Đồng chí Nguyễn Tiến Thành, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh đã đọc diễn văn khai mạc kỳ họp. Diễn văn nhấn mạnh: Năm 2011, bên cạnh những thuận lợi tỉnh ta cũng gặp nhiều khó khăn, thách thức, song dưới sự lãnh đạo sát sao của Tỉnh ủy, sự giám sát của HĐND tỉnh, sự điều hành năng động, quyết liệt của UBND tỉnh và sự nỗ lực với quyết tâm cao của các cấp, các ngành, của cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân trong tỉnh, tình hình kinh tế - xã hội tỉnh ta đã có những chuyển biến tích cực và đạt được những kết quả quan trọng. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, trong việc chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội tỉnh ta cũng còn một số tồn tại, hạn chế mà tại kỳ họp này, HĐND tỉnh cần phân tích, xem xét và tìm giải pháp khắc phục, tạo tiền đề phát triển nhanh, bền vững trong năm 2012 và những năm tiếp theo. Diễn văn cũng nêu rõ: Tại kỳ họp này, HĐND tỉnh sẽ xem xét, quyết định các nội dung chủ yếu: xem xét các báo cáo của UBND tỉnh về tình hình thực hiện nhiệm vụ kinh tế - xã hội và nhiệm vụ thu, chi ngân sách nhà nước năm 2011; quyết định kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, dự toán, phân bổ ngân sách Nhà nước năm 2012; nghiên cứu, thảo luận về các tờ trình, đề án của UBND tỉnh và thông qua 15 nghị quyết quan trọng, trong đó có các nghị quyết theo quy định của pháp luật, có những nghị quyết xuất phát từ yêu cầu của công tác quản lý nhà nước, từ nguyện vọng chính đáng của cử tri, nhân dân tỉnh nhà, cũng có những vấn đề xuất phát từ yêu cầu của sự phát triển và đảm bảo tính thống nhất của cả hệ thống pháp luật cần được xem xét, thảo luận, biểu quyết thông qua để tổ chức thực hiện; thực hiện quyền giám sát tại kỳ họp; đồng thời xem xét các báo cáo theo luật định, tiến hành chất vấn và thực hiện công tác nhân sự thuộc thẩm quyền.
Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội năm 2011, mục tiêu và các nhiệm vụ chủ yếu năm 2012 của UBND tỉnh do đồng chí Bùi Văn Thắng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh trình bày đã khẳng định: Trong năm 2011, vượt qua những khó khăn, thử thách, kinh tế - xã hội của tỉnh vẫn giữ được sự ổn định, một số lĩnh vực đạt kết quả tích cực, nhiều chỉ tiêu kinh tế - xã hội đạt và vượt kế hoạch.Kinh tế duy trì mức tăng trưởng khá (GDP đạt 16,1%). Công nghiệp phát triển mạnh, giá trị sản xuất công nghiệp ước đạt 12.826 tỷ đồng, tăng 48% so với năm 2010 và đạt 120% kế hoạch. Tổng vốn đầu tư phát triển ước đạt 21.410 tỷ đồng, vượt 22,3% so với kế hoạch. Nông nghiệp được mùa. Tổng sản lượng lương thực có hạt ước đạt 51,42 vạn tấn, vượt 2,4 vận tấn so với kế hoạch cả năm. Công tác xây dựng nông thôn mới được tập trung triển khai, đã lựa chọn làm điểm 25 xã trong giai đoạn 2011-2015; đến nay, hầu hết các xã đã cơ bản hoàn thành quy hoạch và đề án xây dựng nông thôn mới. Hoạt động xuất nhập khẩu tăng mạnh, kim ngạch xuất khẩu ước đạt 263,7 triệu USD, gấp 2,7 lần so với năm 2010. Du lịch có bước phát triển mới, cơ sở hạ tầng du lịch được đầu tư bước đầu phát huy hiệu quả, chất lượng dịch vụ được cải thiện. Số lượt khách đến thăm quan ước đạt 3,6 triệu lượt, tăng 11,6% so với năm 2010, doanh thu ước đạt 730 tỷ đồng, tăng 20% so với năm 2010. Thu ngân sách ước đạt 3070 tỷ đồng đạt 104% so với kế hoạch HĐND tỉnh giao. Văn hóa-xã hội có tiến bộ, công tác xã hội hóa học tập, khuyến học, khuyến tài được mở rộng. Tỷ lệ tốt nghiệp THPT đạt 99,78%, xếp thứ ba toàn quốc; đứng thứ 7 toàn quốc về điểm bình quân của thí sinh thi đại học. Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng lên, thu nhập bình quân đầu người đạt 25 triệu đồng; an sinh xã hội được đảm bảo, tỷ lệ hộ nghèo hiện nay còn 10,53%; tạo việc làm mới cho gần 20.000 lao động. Quốc phòng được tăng cường, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIII và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2011-2016 được tổ chức thành công, đảm bảo dân chủ, đúng luật, an toàn, tiết kiệm, với tỷ lệ cử tri đi bầu cao.
Báo cáo cũng đề ra một số mục tiêu, nhiệm vụ chủ yếu trong năm 2012: tốc độ tăng trưởng GDP đạt 14,5%; tốc độ tăng giá trị sản xuất công nghiệp 18,5%; GDP bình quân đầu người 31 triệu đồng/năm; vốn đầu tư toàn xã hội 18.500 tỷ đồng; sản lượng lương thực có hạt 48 vạn tấn; thu ngân sách 2850 tỷ đồng; kim ngạch xuất khẩu 265 triệu USD; khách du lịch 4 triệu lượt người; tỷ lệ lao động được đào tạo nghề 34%; tỷ lệ hộ nghèo theo tiêu chí mới 9,3%...
Phát biểu chỉ đạo tại kỳ họp, đồng chí Bùi Văn Nam, UVT.Ư Đảng, Bí thư Tỉnh ủy đã ghi nhận và biểu dương HĐND tỉnh, các cấp, các ngành, quân và dân trong tỉnh đã nỗ lực phấn đấu vượt qua mọi khó khăn, thách thức, đạt được những kết quả quan trọng trong việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2011, năm bản lề của kế hoạch 5 năm 2011-2015, tạo tiền đề cho sự phát triển của những năm tiếp theo. Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy cũng chỉ ra những tồn tại, hạn chế trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội. Đồng thời nhấn mạnh: Bước vào năm 2012, trong bối cảnh nền kinh tế thế giới và khu vực tiếp tục khó khăn với những biến động khó lường, đất nước ta đang đứng trước những thời cơ, vận hội mới, song cũng còn không ít những khó khăn, thách thức. Để thực hiện thắng lợi những mục tiêu trong báo cáo của HĐND tỉnh đã xác định, tỉnh phải tiến hành đồng bộ và quyết liệt nhiều công việc, trong đó đồng chí Bí thư Tỉnh ủy nhấn mạnh một số nhiệm vụ trọng tâm:
Thứ nhất: Tiếp tục có các biện pháp tạo sự thống nhất cao trong hệ thống chính trị, sự đồng thuận, đoàn kết nhất trí trong các tầng lớp nhân dân, huy động mọi nguồn lực hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ đặt ra trong năm 2012. Đổi mới và tập trung khắc phục những hạn chế, yếu kém trong các cấp, các ngành, các lĩnh vực trên cơ sở quán triệt sâu sắc Nghị quyết, Kết luận tại Hội nghị lần thứ Ba, Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về quan điểm phát triển, tư tưởng chỉ đạo và định hướng mục tiêu, nhiệm vụ, một số chỉ tiêu chủ yếu của kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội 5 năm 2011-2015 và năm 2012. Trong đó, yêu cầu phải nắm vững và giải quyết tốt mối quan hệ giữa tốc độ tăng trưởng và chất lượng phát triển; giữa phát triển với đảm bảo môi trường; giữa kiềm chế lạm phát với đảm bảo tăng trưởng; giữa phát triển kinh tế với phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, đảm bảo an sinh xã hội, nhất là trong dịp tết nguyên đán sắp tới.
Thứ hai: Trên cơ sở quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh giai đoạn 2010-2015, tầm nhìn đến năm 2020 cần tích cực, chủ động triển khai xây dựng, bổ sung quy hoạch ngành, lĩnh vực đảm bảo tính khoa học, có tầm nhìn và phù hợp điều kiện phát triển của tỉnh. Trong đó, tập trung hoàn thành sớm quy hoạch mạng lưới đô thị toàn tỉnh; quy hoạch thành phố Ninh Bình mở rộng, quy hoạch các huyện, thị xã; quy hoạch mạng lưới hạ tầng kỹ thuật, giao thông; quy hoạch vật liệu xây dựng khai thác khoáng sản và quy hoạch phát triển du lịch… Tăng cường công tác quản lý Nhà nước trên các lĩnh vực quản lý đất đai, tài nguyên khoáng sản, môi trường. Kiểm tra, quản lý chặt chẽ hoạt động thu - chi ngân sách Nhà nước, tạo thêm các nguồn thu, đảm bảo thu đúng, thu đủ. Nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy chính quyền. Tiếp tục cải cách hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong toàn tỉnh gắn với thực hiện quy chế dân chủ và phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Thứ ba: Tập trung cao công tác lãnh đạo, chỉ đạo phát triển kinh tế, mà trọng tâm là phát triển sản xuất, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm. Huy động có hiệu quả các nguồn lực, thúc đẩy các thành phần kinh tế, tạo bước phát triển mới về chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đảm bảo tốc độ tăng trưởng kinh tế đã đề ra. Đẩy mạnh phát triển công nghiệp, hỗ trợ tạo điều kiện thúc đẩy các dự án đã và đang triển khai như đạm, thép, cơ khí, lắp ráp ô tô... Có cơ chế khuyến khích, thu hút các thành phần kinh tế đầu tư, phát triển các ngành nghề về sản xuất để khai thác tiềm năng, thế mạnh của tỉnh; các dự án công nghệ cao thu hút nhiều lao động có tay nghề cao, ít ảnh hưởng môi trường. Sớm bổ sung vốn cho Quỹ đầu tư phát triển, xây dựng bổ sung quy chế hoạt động, góp phần huy động các nguồn vốn đầu tư cho các chương trình mục tiêu ưu tiên. Có kế hoạch động viên, giúp đỡ để các doanh nghiệp vượt qua khó khăn trong thời điểm hiện nay, ổn định sản xuất, đảm bảo việc làm và thu nhập cho người lao động. Tăng cường quản lý Nhà nước đối với các khu công nghiệp, các doanh nghiệp trên địa bàn. Phát hiện xử lý kịp thời các vi phạm; hỗ trợ góp phần giải quyết khó khăn cho các doanh nghiệp. Đẩy mạnh phát triển tiểu thủ công nghiệp, làng nghề truyền thống.
Tập trung nguồn lực triển khai sớm, đồng bộ các nội dung xây dựng nông thôn mới ở tất cả các xã trong toàn tỉnh, sớm hoàn thành quy hoạch và đề án xây dựng nông thôn mới làm cơ sở cho quá trình triển khai thực hiện thực hiện trong cả giai đoạn 2011-2015. Phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, nâng cao năng suất, chất lượng. Tập trung trí tuệ, nguồn lực cũng như đẩy mạnh xã hội hóa để từng bước xây dựng nông thôn mới trên nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả, bền vững, giải quyết đồng bộ các vấn đề nông nghiệp, nông dân và nông thôn. Nghiên cứu, ứng dụng các thành tựu KHKT nâng cao chất lượng, hiệu quả giống cây trồng, vật nuôi; hình thành trung tâm sản xuất giống lúa chất lượng cao, xây dựng cánh đồng kiểu mẫu theo hướng sản xuất hàng hóa.
Chủ động nghiên cứu, đưa KHCN vào các lĩnh vực sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, nuôi trồng, chế biến nông sản, hải sản, cây trồng, vật nuôi. Thực hiện tốt quy chế phối hợp với Bộ Khoa học Công nghệ, đưa Ninh Bình là một trong những tỉnh phát triển KHCN vào năm 2015 của khu vực đồng bằng Sông Hồng. Có chiến lược xây dựng, phát triển quảng bá các thương hiệu hàng hóa, sản phẩm dịch vụ mang đặc trưng của Ninh Bình. Khuyến khích, hỗ trợ các hiệp hội, doanh nghiệp xây dựng, đăng ký các thương hiệu hàng hóa, chỉ dẫn địa lý hàng hóa, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, nâng cao chất lượng hàng hóa của địa phương.
Phải quy hoạch và từng bước triển khai hệ thống bán buôn, bán lẻ từ tỉnh tới huyện, xã. Trên cơ sở đó, huy động các thành phần kinh tế cùng tham gia, góp phần phục vụ nhân dân và khách du lịch đến địa bàn, tăng nguồn thu ngân sách.
Tạo điều kiện thuận lợi, tiếp tục có cơ chế, chính sách để phát triển mạnh du lịch, dịch vụ, nhanh chóng đưa du lịch Ninh Bình có bản sắc riêng, trở thành ngành kinh tế trọng điểm. Trong phát triển du lịch những năm tới cần thực hiện tốt Nghị quyết số 15 của Tỉnh ủy về phát triển du lịch. Tăng cường công tác quản lý để giữ gìn không gian phát triển du lịch hiệu quả. Huy động nhiều hình thức đầu tư cả trong, ngoài nước để tạo ra sản phẩm du lịch chất lượng cao; cải thiện và kết nối các sản phẩm và tài nguyên du lịch tăng cường tính thương mại và tạo ra giá trị gia tăng cho ngành du lịch. Phải coi trọng việc quảng bá, giới thiệu trên các phương tiện thông tin truyền thông với nội dung và hình thức phong phú, sáng tạo thu hút sự quan tâm của khách du lịch cả trong và ngoài nước. Khai thác chiều sâu giá trị lịch sử, văn hóa, cảnh quan thiên nhiên, để du lịch thực sự trở thành ngành kinh tế trọng điểm. Tập trung hoàn chỉnh thủ tục, có chương trình hành động quyết liệt đề nghị UNESCO công nhận Quần thể danh thắng Tràng An là di sản thiên nhiên thế giới, tạo điều kiện để Ninh Bình có bước phát triển nhanh và bền vững về du lịch trong những năm tới.
Thứ tư: Cùng với phát triển kinh tế, cần quan tâm chăm lo phát triển văn hóa - xã hội nhằm nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Thực hiện tốt chính sách tôn giáo và chính sách đại đoàn kết dân tộc. Phải xây dựng môi trường phát triển văn hóa toàn diện. Đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo, y tế, chăm sóc sức khỏe nhân dân. Thực hiện tốt chính sách đối với người có công, chính sách trợ giúp xã hội, nhất là với những hộ nghèo cả ở nông thôn và đô thị. Triển khai có hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia, nhất là chương trình giảm nghèo, quan tâm đến các hộ cận nghèo, chống tái nghèo, bảo đảm an sinh xã hội. Công tác xóa đói, giảm nghèo phải được thực hiện thường xuyên bằng nhiều giải pháp gắn liền với chương trình xây dựng nông thôn mới. Chú trọng thực hiện Chiến lược phát triển dạy nghề giai đoạn 2011-2020, Quy hoạch phát triển nhân lực đến năm 2020 và Chương trình đào tạo nghề cho lao động nông thôn, đảm bảo tính thiết thực, hiệu quả; gắn công tác đào tạo nghề với định hướng phát triển kinh tế vùng; ưu tiên đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu lao động của các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, cho du lịch và xuất khẩu lao động. Xây dựng, triển khai các chương trình phát triển văn hóa gắn với phát triển du lịch và các hoạt động kinh tế, nhất là chương trình kỷ niệm 20 năm tái lập tỉnh và kỷ niệm 5 năm thành lập thành phố Ninh Bình.
Thứ năm: Thực hiện tốt công tác Quân sự - Quốc phòng địa phương. Đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Nắm chắc tình hình và chủ động giải quyết các vấn đề về an ninh nội bộ, an ninh nông thôn, tôn giáo, văn hóa tư tưởng; giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế, bảo đảm cuộc sống bình yên cho nhân dân. Kiên quyết đấu tranh ngăn chặn các tệ nạn xã hội; phòng, chống hiệu quả tệ nạn ma túy; có biện pháp quyết liệt hạn chế ở mức thấp nhất tai nạn giao thông.
Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy cũng yêu cầu HĐND tỉnh tiếp tục đổi mới, phát huy hơn nữa vai trò trong việc quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương; chú trọng công tác bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng hoạt động cho đại biểu HĐND các cấp; nâng cao hiệu quả giám sát, nhất là hoạt động giám sát trực tiếp tại kỳ họp thông qua chất vấn, tập trung vào vấn đề trọng tâm, trọng điểm, bức xúc trong đời sống kinh tế-xã hội mà nhân dân quan tâm, đặc biệt cần có cơ chế để xử lý nghiêm các cơ quan không thực hiện hoặc thực hiện không đúng, không đầy đủ những kiến nghị sau giám sát và cam kết sau chất vấn, tạo chuyển biến tích cực, nâng cao hiệu quả hoạt động của chính quyền địa phương; tiếp tục cải tiến hoạt động tiếp xúc cử tri cả về nội dung, hình thức tiếp xúc theo hướng thiết thực, hiệu quả để các cuộc tiếp xúc thực sự là diễn đàn trao đổi 2 chiều giữa đại biểu HĐND tỉnh và cử tri, qua đó giúp cho các đại biểu HĐND tỉnh thực hiện tốt được chức năng đại diện, là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân.
Tại kỳ họp, HĐND tỉnh đã nghe Báo cáo kết quả hoạt động của Thường trực HĐND tỉnh năm 2011, nhiệm vụ trọng tâm năm 2012, các báo cáo của Ủy ban MTTQ tỉnh, Viện KSND tỉnh, Tòa án nhân dân tỉnh. HĐND tỉnh cũng xem xét các báo cáo của UBND tỉnh về quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2010; tình hình thực hiện nhiệm vụ thu, chi ngân sách Nhà nước năm 2011 ; dự toán và phân bổ ngân sách Nhà nước năm 2012; tình hình thực hiện đầu tư xây dựng cơ bản năm 2011, kế hoạch đầu tư xây dựng cơ bản năm 2012; tình hình sử dụng đất năm 2011, kế hoạch sử dụng đất năm 2012; kết quả công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí và thực hành tiết kiệm, công tác tiếp dân và giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo của công dân, kết quả giải quyết các ý kiến, kiến nghị của cử tri...
Quỳnh Thu