Trao đổi với các đồng chí lãnh đạo xã Khánh Trung, được biết: Thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, năm 2012, Đảng ủy xã đã ban hành Nghị quyết số 02 về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2011 - 2015, định hướng đến năm 2020. Đảng ủy xác định đây là vấn đề lớn cần có bước đi thận trọng và phù hợp, coi trọng công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức trong cán bộ, đảng viên và nhân dân; lựa chọn những công việc có tính khả thi, có sức lan tỏa làm trước. Xã đã tập trung quyết liệt để thực hiện các tiêu chí mang tính thiết thực đến người dân, như nhóm tiêu chí xóa đói, giảm nghèo, giải quyết việc làm, đường giao thông nông thôn…, tạo khí thế phấn khởi và lòng tin trong nhân dân. Trong quá trình thực hiện, Khánh Trung đặc biệt đề cao vai trò, trách nhiệm của từng cán bộ, đảng viên và tôn trọng quyền làm chủ của nhân dân. Các tầng lớp nhân dân đã tích cực tham gia hiến kế, hiến công, tự nguyện hiến đất chung sức cùng chính quyền xây dựng nông thôn mới. Người dân đã tự nguyện tham gia các phong trào xây dựng chỉnh trang nhà ở, cổng ngõ sạch đẹp, làm đường nông thôn, tăng gia sản xuất phát triển kinh tế gia đình, giúp nhau xóa đói, giảm nghèo, xây dựng gia đình văn hóa, thôn xóm văn hóa…
Để khai thác tốt tiềm năng đất đai, Khánh Trung đã chỉ đạo 2 HTX nông nghiệp chủ động chuyển đổi cơ cấu cây trồng mùa vụ, gắn với quy hoạch vùng sản xuất, đặc biệt là phải thay đổi tư duy sản xuất với phương thức và cung cách làm ăn mới cho nông dân. Các HTX đã đổi mới cách tổ chức điều hành các khâu dịch vụ như cung ứng giống vật tư nông nghiệp, chuyển giao KHKT, tổ chức làm thủy lợi nội đồng, xây dựng các cống đầu kênh, mua sắm máy bơm… đáp ứng tốt yêu cầu sản xuất, thâm canh phát triển. Nhằm lựa chọn được bộ giống phù hợp với điều kiện thâm canh tiểu vùng khí hậu phục vụ cho sản xuất đại trà, góp phần nâng sản lượng lương thực, chất lượng nông sản và giá trị trên 1 ha canh tác, Đảng ủy xã đã ban hành Nghị quyết về việc sản xuất giống lúa chất lượng cao, lúa hàng hóa.
Trên cơ sở đó, UBND xã, 2 HTX nông nghiệp đã phối hợp với Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam, doanh nghiệp Hồng Quang, Công ty cổ phần Giống cây trồng, vật nuôi Ninh Bình tiến hành mô hình sản xuất giống chất lượng cao. Ban đầu khi bắt tay triển khai thực hiện Nghị quyết, Khánh Trung cũng gặp không ít khó khăn do người dân chưa thực sự mặn mà với các doanh nghiệp và lo lắng về sự thành - bại của mô hình. Với tinh thần "đảng viên đi trước, làng nước theo sau", Đảng ủy, UBND xã đã yêu cầu các cán bộ, đảng viên thực hành thí điểm làm trước để người dân học tập, làm theo.
Từ diện tích nhỏ thí điểm ban đầu, đến nay xã Khánh Trung đã có trên 200 ha được đưa vào sản xuất lúa giống theo đơn đặt hàng của các doanh nghiệp và 300 ha được sản xuất lúa hàng hóa, góp phần nâng cao giá trị sản xuất, thu nhập cho người dân. Cùng với đó, Khánh Trung chỉ đạo quyết liệt việc dồn điền, đổi thửa, phù hợp với quy hoạch sản xuất và phù hợp với quy mô cánh đồng mẫu lớn, tạo bước chuyển biến mạnh trong sản xuất, đem lại thu nhập cao và bền vững cho nông dân. Bình quân số thửa trước khi dồn điền, đổi thửa là 2,7 thửa/hộ, nay chỉ còn 1,26 thửa/hộ… Sản xuất nông nghiệp có nhiều chuyển biến tích cực. Hiện giá trị sản xuất trên một ha canh tác của xã đạt 125 triệu đồng, tăng 30 triệu đồng/ha/năm so với năm 2010.
Đi đôi với phát triển nông nghiệp, Khánh Trung tập trung phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, ngành nghề nông thôn, thương mại và dịch vụ. Đến nay, toàn xã đã có 492 cơ sở kinh doanh, dịch vụ, 4 cơ sở sản xuất vật liệu xây dựng, 2 cơ sở sản xuất nấm các loại, 2 cơ sở làm gạch không nung, 4 hộ gia đình tổ chức may công nghiệp. Các cơ sở, doanh nghiệp, công ty đi vào hoạt động đã giải quyết một lượng lớn lao động địa phương. Bên cạnh đó, một số nghề chế biến lương thực, thực phẩm, thêu ren, đan lát thủ công xuất khẩu được duy trì và phát triển. Trong đó, nghề sản xuất và chế biến nấm được quan tâm và phát triển với sản lượng nấm bình quân hàng năm đạt 90 tấn nấm tươi các loại, giá trị đạt 792 triệu đồng, thu nhập của người dân từ đó cũng được nâng cao.
Với phương châm "Nhà nước và nhân dân cùng làm", trong 4 năm qua (2011-2015), Khánh Trung đã huy động nguồn lực xây dựng nông thôn mới với tổng kinh phí trên 250 tỷ đồng. Trong đó, ngân sách nhà nước là 25%, còn lại là huy động từ các doanh nghiệp và nhân dân đóng góp. Từ nguồn vốn, xã đã ưu tiên đầu tư các công trình thiết yếu phục vụ đời sống dân sinh, phát triển kinh tế - xã hội như: đầu tư xây dựng cơ sở vật chất cho trường học; bê tông hóa 11 km đường giao thông liên xã, liên thôn; xây dựng nhà văn hóa trung tâm UBND xã; cải tạo, nâng cấp hệ thống giao thông, thủy lợi nội đồng; xây dựng khu tái định cư... Hiện nay 21/21 thôn đều có nhà văn hóa thôn xóm, đáp ứng nhu cầu hoạt động, hội họp của nhân dân.
Xây dựng nông thôn mới đã thực sự trở thành phong trào phát triển mạnh mẽ ở Khánh Trung. Bộ mặt quê hương ngày càng đổi mới, khởi sắc, kết cấu hạ tầng từng bước được hoàn chỉnh và nâng cấp; hệ thống chính trị được củng cố, Đảng bộ xã nhiều năm liền được công nhận là Đảng bộ trong sạch, vững mạnh, được Huyện ủy Yên Khánh công nhận là Đảng bộ trong sạch, vững mạnh tiêu biểu trong nhiệm kỳ 2010-2015. Đời sống nhân dân ngày càng được nâng cao, tỷ lệ hộ nghèo của xã giảm chỉ còn 2,87%. Qua 4 năm thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, Khánh Trung đã có 15/19 tiêu chí đạt, còn 4 tiêu chí cơ bản hoàn thành đó là: cơ sở vật chất văn hóa, giao thông, trường học, chợ nông thôn. Hiện nay, Khánh Trung đang dồn mọi nguồn lực để "tăng tốc", phấn đấu về đích nông thôn mới trong năm 2015.
Mai Lan