Thời gian qua, các chính sách khuyến công hỗ trợ phát triển làng nghề trong tỉnh tập trung chủ yếu vào việc công nhận danh hiệu làng nghề, đáp ứng tiêu chí phong tặng danh hiệu nghệ nhân thủ công mỹ nghệ; hỗ trợ cơ sở sản xuất, doanh nghiệp trong làng nghề ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến hỗ trợ sản xuất, mở rộng quy mô, hình thành các điểm trưng bày quảng bá giới thiệu sản phẩm, xây dựng thương hiệu sản phẩm làng nghề; hỗ trợ quy hoạch, xây dựng và phát triển hạ tầng kỹ thuật trong làng nghề, xây dựng cụm làng nghề tập trung góp phần phát triển sản xuất và bảo vệ môi trường làng nghề.
Năm 2018, đã có 7 doanh nghiệp, cơ sở trong các làng nghề được hỗ trợ từ nguồn kinh phí khuyến công địa phương để xây dựng, mở rộng nhà xưởng, mua sắm máy móc thiết bị... với tổng kinh phí 800 triệu đồng.
Bên cạnh đó, các chính sách về xúc tiến thương mại, thương mại điện tử và đẩy mạnh xuất khẩu sản phẩm làng nghề đã hỗ trợ các doanh nghiệp tham gia các hội chợ triển lãm, quảng bá sản phẩm trong nước và nước ngoài; tổ chức và tham gia các hội nghị, hội thảo về liên kết trong sản xuất, kinh doanh, kết nối cung cầu; hỗ trợ tham gia các sàn thương mại điện tử, các trang website giới thiệu quảng bá sản phẩm làng nghề.
Đặc biệt, Sở Công thương đã phát động hưởng ứng cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam" để góp phần đưa sản phẩm làng nghề đến với người tiêu dùng trong và ngoài nước. Năm 2018 đã có 4 doanh nghiệp được hỗ trợ từ nguồn xúc tiến thương mại để tham gia hội chợ và khảo sát thị trường tại nước ngoài với tổng kinh phí 500 triệu đồng.
Ngoài ra, Sở Công thương đã tổ chức các gian trưng bày sản phẩm của các làng nghề (thêu ren, gốm, gỗ, đá mỹ nghệ,...) tại các lễ hội lớn, các sự kiện du lịch lớn của tỉnh như Lễ hội Hoa Lư, Tuần du lịch Ninh Bình nhằm quảng bá các sản phẩm làng nghề đến khách du lịch trong và ngoài nước biết đến nghề truyền thống của địa phương.
Tỉnh cũng đã quy hoạch và đưa vào sử dụng 2 Cụm công nghiệp làng nghề, bao gồm Cụm công nghiệp đá mỹ nghệ Ninh Vân và Cụm công nghiệp Ninh Phong với mục đích nhằm di chuyển các cơ sở sản xuất đồ mộc và đá mỹ nghệ ra khỏi khu dân cư, đồng thời tạo điều kiện cho cơ sở có khuôn viên rộng để mở rộng sản xuất, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường, tạo cảnh quan đô thị xanh sạch đẹp trong khu vực làng nghề.
Đến nay Cụm công nghiệp đá mỹ nghệ Ninh Vân với diện tích 30,64 ha gồm 2 giai đoạn, trong đó giai đoạn 1 (11,69ha) được đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước với tổng kinh phí 20 tỷ đồng đã thu hút 20 doanh nghiệp và 48 hộ sản xuất, kinh doanh. Hiện nay đang triển khai đầu tư xây dựng hạ tầng giai đoạn 2 với diện tích 18,95ha.
Cụm công nghiệp Ninh Phong với tổng diện tích 13 ha, đã được đầu tư các hạng mục hạ tầng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước với tổng kinh phí 36,3 tỷ đồng. Đến nay, Cụm công nghiệp đã thu hút được 11 doanh nghiệp và 48 hộ gia đình đầu tư các dự án về chế biến gỗ, sản phẩm gia dụng, sản xuất thủ công mỹ nghệ, may mặc, cơ khí, đạt tỷ lệ lấp đầy 100%.
Trong thời gian tới, để làng nghề phát triển cần tăng cường phối hợp giữa các ngành, các cấp trong việc hướng dẫn các địa phương có làng nghề thành lập các mô hình quản lý làng nghề phù hợp với quy mô phát triển như các Hiệp hội, Hội nghề nghiệp, các Ban quản lý, Tổ tự quản làng nghề để đại diện cho các làng nghề tiếp cận với các cơ chế, chính sách hỗ trợ của nhà nước.
Hướng dẫn các hộ sản xuất tiêu biểu trong làng nghề thành lập các doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác là các đơn vị kinh tế hạt nhân của làng nghề, có tư cách pháp nhân để có điều kiện pháp lý tiếp cận với các cơ chế, chính sách hỗ trợ của nhà nước.
Đồng thời, ban hành chính sách đặc thù để hỗ trợ cho các làng nghề duy trì hoạt động ổn định, giữ gìn và phát huy nghề truyền thống của địa phương, đặc biệt là các chính sách ưu đãi, hỗ trợ về vốn tín dụng và các chính sách hỗ trợ tìm kiếm thị trường và tiêu thụ sản phẩm làng nghề.
Đẩy mạnh hỗ trợ từ nguồn kinh phí khuyến công, xúc tiến thương mại để các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh tại làng nghề đầu tư chuyển giao khoa học kỹ thuật, phát triển sản phẩm, đăng ký thương hiệu, tham gia hội chợ triển lãm để trưng bày, quảng bá thương hiệu sản phẩm nhằm mở rộng thị trường xuất khẩu.
Nguyễn Thơm