Những sáng tác cổ vũ phong trào chống dịch Covid-19 của các nghệ sĩ Hà Nam
Đã có bao bài hát vừa cổ động, vừa ngợi ca, vừa chia sẻ, đồng cảm sâu sắc được ra đời trong suốt thời gian qua, khi dịch bệnh Covid-19 xuất hiện. Nghệ sĩ Hà Nam không nằm ngoài cuộc, bằng sự chứng kiến, cảm nhận và trải qua những tác động của dịch Covid-19, bằng tâm hồn nhạy cảm của mình, họ đã có những sáng tác đặc sắc góp phần tuyên truyền, mang đến những thông điệp và năng lượng tích cực cho mọi người trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19.
Người đi tiên phong trong những sáng tác về dịch Covid-19 là nhạc sĩ Hoàng Tiệp (Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật tỉnh). Kết nối với anh mới biết anh đang phải điều trị trong bệnh viện. Tuy mệt, nhưng anh vẫn nhiệt tình cho tôi biết về những sáng tác của mình. Đó là, vào đầu năm 2020, khi dịch Covid-19 bùng phát lần đầu tiên, nhạc sỹ Hoàng Tiệp đã sáng tác ca khúc “Hà Nam quyết thắng đại dịch”. Đây là một sáng tác cổ động dễ thuộc, dễ nhớ, được lấy làm bài hát tuyên truyền phòng, chống dịch trên hệ thống phát thanh truyền hình tỉnh.
Đến năm 2021, khi cuộc chiến chống dịch ngày càng khó khăn, vất vả, Hoàng Tiệp sáng tác tiếp ca khúc “Cám ơn Việt Nam”. Bài hát nhẹ nhàng, sâu lắng, hy vọng vào một ngày mai tươi sáng: “Ngày mai sẽ vững tin luôn, Việt Nam vượt qua gian khó. Nắng vàng nhuộm áng mây đen. Cỏ cây hoa lá xanh màu, Việt Nam hát khúc hát từ trái tim. Cho đời trào dâng sức sống. Gửi tôi chiếc áo trắng xanh, tình yêu thương vô bờ”.
Nhạc sĩ cho biết: Đại dịch lấy đi biết bao sinh mạng, trong đó có cả những người đã hy sinh thầm lặng, những người đã tạm xa gia đình theo tiếng gọi con tim lên đường phục vụ Tổ quốc. Đó là các y bác sỹ, những cán bộ chiến sỹ - những người tuyến đầu chống dịch, những chiến sỹ áo trắng, xanh không màng đến tính mạng đã chạy đua với thời gian để cứu lấy sinh mạng đồng bào. Trong bối cảnh đó, mình và các anh chị em nghệ sĩ luôn khao khát góp một phần nào đó giúp cho quê hương vượt qua khó khăn để chiến thắng đại dịch. Đúng là khi mọi lời nói trở nên vô nghĩa thì giai điệu chính là nơi gắn kết tâm hồn và truyền động lực đến cho mọi người. Đó chính là những thôi thúc mà tôi đã sáng tác nên giai điệu của bài hát “Cám ơn Việt Nam”, như một lời cảm ơn chân thành nhất tới những người tuyến đầu chống dịch.
Bên cạnh các ca khúc mới, hiện đại, các nghệ sĩ của Hà Nam còn soạn lời mới cho các làn điệu chèo cổ, góp phần đưa âm nhạc truyền thống trở thành một trong những vũ khí tuyên truyền trong cuộc chiến chống đại dịch. Tiêu biểu các bài chèo được người dân Hà Nam yêu thích, như: “Tình anh nơi tuyến đầu chống dịch” của nghệ sĩ Trang Nhung; “Hà Nam đồng lòng chống dịch”, “Tiên phong chiến sĩ ngành y” của nghệ sĩ Bích Ngọc, hay “Hà Nam chặn dịch đêm ngày” của nhạc sĩ Lê Thế Song…
Nghệ sĩ Trang Nhung, Phó Trưởng Đoàn Nghệ thuật Chèo Hà Nam tâm sự, khi sáng tác bài hát chèo “Tình anh nơi tuyến đầu chống dịch” chính là vì sự đồng cảm với một nam đồng nghiệp khi có vợ là bác sỹ xung phong vào miền Nam chống dịch đúng thời điểm nơi đây dịch bùng phát dữ dội nhất. Người đi vì lương tâm nghề nghiệp, vì sự sẻ chia với đồng nghiệp, đồng bào, vì “chống dịch như chống giặc”, nhưng người ở lại vừa là sự tự hào, cảm phục xen lẫn lo lắng, nhớ mong.
Cảm nhận được những tâm tư đó, với sự nhạy cảm của tâm hồn nghệ sĩ, dựa trên làn điệu chèo Đường trường bán thước, nghệ sĩ Trang Nhung đã sáng tác nên bài hát trong một thời gian khá ngắn. Lời hát chèo vốn dung dị nên lời bài hát chèo của Trang Nhung cũng nói đúng tâm trạng người ở nhà: “Cố gắng nghe anh nơi tuyến đầu gian nan, vất vả. Những bữa cơm chẳng ngon, giấc ngủ không tròn, từng phút, từng giờ chống trọi giữa sống, chết bủa vây. Nụ cười trên môi xua tan hết giọt mồ hôi mặn chát nhọc nhằn… Yêu thương chờ ngày mai chiến thắng anh về trong khúc hát thanh bình”.
Là diễn viên của Đoàn Nghệ thuật Chèo Hà Nam, trong những ngày thực hiện giãn cách xã hội khi mà nơi ở của mình là vùng đỏ (Tổ dân phố Trần Phú, phường Châu Sơn, TP Phủ Lý), nghệ sĩ Bích Ngọc đã chứng kiến được sự vất vả của những y bác sỹ bất kể ngày đêm, nắng mưa đến từng nhà xét nghiệm Covid-19 nhằm truy vết F0, sàng lọc F1 trong cộng đồng.
Bích Ngọc chia sẻ, các y, bác sĩ đến xét nghiệm trên địa bàn phường Châu Sơn thời điểm đó là các bác sỹ tăng cường từ Bắc Giang. Đó là những ngày đỉnh điểm mùa hè, trong bộ đồ bảo hiểm kín mít mồ hôi nhễ nhại, bức bối, nhưng họ làm việc xuyên đêm để kịp thời truy vết những người nhiễm bệnh và có nguy cơ nhiễm bệnh để cách ly, bảo vệ cộng đồng. Hay có những ngày áp thấp, trời mưa tầm tã, họ vẫn đội mưa, đội gió gõ cửa từng nhà lấy mẫu xét nghiệm, ân cần, cẩn trọng hướng dẫn người dân.
Được tiếp xúc và xúc động trước tấm lòng của các y, bác sỹ, nghệ sĩ Bích Ngọc đã soạn lời mới cho các làn điệu chèo truyền thống, nhằm cổ vũ, động viên các y bác sĩ và động viên tinh thần người dân Hà Nam cùng đồng lòng chống dịch, nghiêm túc thực hiện các quy định phòng, chống dịch. Không chỉ tự mình thể hiện, chị còn dạy cho con trai hát theo.
Đúng con nhà nòi, cậu bé Đinh Cao Sơn khi hát bài “Hà Nam đồng lòng chống dịch” do mẹ sáng tác đã biết lấy hơi làm giọng hát có độ dày, rền và nẩy đặc trưng của hát chèo. Lời bài hát như lời hiệu triệu: “Ơi quê hương yêu dấu. Mảnh đất ngày nào chiếm chọn vùng xanh, giặc Covid hiểm ác hoành hành phải nhanh chóng cùng nhau chống dịch...”. Nghệ sĩ Bích Ngọc cho biết: Dạy con hát trong thời gian giãn cách vừa giúp con cảm nhận được cái hay cái đẹp và ý nghĩa của bộ môn nghệ thuật truyền thống, còn vừa cùng gia đình và cộng đồng tự nâng cao ý thức trong việc phòng, chống dịch.
Vừa qua, tại Liên hoan tuyên truyền cổ động phòng, chống dịch bệnh Covid-19 do Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật tỉnh tổ chức, Đinh Cao Sơn là thành viên Đội tuyên truyền cổ động đơn vị TP Phủ Lý đã thể hiện bài hát này và giành được giải thưởng tuyên truyền viên triển vọng của liên hoan.
Sau khi ra đời, một số ca khúc được sản xuất thành video âm nhạc (MV), livestream trên mạng xã hội, hoặc được đăng tải trên youtube đã nhanh chóng nhận được sự ủng hộ, chia sẻ của cộng đồng. Các sáng tác của Trang Nhung, Bích Ngọc còn được 2 nghệ sĩ gửi tham dự cuộc bình chọn các sản phẩm ghi âm, ghi hình về nghệ thuật biểu diễn truyên truyền phòng, chống dịch Covid-19 với chủ đề “Kết nối yêu thương, vượt qua đại dịch” do Cục Nghệ thuật biểu diễn tổ chức. Những ca khúc ra đời trong những ngày Hà Nam đoàn kết chống đại dịch. Các ca khúc ngoài nội dung ngợi ca các tấm gương y, bác sĩ, bộ đội nơi tuyến đầu chống dịch, còn đồng thời nhắc nhở mọi người dân thực hiện các quy định, khuyến cáo về phòng, chống dịch Covid-19.
Bằng những giai điệu giàu cảm xúc, lời ca được cất lên từ trái tim mỗi nghệ sĩ, âm nhạc hơn lúc nào hết lại trở nên gần gũi và gắn kết mọi người. Mặc dù đến thời điểm này, công tác phòng, chống dịch được thực hiện linh hoạt hơn, những sáng tác của các nghệ sĩ Hà Nam vẫn luôn là món quà tinh thần nhằm tiếp thêm động lực để người dân thêm vững tin, cùng đoàn kết vượt qua mọi khó khăn để chiến thắng đại dịch.
