Ngày 26/4/1975: Mở màn Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử
Sáng 26/4/1975, binh lính địch bảo vệ vòng ngoài căn cứ Nước Trong lùng sục các vùng chung quanh đã chạm súng với trinh sát Sư đoàn 304. Tới 7 giờ 30 phút, địch cho hai máy bay tới đánh vào đội hình Trung đoàn 9, Sư đoàn 304. Trong ngày 26/4, địch dùng phi pháo liên tục đánh phá khu vực tây bắc Nước Trong và Long Thành. Trước giờ G chiến dịch, địch cho không quân đánh phá ác liệt khu vực trận địa của Quân đoàn 2.
17 giờ ngày 26/4, Chiến dịch Hồ Chí Minh mở màn. Pháo binh của Quân đoàn 2, Quân đoàn 4 và Quân khu 7 đồng loạt nổ súng trút bão lửa vào Trảng Bom, Hố Nai, Biên Hòa, Nước Trong, Long Thành, Ðức Thạnh, Bà Rịa...
Hướng đông do Quân đoàn 2 đảm nhiệm: Mũi Sư đoàn 304, Trung đoàn 9 tiến công Trường thiết giáp; Trung đoàn 24 tiến đánh Trường bộ binh ở căn cứ Nước Trong. Tới 18 giờ 45 phút, Trung đoàn 9 chiếm được Trường thiết giáp, địch co lại ở khu vực Trường bộ binh và Trường biệt kích, đồng thời điều thêm lực lượng từ Biên Hòa lên tổ chức phản kích.
17 giờ 35 phút, Trung đoàn 101 (Sư đoàn 325) tiến công quận lỵ Long Thành, Trung đoàn 46 luồn sâu vào sau lưng địch đánh chiếm ngã ba Phước Thiềng, Trung đoàn 18 bao vây địch ở Bỉnh Sơn và làm dự bị cho Sư đoàn.
20 giờ ngày 26/4, Trung đoàn 12 (Sư đoàn 3, Quân khu 5) đánh chiếm Ðức Thạnh, Ðất Ðỏ, Long Ðiền, rồi cùng lực lượng địa phương xóa bỏ một loạt vị trí ven biển.
Hướng đông nam do Quân đoàn 4 đảm nhiệm: Hai Trung đoàn 270 và 273 (Sư đoàn 341) tiến công căn cứ Trảng Bom, trong khi đó Trung đoàn 266 tiến công khu vực phòng thủ của địch từ Hưng Nghĩa - ấp Bàu Cá, tiêu diệt lực lượng còn lại của Sư đoàn 18 và Trung đoàn 5 thiết giáp ngụy. Cùng ngày, Sư đoàn 6 triển khai nam quốc lộ 4 tiến công Hố Nai. Lữ đoàn 52 làm dự bị ở ngã ba Dầu Giây.
Các lực lượng vùng ven trên hai hướng đông và đông nam, đồng loạt tổ chức đánh chiếm các cầu: Ghềnh, Rạch Chiếc, Rạch Cát. Ðịch phản kích chiếm lại, ta chuẩn bị đánh tiếp. Ðoàn đặc công 116 đánh chiếm cầu xa lộ Ðồng Nai, đánh bại lực lượng địch phản kích, giữ vững cầu.
Hướng bắc, đến ngày 26/4, các đơn vị của Quân đoàn 1 đã chiếm lĩnh xong các vị trí sẵn sàng xuất phát tiến công. Một bộ phận Sư đoàn 312 áp sát căn cứ Chánh Lưu, Phước Vĩnh, Phước Hòa thu hút sự chú ý của địch, buộc chúng phải điều Trung đoàn 8, Sư đoàn 5 ra chặn đường 14. Trung đoàn 141, Sư đoàn 312 đánh chiếm cứ điểm Bình Cơ và Bình Mỹ, thực hành mở cửa đường 16. Ðêm 26-4, Sở Chỉ huy Quân đoàn 1 chuyển từ Rạch Bè xuống Ván Hương để trực tiếp chỉ huy các hướng tiến công.
Hướng tây và tây nam, ngày 26/4, Ðoàn 232 và chủ lực Khu 8 triển khai xong và hoàn thành công tác chuẩn bị. Sư đoàn 8 nhanh chóng tiến ra cắt đường số 4 đoạn từ Long Ðịnh đến Tân Hiệp. Sư đoàn 5 áp sát quốc lộ 4 đoạn từ Bến Lức đến Trà Cao, vượt sông đoạn Ninh - Lộc Giang. Trung đoàn 16 bộ binh tiến công An Lạc - Bình Ðiền. Tiểu đoàn bộ đội địa phương
Mỹ Tho phối hợp lực lượng vũ trang huyện chiếm đoạn từ Long Ðịnh đến Bủng Môn. Tiểu đoàn đặc công 263, Tiểu đoàn công binh 291 cùng du kích huyện Cái Bè chiếm đoạn từ Hòa Khánh đến bắc Mỹ Thuận. 20 giờ ngày 26/4, Sư đoàn 3 chiếm Ðức Thạnh.
Cùng ngày 26/4, Quân ủy và Bộ Chỉ huy Miền gửi thư động viên toàn thể cán bộ và chiến sĩ: ..."Trận quyết chiến chiến lược lịch sử giành thắng lợi cuối cùng của dân tộc bắt đầu. Toàn thể các đơn vị lực lượng vũ trang giải phóng có trách nhiệm dốc toàn lực tiến công, giải phóng quê hương, khu căn cứ của mình đồng thời có trách nhiệm phối hợp chặt tạo điều kiện cho mặt trận Sài Gòn - Gia Ðịnh giành thắng lợi hoàn toàn"...
Trong ngày 26/4, Khu ủy và Quân khu ủy 9 gửi thư kêu gọi và phát động một cao trào tiến công mạnh mẽ đều khắp tất cả huyện, xã với khí thế tổng tiến công và nổi dậy tự giải phóng xã, huyện mình. Quân khu ra lệnh cho lực lượng các tỉnh áp sát vào ven các thị xã để đêm 29 rạng 30/4 đồng loạt tiến công dứt điểm theo kế hoạch đã được thông qua.
Sau hơn 3 ngày đêm chiến đấu quyết liệt, quân đội ta đã đánh chiếm được nhiều căn cứ, vị trí, đập tan tuyến phòng thủ vòng ngoài của địch, tiêu diệt và làm tan rã phần lớn các sư đoàn 5, 25, 22, 18, 7 của quân địch. Lúc này, cả nước hướng về Sài Gòn-Gia Định. Toàn bộ lực lượng tiến công Sài Gòn đã sẵn sàng. Cán bộ, chiến sĩ sục sôi khí thế quyết thắng. Trên mũ, trên tay áo, trên báng súng, trên nòng pháo, trên thành xe đều ghi lời của Bác Hồ kính yêu: “Tiến lên! Toàn thắng ắt về ta”.
Sáng sớm ngày 30/4/1975, từ khắp các hướng quân đội ta ào ào tiến vào Sài Gòn. Quân ta nhanh chóng chiếm được Bộ tư lệnh không quân và Bộ tư lệnh sư đoàn dù của địch làm chủ sân bay Tân Sơn Nhất. 10 giờ 45 phút cùng ngày, ta tiến đánh vào Dinh Độc lập, bắt sống toàn bộ chính quyền Sài Gòn, buộc Tổng thống Dương Văn Minh phải tuyên bố đầu hàng không điều kiện. 11 giờ 30 phút, lá cờ cách mạng tung bay trên nóc phủ Tổng thống chính quyến Sài Gòn-Dinh Độc Lập. Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử toàn thắng!
Từ thủ đô Hà Nội đến những bản làng, hải đảo xa xôi đều vang tiếng reo mừng. Cả dân tộc vang khúc khải hoàn “Như có bác Hồ trong ngày vui đại thắng”, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
