Báo cáo tổng kết 5 năm thực hiện chương trình xây dựng NTM giai đoạn 2010-2015, phương hướng, nhiệm vụ giai đoạn 2016-2020 do Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trình bày tại Hội nghị cho thấy, sau 5 năm triển khai thực hiện, chương trình đã làm thay đổi nhận thức của đa số người dân, lôi cuốn người dân tham gia xây dựng NTM.
Từ chỗ số đông còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào đầu tư của Nhà nước đã chuyển sang chủ động, tự tin tham gia tích cực vào xây dựng NTM. Xây dựng NTM đã trở thành phong trào sôi động khắp cả nước. Đội ngũ cán bộ vận hành chương trình, đặc biệt là đội ngũ cán bộ cơ sở, đã có tiến bộ rõ rệt, nhận thức đầy đủ hơn và chỉ đạo chương trình có hiệu quả hơn, nhất là trong việc xây dựng dự án, vận động quần chúng và tổ chức, thực hiện dự án.
Nhiều địa phương đã cụ thể hóa các chính sách của Trung ương, chủ động ban hành cơ chế, chính sách phù hợp với điều kiện của địa phương. Hệ thống hạ tầng nông thôn phát triển mạnh mẽ, làm thay đổi bộ mặt nhiều vùng nông thôn. Điều kiện sống cả về vật chất và tinh thần của số lượng lớn dân cư nông thôn được nâng cao rõ rệt.
Tính đến hết tháng 11/2015, cả nước có 1.298 xã (14,5%) được công nhận đạt chuẩn NTM; số tiêu chí bình quân/xã là 12,9 tiêu chí (tăng 8,2 tiêu chí so với 2010); số xã khó khăn nhưng có nỗ lực vươn lên (xuất phát điểm dưới 3 tiêu chí, nay đã đạt được 10 tiêu chí trở lên) là 183 xã.
Ở cấp huyện, đã có 11 đơn vị cấp huyện được Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định công nhận đạt chuẩn NTM là: Huyện Xuân Lộc, Thống Nhất, thị xã Long Khánh (Đồng Nai), Củ Chi, Hóc Môn, Nhà Bè (TPHCM), Đông Triều (Quảng Ninh), Hải Hậu (Nam Định), Đơn Dương (Lâm Đồng), Đan Phượng (TP. Hà Nội), thị xã Ngã Bảy (Hậu Giang). Ngoài ra, 8 huyện, thị xã đã có tờ trình của UBND tỉnh, thành phố đề nghị xét, công nhận.
Mức thu nhập bình quân đầu người vùng nông thôn đã đạt 24,4 triệu đồng/năm (tăng khoảng 1,9 lần so với năm 2010)…
Để ghi nhận những đóng góp của các cá nhân, tập thể cho phong trào, lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã quyết định tặng thưởng Huân chương Lao động Hạng Nhất và thưởng công trình trị giá 30 tỷ đồng cho 13 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Tặng thưởng Huân chương Lao động Hạng Nhất cho 14 bộ, ban, ngành đoàn thể Trung ương; Tặng Cờ thi đua của Thủ tướng Chính phủ và thưởng công trình trị giá 10 tỷ đồng cho 66 huyện tiêu biểu, trong đó có 10 huyện đạt chuẩn Nông thôn mới và 56 huyện có nhiều nỗ lực cao; Tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ và thưởng công trình trị giá 1 tỷ đồng cho 450 xã đạt chuẩn Nông thôn mới và 214 xã đặc biệt khó khăn có nhiều nỗ lực trong xây dựng Nông thôn mới.
Huyện Yên Khánh (Ninh Bình) là một trong số 66 huyện được tặng Cờ thi đua của Chính phủ ; xã Ninh Giang (Hoa Lư) là một trong 450 xã được tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ
P.V