tính hình thức và hành chính trong tổ chức hoạt động; thực hiện tốt việc sắp xếp, kiện toàn và nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy tổ chức mặt trận các cấp theo các nghị quyết của Trung ương Đảng và Tỉnh ủy.
Bốn là, thực hiện tốt công tác giám sát và phản biện xã hội, tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền theo Quyết định số 217, 218 của Bộ Chính trị; trong đó chú trọng giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống, việc nêu gương của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên theo Quy định số 124 của Ban Bí thư và chủ đề công tác của Tỉnh ủy.
Năm là, Mặt trận Tổ quốc các cấp tập trung xây dựng kế hoạch, chương trình hành động cụ thể để quán triệt, triển khai, đảm bảo tổ chức thực hiện tốt Nghị quyết Đại hội MTTQ tỉnh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2019 -2024.
Đỗ Việt Anh
TVTU, Chủ tịch ủy ban MTTQ tỉnh