Đến thăm gia đình chị Phạm Thị Mơ, hội viên Chi hội phụ nữ xóm 8, xã Thượng Kiệm chúng tôi nhận thấy, từ cổng nhà, sân hè đến bếp ăn và các công trình phụ trợ như nhà tắm, nhà vệ sinh, khu chăn nuôi của gia đình chị rất sạch sẽ, đảm bảo vệ sinh cũng như mỹ quan môi trường sống. Chị Phạm Thị Mơ cho biết: Được Chi hội phụ nữ xóm 8 vận động xây dựng hố rác tại gia đình với sự hỗ trợ một phần kinh phí của Hội phụ nữ các cấp, gia đình tôi hưởng ứng ngay, bởi qua thực tế cho thấy, vấn đề rác thải trong sinh hoạt đang còn nhiều bất cập. Có hố rác tại gia đình, rất tiện lợi, không chỉ tôi mà các thành viên trong gia đình đều có ý thức phân loại từng loại rác để bỏ vào từng hố ngăn, những loại rác thải hữu cơ được rắc vôi bột phân hủy tạo ra nguồn phân bón cho cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế.
Chị Mai Thị Thắm, Chủ tịch Hội phụ nữ xã Thượng Kiệm cho biết: Là xã được chọn làm điểm về thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), Hội Phụ nữ xã xác định rõ vai trò, trách nhiệm của mình trong việc thực hiện phong trào chung sức xây dựng NTM, phong trào dân vận khéo, góp phần cùng Đảng bộ và nhân dân sớm đưa xã về đích NTM. Theo đó, Hội Phụ nữ xã đã phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể tập trung tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa, vai trò, trách nhiệm của mỗi cá nhân trong việc tham gia xây dựng NTM. Đồng thời vận động hội viên phụ nữ tích cực hưởng ứng các phong trào của địa phương. Hội viên phụ nữ đã tích cực hưởng ứng công tác dồn điền, đổi thửa, chỉnh trang đồng ruộng.
Kết quả chỉ trong 3 tháng triển khai thực hiện, xã Thượng Kiệm trở thành xã đầu tiên trên địa bàn huyện hoàn thành chương trình dồn điền, đổi thửa năm 2013. Phong trào làm đường giao thông nông thôn, chỉnh trang nhà cửa cũng được hội viên phụ nữ hưởng ứng nhiệt tình. Nhiều hội viên phụ nữ đã hiến hàng trăm m2 đất, hiến các công trình phụ như bếp, tường bao, công lao động để cải tạo đường giao thông. Điển hình như chị Bùi Thị Chăm, Nguyễn Thị Bằng, hội viên phụ nữ xóm 5; chị Nguyễn Thị Kiểu, xóm An Cư…, ngoài mức đóng góp chung theo quy định còn ủng hộ hàng chục triệu đồng làm đường giao thông.
Đối với hoạt động hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế, giảm nghèo, vươn lên làm giàu chính đáng, ngay từ đầu năm, Hội Phụ nữ xã đã hướng dẫn các chi hội rà soát, nắm chắc tình hình hộ nghèo, hộ cận nghèo trong toàn xã, hộ nghèo do phụ nữ đứng chủ hộ, xác định nguyên nhân nghèo để có biện pháp hỗ trợ. Giao chỉ tiêu mỗi chi hội giúp ít nhất 1-2 hộ thoát nghèo trong năm. Hội phụ nữ còn tham mưu với cấp ủy, chính quyền có cơ chế, chính sách phù hợp tạo điều kiện cho chị em mở rộng quy mô sản xuất như vay vốn, cho đấu thầu đất mở rộng mặt bằng sản xuất…
Đồng thời phối hợp với các doanh nghiệp, các tổ hợp, đại lý thu gom hàng cói lớn tổ chức các lớp dạy nghề, truyền nghề đan hàng cói cho chị em và bao tiêu sản phẩm làm ra, giúp chị em có thêm việc làm và thu nhập lúc nông nhàn. Các hoạt động hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế đã góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, giảm tỷ lệ hộ nghèo của xã. Năm 2011, tỷ lệ hộ nghèo là 11,9%, hiện nay giảm xuống còn 4,9%.
Đặc biệt, không chỉ riêng với xã Thượng Kiệm mà nhiều xã nông thôn khác trên địa bàn huyện Kim Sơn, trong tỉnh, khi xây dựng NTM, tiêu chí môi trường là một tiêu chí khó thực hiện, do đó Hội Phụ nữ xã đã vận động hội viên phụ nữ tích cực hưởng ứng cuộc vận động xây dựng gia đình "5 không, 3 sạch", thi đua giữ gìn vệ sinh môi trường. Với đặc thù là xã không có bãi rác thải, địa bàn xã trải dài hơn 11 km, hiện chỉ có 6/11 xóm gần trung tâm thành lập được tổ thu gom rác thải, còn lại 5 xóm xa trung tâm không có tổ thu gom rác, vấn đề vệ sinh môi trường gặp nhiều khó khăn.
Trước thực tế đó, đầu năm 2014, được sự chỉ đạo và hỗ trợ của Hội Phụ nữ tỉnh, huyện, sự ủng hộ của xã, Hội Phụ nữ xã Thượng Kiệm đã phối hợp xây dựng mô hình xử lý rác thải tại 100% hộ gia đình của xóm 8. Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, 99 hộ, đạt 100% hộ dân trong xóm cam kết xây dựng hố rác và tham gia dọn vệ sinh đường làng, ngõ xóm. Chỉ trong 1 tháng, các hộ gia đình đã hoàn thành việc xây dựng hố rác, hiện mô hình đã hoàn thiện và đi vào sử dụng, giúp chị em không còn thói quen vất rác thải bừa bãi ra sông, ngòi, đường làng, ngõ xóm và biết cách phân loại rác thải, góp phần tích cực bảo vệ môi trường thôn xóm...
Hiện Hội Phụ nữ xã tiếp tục mở rộng mô hình xử lý rác thải tại gia đình ra các xóm 1, 2, 7, 9 và triển khai xây dựng mô hình "Nhà sạch, vườn đẹp" tại 100% chi hội, vận động hội viên phụ nữ chỉnh trang nhà cửa, cải tạo khuôn viên vườn gia đình, ao chuồng, xử lý nước thải, đảm bảo vệ sinh môi trường, cảnh quan nông thôn. Đồng thời duy trì các CLB "5 không, 3 sạch", phụ nữ bảo vệ môi trường và phát động ngày thứ 7 sạch tại 100% chi hội… Hội Phụ nữ xã phấn đấu cùng với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Thượng Kiệm hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM vào cuối năm 2014.
Hạnh Chi