HTX Sinh Dược được thành lập năm 2004, tiền thân từ tổ hợp tác nghiên cứu và sản xuất dược liệu. Với mục tiêu là tập hợp người dân địa phương có kinh nghiệm dùng thảo dược cổ truyền, cùng nhau kế thừa, bảo tồn và phát triển bền vững nghề thuốc của địa phương. HTX hiện có 31 thành viên, 50 lao động thường xuyên, trong đó trên 50% là nữ giới.
Ông Nguyễn Duy Phương, Phó Giám đốc HTX Sinh Dược cho biết: HTX ra đời xuất phát từ nhu cầu giải quyết một vấn đề rất thực tế tại xã Gia Sinh, một xã miền núi của tỉnh, nằm ngay trong địa phận Khu du lịch tâm linh núi chùa Bái Đính. Tại Gia Sinh, một bộ phận người nông dân gặp khó khăn trên chính đất canh tác của mình khi giá trị của nông sản bấp bênh vì quy mô sản xuất nhỏ lẻ và phương thức sản xuất lạc hậu.
Gia Sinh là địa phương đang phát triển mạnh về du lịch, trọng tâm là du lịch tâm linh với quần thể chùa Bái Đính và kết nối với Khu du lịch sinh thái Tràng An. Trong quá trình hình thành và phát triển, cây dược liệu là một trong những dấu ấn đậm nét của địa phương. Hiện nay, các kiến thức về thảo dược cổ truyền vẫn được người dân địa phương lưu giữ và ứng dụng trong các sinh hoạt thường ngày.
Để góp phần giải quyết thực trạng và tận dụng những lợi thế trên, HTX Sinh Dược được thành lập, mô hình HTX được lựa chọn bởi tính ưu việt của nó khi phát triển sinh kế gắn với cộng đồng. Tại HTX Sinh Dược, người nông dân tham gia góp vốn, đất hoặc những tri thức về dược liệu bản địa, cùng nhau canh tác những cây trồng quen thuộc, sản xuất các sản phẩm với nền tảng kinh nghiệm dân gian và mỗi thành viên là một hướng dẫn viên du lịch trên chính mảnh vườn, rừng, núi của mình.
Mô hình hoạt động của HTX Sinh Dược là mô hình HTX sản xuất hàng hóa, kết hợp trải nghiệm: HTX hiện có dịch vụ tắm ngâm khoáng thảo dược gọi tên là Tắm Vua Sao Sa, du lịch Homestay... Với mô hình sản xuất khép kín từ khâu tạo vùng nguyên liệu, thu hái, chiết xuất tinh dầu, pha chế kết hợp các bài thuốc dân gian cổ truyền tại vùng đất Sinh Dược tạo ra các sản phẩm cụ thể như muối ngâm chân, tinh dầu các loại, xà phòng tắm, dầu gội, tranh lá bồ đề bình an... tất cả các sản phẩm của HTX đều gắn với hoạt động du lịch, phát huy thế mạnh địa phương.
Bên cạnh đó, HTX còn tham gia ký kết các hợp đồng cung cấp nguyên liệu thô cho nhiều đơn vị, hoạt động sản xuất, kinh doanh có bước phát triển ổn định. Năm 2018, doanh thu của HTX đạt trên 10 tỷ đồng. Bình quân mỗi lao động của HTX có mức lương từ 5 đến 7 triệu đồng/người/tháng.
Bên cạnh các hoạt động dịch vụ, HTX Sinh Dược cũng quan tâm đến xây dựng thành lập tổ chức đảng, đoàn thể như thành lập Chi bộ trực thuộc Đảng bộ huyện, tổ chức Công đoàn cơ sở nhằm thu hút thành viên và người lao động cũng như nâng cao chất lượng đời sống thành viên, tổ chức các hoạt động thường niên như tham quan du lịch, quan tâm, chia sẻ với đời sống người lao động; duy trì chế độ phụ cấp, chăm sóc sức khỏe người lao động và đóng góp các chương trình vì cộng đồng tại địa phương. Hàng năm, HTX còn tham gia các hoạt động thiện nguyện, đóng góp các chương trình an sinh xã hội từ 100 đến 125 triệu đồng/năm.
Mô hình sản xuất, kinh doanh hiệu quả của HTX Sinh Dược đã có sức lan tỏa mạnh mẽ, tạo động lực thúc đẩy và hỗ trợ liên kết sản xuất thành lập thêm 4 HTX mới tại các địa phương như Cam Lộ (Quảng Trị), Sapa (Lào Cai), Thạch Hà (Hà Tĩnh), trong đó có 2 mô hình là do đồng bào dân tộc thiểu số thành lập và vận hành. Có thể thấy, hướng đi của HTX Sinh Dược là hoàn toàn đúng đắn, tạo lợi nhuận cho HTX và thu nhập ổn định cho các thành viên, người lao động, góp phần vào công tác an sinh xã hội và giảm nghèo bền vững ở địa phương.
Bài, ảnh: Thái Học