Nhận thấy củ từ được nhiều người ưa chuộng và bán với giá ổn định, năm 2019, anh Dương Văn Thắng (thôn Bãi Sải, xã Quang Sơn, thành phố Tam Điệp) đã mạnh dạn đầu tư trồng 2 ha từ và thời điểm này là lúc gia đình anh tiến hành thu hoạch. Anh Thắng cho biết, năm nay mưa thuận gió hòa, cây từ xanh tốt và cho củ dày, hơn nữa mã củ rất đẹp, vàng đều. Năng suất ước tính vào khoảng 20 tấn/ha.
Tương tự như nhà anh Thắng, gia đình ông Trần Văn Quy, ở thôn Hang Nước, xã Quang Sơn, cũng đang bước vào vụ thu hoạch từ. Rút kinh nghiệm những năm trước, năm nay gia đình ông Quy chú trọng chăm sóc cây từ và bảo đảm quy trình từ khâu chọn giống cho đến lúc lên luống, bón phân…
Nhờ vậy, năng suất củ từ khá cao, hơn 23 tấn củ/1 ha. Chia sẻ kinh nghiệm để từ đạt sản lượng cao và củ có chất lượng tốt, anh Quy cho biết: Cây từ có thể trồng trên nhiều loại đất khác nhau, tuy nhiên cây sẽ phát triển tốt nhất khi trồng ở đất tơi xốp, do vậy phải chọn vùng đất cao ráo, dễ thoát nước để trồng. Trước khi xuống giống cần tiến hành trộn đất với phân bò hoai mục, phân gà, vỏ trấu, mùn hữu cơ… và nên bón lót với vôi rồi phơi ải từ 7 - 10 ngày để xử lý các mầm bệnh có trong đất.
Ngoài ra, cũng cần lựa những củ giống già, khỏe, không sâu bệnh, không sứt mẻ, lấy nguyên củ đem trồng. Khoảng cách trồng 30 - 40cm, hàng cách hàng 60cm. Sau khi trồng 15 ngày thì bón kali và đạm rải đều xa gốc 1 gang tay để cây phát triển thân lá nhanh hơn. Ngoài ra, ở giai đoạn đầu cũng phải chú ý khâu làm cỏ để tránh việc cạnh tranh dinh dưỡng và ánh sáng.
Theo những nông dân trồng từ ở thành phố Tam Điệp về cơ bản trồng cây từ tốn ít công chăm sóc, là loại cây chịu hạn rất tốt, thích nghi với mọi thời tiết. Sau 8 tháng xuống giống thì cây từ sẽ cho thu hoạch củ. Với giá bán hiện nay là 5-10 nghìn đồng/1kg (tùy kích cỡ) tại ruộng, 1 ha trồng từ, sau khi trừ chi phí, bà con thu lãi khoảng 50-60 triệu đồng. Không chỉ tăng thu nhập, cây từ còn là cây cải tạo đất rất tốt, thông thường sau khi luân canh với 1 vụ từ thì đất sẽ tơi xốp và màu mỡ hơn rất nhiều, năng suất của cây dứa ở vụ sau sẽ được đẩy lên từ 3-5 tấn/1 ha.
Cây từ chỉ chiếm một diện tích nhỏ trong diện tích đất sản xuất nông nghiệp ở thành phố Tam Điệp. Tuy nhiên, trong những năm qua, loại cây trồng này đem lại nguồn thu nhập đáng kể cho người dân. So với cây sắn, cây ngô thì củ từ có giá trị hơn nhiều.
Đặc biệt, theo kinh nghiệm dân gian thì củ từ có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe như hỗ trợ điều trị bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp, khó ngủ, chống trầm cảm, chống mệt mỏi, cường thận dương, giải các chất độc khỏi cơ thể… Thời gian tới, để phát huy được giá trị của loại cây trồng này, cần sự vào cuộc của ngành chuyên môn trong việc quy hoạch, hướng dẫn bà con về kỹ thuật canh tác, chăm sóc và chọn lựa giống chất lượng.
Bài, ảnh: Hà Phương