Những ngày đầu tháng 10, chúng tôi có dịp cùng cán bộ xã Lạng Phong (Nho Quan) tới điều tra, rà soát hộ nghèo theo hướng tiếp cận đa chiều tại các thôn, xóm. Không còn bỡ ngỡ với các bảng, biểu chấm điểm như năm đầu triển khai, song các điều tra viên vẫn làm việc với tinh thần thận trọng, tỉ mỉ và chính xác nhất để chấm đúng số điểm, bảo đảm quyền lợi của người dân và phản ánh đúng tình hình đời sống của nhân dân địa phương. Ông Phạm Văn Lưu, Chủ tịch UBND xã Lạng Phong cho biết, trước khi triển khai thực hiện cuộc rà soát hộ nghèo, các điều tra viên đã được tập huấn đầy đủ, cùng với kinh nghiệm đã tích lũy được trong những lần điều tra trước đây nên không gặp nhiều khó khăn. Để việc thu thập thông tin được chính xác, minh bạch, các điều tra viên không chỉ lắng nghe gia đình cung cấp thông tin mà còn quan sát, tìm hiểu thêm từ những hộ lân cận. Sau khi có kết quả rà soát, chúng tôi sẽ niêm yết công khai kết quả, sau đó họp bàn dân chủ để lấy ý kiến của nhân dân. Ngoài ra, sự tham gia của chính quyền, đoàn thể cơ sở vào quá trình bình xét hộ nghèo, cận nghèo cũng được xác định là những yếu tố quan trọng bảo đảm tính khách quan, công bằng, đúng đối tượng.
Ông Quách Văn Vỹ, Trưởng Phòng Lao động Thương binh và Xã hội huyện Nho Quan cho biết, sau khi nhận được kế hoạch của Ban chỉ đạo giảm nghèo tỉnh và sự chỉ đạo của Ban chỉ đạo giảm nghèo của huyện, Phòng Lao động, Thương binh và Xã hội đã triển khai tới các cấp cơ sở, tổ chức các lớp tập huấn kỹ năng cho điều tra viên là cán bộ lao động, thương binh và xã hội 27 xã, thị trấn trên địa bàn. Trong quá trình diễn ra điều tra, Phòng Lao động, Thương binh và Xã hội cũng phân công tổ công tác giúp việc phụ trách từng địa bàn xã, thị trấn thường xuyên kiểm tra, giám sát, kịp thời hướng dẫn giải quyết những vướng mắc nảy sinh với quyết tâm cao là phấn đấu để cuộc rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo được đảm bảo khách quan, công bằng và phản ánh đúng thực trạng phát triển kinh tế ở địa phương. Kết quả của cuộc rà soát rất quan trọng, đó sẽ là cơ sở để các cấp có thẩm quyền ban hành, điều chỉnh các chính sách hỗ trợ giảm nghèo một cách thiết thực, hiệu quả và bền vững nhất.
Nhìn lại, trong những năm qua, công tác xóa đói, giảm nghèo luôn được UBND huyện Nho Quan xác định là nhiệm vụ trọng tâm, then chốt. Theo đó, để giảm nghèo hiệu quả, huyện đã tạo mọi điều kiện để nâng cao năng lực phát triển kinh tế cho các hộ nghèo, hộ cận nghèo. Cụ thể, tính riêng trong năm 2016, huyện đã phối hợp với các ngành chức năng tổ chức 27 lớp tập huấn kỹ thuật trồng trọt và chăn nuôi cho 1.990 lượt người, trong đó có gần 500 lượt người thuộc hộ nghèo, người thuộc hộ cận nghèo tham dự. Huyện cũng đã xây dựng đề án mở lớp đào tạo nghề phi nông nghiệp cho 60 lao động nông thôn tại các xã Phú Lộc và Xích Thổ, trong đó có 3 đối tượng thuộc hộ nghèo, tập trung vào các nghề: Xây dựng dân dụng, mộc dân dụng, tổng kinh phí hỗ trợ gần 200 triệu đồng. Hiện tại đã hoàn thành 1 lớp tại xã Phú Lộc với 31 học viên, 1 lớp tại xã Xích Thổ đang trong quá trình thực hiện. Đa số các lao động sau khi kết thúc thời gian học nghề đều có việc làm và thu nhập ổn định... tạo điều kiện cho các hộ gia đình có thể mở rộng sản xuất từ những ngành nghề đã học và đưa vào những mô hình kinh tế mới.
Trong năm 2016, Ngân hàng Chính sách xã hội đã giải quyết cho 359 hộ nghèo được vay vốn ưu đãi, số tiền 11.157 triệu đồng, tổng số hộ nghèo dư nợ đến tháng 12/2016 là 1.845 hộ; 603 hộ cận nghèo được vay vốn ưu đãi, số tiền 19.309 triệu đồng, tổng số hộ cận nghèo dư nợ đến tháng 12/2016 là 2.670 hộ; 39 lượt học sinh, sinh viên được vay vốn theo Quyết định số 157/QĐ-TTg ngày 27/9/2007 của Thủ tướng Chính phủ về tín dụng đối với học sinh, sinh viên, số tiền 1.208,5 triệu đồng. Tính đến tháng 12/2016 có 52 hộ nghèo được vay vốn tín dụng ưu đãi của Ngân hàng CSXH để xây mới và sửa chữa nhà ở theo Quyết định 33/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, số tiền vay 1.300 triệu đồng. Các nguồn vốn vay đều được sử dụng đúng mục đích, có hiệu quả, góp phần thực hiện tốt chương trình mục tiêu giảm nghèo của huyện.
Được biết, huyện Nho Quan hiện có 5 xã và 31 thôn đặc biệt khó khăn. Năm 2016, các dự án phát triển cơ sở hạ tầng được Trung ương hỗ trợ kinh phí là 7.000 triệu đồng để xây dựng các công trình dân sinh thiết yếu phục vụ sản xuất và đời sống cho đồng bào vùng sâu, vùng xa. Các thôn được hỗ trợ để xây dựng nhà văn hóa và đường giao thông nông thôn là 2.400 triệu đồng; hỗ trợ sản xuất cho 3.042 hộ nghèo và cận nghèo để phát triển sản xuất, số tiền là 2.814,557 triệu đồng. Bên cạnh đó, thực hiện chính sách Bảo hiểm y tế: Năm 2016, đã cấp thẻ BHYT cho 100% người thuộc hộ nghèo, người dân tộc thiểu số, người thuộc hộ cận nghèo, người kinh sống ở vùng kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn... Trong năm có 11.903 lượt người nghèo, cận nghèo được khám, chữa bệnh miễn phí, kinh phí khám, chữa bệnh là 1.743,058 triệu đồng. Năm 2016, toàn huyện có 16 hộ nghèo được hỗ trợ về nhà ở với tổng kinh phí hỗ trợ 750 triệu đồng....Với nỗ lực của bản thân người nghèo, sự hỗ trợ thiết thực của các cấp, các ngành và toàn xã hội, tỷ lệ hộ nghèo của huyện Nho Quan giảm dần qua các năm. Tính đến hết năm 2016, tỷ lệ hộ nghèo của huyện chiếm 6,91%.
Bài, ảnh: Nguyễn Hùng