Học tập, sinh hoạt chủ đề công tác năm 2019 của Tỉnh ủy

III. Xây dựng và thực hiện ý thức tôn trọng nhân dân, chăm lo đời sống Nhân dân

ý thức tôn trọng Nhân dân còn phải đặc biệt chú ý không xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của dân, không xúc phạm Nhân dân. Phải luôn luôn tôn trọng và giữ gìn của công, của Nhân dân. Hồ Chí Minh chỉ rõ, tôn trọng Nhân dân có nhiều cách, "Không phải ở chỗ chào hỏi kính thưa có lễ phép mà đủ. Không được phung phí nhân lực, vật lực của dân. Khi huy động nên vừa phải, không nên nhiều quá lãng phí vô ích. Phải khôn khéo tránh điều gì có hại cho đời sống nhân dân. Biết giúp đỡ nhân dân cũng là biết tôn trọng dân". Người chỉ ra 6 điều không nên làm và 6 điều nên làm với dân. Trong 6 điều không nên làm, có những điều liên quan đến cuộc sống hằng ngày của Nhân dân như tín ngưỡng, phong tục. Người dặn cán bộ chúng ta phải "Không bao giờ sai lời hứa", "Không nên làm hoặc nói gì có thể làm cho dân hiểu lầm rằng mình xem khinh họ". Những điều nên làm là những công việc thực tế hằng ngày, liên quan đến người dân, nhất là "Làm cho dân nhận thấy mình là người đứng đắn, chăm công việc, trọng kỷ luật". Làm được như vậy thì dân tin, gốc vững.

"Gốc có vững cây mới bền, 

Xây lầu thắng lợi trên nền nhân dân".

Một biểu hiện khác của ý thức tôn trọng Nhân dân chính là phát huy dân chủ. Dân chủ được Người giải thích ngắn gọn, súc tích là dân làm chủ và dân là chủ. Theo Hồ Chí Minh, trong chế độ dân chủ cộng hòa, dân là chủ thì Chính phủ, Đảng, cán bộ từ Trung ương đến địa phương đều phải phụng sự Nhân dân, là công bộc của dân. Do đó, Đảng, Nhà nước có trách nhiệm trong việc phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, làm sao cho họ có năng lực làm chủ, dám nói, dám làm. Khi người dân chưa hiểu dân chủ là gì thì không thể thực hành dân chủ thật sự. Vì vậy, phát huy dân chủ là phải cùng dân chúng bàn bạc, giải thích cho dân chúng hiểu rõ. "Được dân chúng đồng ý. Do dân chúng vui lòng ra sức làm". Ngay cả những việc trực tiếp có lợi cho dân, cần tìm đủ cách giải thích cho dân hiểu, nếu làm theo cách ra lệnh, cưỡng bức, thì dân không hiểu, dân oán. "Dân oán, dù tạm thời may có chút thành công, nhưng về mặt chính trị, là thất bại". Do đó, từ mỗi một khẩu hiệu, mỗi một công việc, mỗi một chính sách, đều phải dựa vào ý kiến và kinh nghiệm của dân chúng, phải nghe theo nguyện vọng của dân chúng. "Nghị quyết gì mà dân chúng cho là không hợp thì để họ đề nghị sửa chữa. Dựa vào ý kiến dân chúng mà sửa chữa cán bộ và tổ chức của ta". Người yêu cầu, cán bộ, đảng viên phải tin yêu và tôn trọng nhân dân, chú ý lắng nghe ý kiến và giải quyết những kiến nghị chính đáng của nhân dân, sẵn sàng tiếp thu phê bình của nhân dân và hoan nghênh quần chúng nhân dân phê bình mình. Muốn làm được điều đó thì người cán bộ phải thường xuyên đi xuống cơ sở mà mình phụ trách, tìm hiểu thực trạng đời sống, tâm tư, nguyện vọng của quần chúng.

- Về chăm lo đời sống nhân dân. Trên cơ sở nhận thức "dân dĩ thực vi thiên", nghĩa là dân lấy ăn làm trời, và "có thực mới vực được đạo", nghĩa là không có ăn thì chẳng làm được việc gì cả, tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh thể hiện đậm nét việc chăm lo cho đời sống của Nhân dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ ra bốn cái đích mà Đảng và Nhà nước phải đi đến, đó là:

1. Làm cho dân có ăn;

2. Làm cho dân có mặc;

3. Làm cho dân có chỗ ở;

4. Làm cho dân có học hành.

Vì theo Người, "Chúng ta tranh được tự do, độc lập rồi mà dân cứ chết đói, chết rét, thì tự do, độc lập cũng không làm gì. Dân chỉ biết rõ giá trị của tự do, của độc lập khi mà dân được ăn no, mặc đủ". Hồ Chí Minh chỉ rõ rằng, phận sự của đảng viên và cán bộ là phải tổ chức Nhân dân, lãnh đạo Nhân dân để giải phóng Nhân dân và nâng cao sinh hoạt, đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa cho Nhân dân. Chăm lo đời sống nhân dân là sứ mệnh của Đảng ngay từ khi ra đời. "Đảng không phải là một tổ chức để làm quan phát tài. Nó phải làm tròn nhiệm vụ giải phóng dân tộc, làm cho Tổ quốc giàu mạnh, đồng bào sung sướng".

Theo Hồ Chí Minh, Đảng và mỗi cán bộ, đảng viên phải gần gũi Nhân dân quan tâm đến cả những việc nhỏ trong đời sống hằng ngày của Nhân dân. Người khẳng định: "chính sách của Đảng và Chính phủ là phải hết sức chăm nom đến đời sống của nhân dân. Nếu dân đói, Đảng và Chính phủ có lỗi; nếu dân rét là Đảng và Chính phủ có lỗi; nếu dân dốt là Đảng và Chính phủ có lỗi; nếu dân ốm là Đảng và Chính phủ có lỗi. Vì vậy, cán bộ Đảng và chính quyền từ trên xuống dưới đều phải hết sức quan tâm đến đời sống của nhân dân. Phải lãnh đạo tổ chức, giáo dục nhân dân tăng gia sản xuất và tiết kiệm. Dân đủ ăn đủ mặc thì những chính sách của Đảng và Chính phủ đưa ra sẽ dễ dàng thực hiện. Nếu dân đói, rét, dốt, bệnh thì chính sách của ta dù có hay mấy cũng không thực hiện được". Vì vậy, "Đảng cần phải có kế hoạch thật tốt để phát triển kinh tế và văn hóa, nhằm không ngừng nâng cao đời sống của nhân dân".

Cán bộ, đảng viên cần nêu cao chủ nghĩa tập thể, chí công vô tư, trừ bỏ chủ nghĩa cá nhân. Điểm xuất phát tiến đến chí công vô tư là "Lòng mình chỉ biết vì Đảng, vì Tổ quốc, vì đồng bào", làm cán bộ, đảng viên là phải "lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ", "hết lòng hết sức phục vụ nhân dân", "yêu nước", "thương dân".

Phải biết tiết kiệm từng đồng tiền, hạt gạo của dân. Thực hiện "Cần, kiệm, liêm chính", xóa bỏ thói tham nhũng, lãng phí, chủ nghĩa cá nhân, độc đoán, chuyên quyền, quan liêu, xa dân, thờ ơ, vô cảm trước khó khăn của Nhân dân. Nói chuyện tại Hội nghị sản xuất cứu đói, Người phê phán: "Khi thiếu gạo, cán bộ không biết tổ chức sản xuất tự cứu, không biết tổ chức nhân dân giúp đỡ nhau, không biết tổ chức trưng vay. Khi nhận được gạo, lại còn cấp phát tràn lan, chậm chạp, gạo đến người đói chậm, người không đói cũng nhận được gạo. Quá tệ nữa là gạo của Chính phủ giúp dân, chừng một nửa đến tay dân đói, còn một nửa bị tham ô, lãng phí". Theo Hồ Chí Minh, tham nhũng là tội ác với dân, cần nghiêm trị tất cả những kẻ bất liêm, bất kể họ là ai, ở cương vị nào.

Với ý thức tôn trọng Nhân dân, phát huy dân chủ của Nhân dân, Hồ Chí Minh đã hóa thân một cách toàn vẹn và trọn vẹn vào trong Nhân dân. Tư tưởng, tấm gương Hồ Chí Minh trên các lĩnh vực này chỉ dẫn chúng ta học tập và làm theo Người để lãnh đạo và tổ chức Nhân dân thực hiện mục tiêu "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh" hiện nay.

2. Nhiệm vụ và giải pháp xây dựng ý thức tôn trọng nhân dân, chăm lo đời sống nhân dân

a) Đối với tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội

- Quán triệt đầy đủ tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, pháp luật của Nhà nước, về "dân làm gốc"; xây dựng chương trình, kế hoạch xây dựng ý thức tôn trọng Nhân dân, phát huy dân chủ của Nhân dân, chăm lo đời sống nhân dân trong các ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị, coi đây là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, tạo động lực để thực hiện các nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

- Tập trung chỉ đạo thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, cải cách hành chính, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho Nhân dân tự do sản xuất, kinh doanh theo pháp luật, góp phần phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, không ngừng nâng cao đời sống nhân dân.

- Nghiêm túc triển khai thực hiện Quyết định số 217-QĐ/TW ngày 12-12-2013 của Bộ Chính trị khóa XI về việc ban hành Quy chế giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội; Quyết định số 218-QĐ/TW ngày 12-12-2013 của Bộ Chính trị ban hành Quy định về việc Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị xã hội và Nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền; Quy định số 124-QĐ/TW ngày 02-02-2018 của Ban Bí thư khóa XII về giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và Nhân dân đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên.

b) Đối với cán bộ, đảng viên, công chức trong hệ thống chính trị

- Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ trong sạch, vững mạnh, đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ; ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái trong đội ngũ cán bộ. Thực hiện tốt Nghị quyết số 26-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương (khóa XII) về "Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín ngang tầm nhiệm vụ".

- Thực hiện đúng các quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong thực hành công vụ, trong quan hệ với Nhân dân. Tích cực tham gia các chương trình, mục tiêu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, con người do Đảng, Nhà nước đề ra, làm gương và giúp đỡ Nhân dân xóa đói, giảm nghèo ở địa phương, trong cộng đồng.

- Kiên quyết đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, tiêu cực, tự giác thực hiện cần, kiệm, liêm, chính, chỉ công vô tư, vận động Nhân dân cùng tham gia, thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Để khuyên người ta làm, thì mình phải làm gương trước".

- Tự giác thực hiện nghiêm Quy định số 47-QĐ/TW ngày 01-11-2011 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI "Về những điều đảng viên không được làm"; Quy định số 101-QĐ/TW ngày 07-6-2012 của Ban Bí thư khóa XI "về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ chốt các cấp"; Quy định số 55-QĐ/TW ngày 19-12-2016 của Bộ Chính trị khóa XII "về một số việc cần làm ngay để tăng cường vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên"; Quy định số 08-QĐi/TW ngày 25-10-2018 của Ban Chấp hành Trung ương về "Trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là ủy viên Bộ Chính trị, ủy viên Ban Bí thư, ủy viên Ban Chấp hành Trung ương"; Quy định số 10 - QĐi/TU ngày 14-01-2019 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh. Trong đó, có yêu cầu cán bộ, đảng viên phải:

1) Gương mẫu trong thực hiện, tuyên truyền và bảo vệ chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; sẵn sàng hy sinh lợi ích cá nhân vì lợi ích chung của Đảng, Nhà nước và của Nhân dân;

2) Về đạo đức, lối sống, tác phong, phải: Nêu gương về đức khiêm tốn, giản dị; tác phong sâu sát thực tế, gần gũi để thấu hiểu tâm tư, nguyện vọng chính đáng của quần chúng, trước hết trong tổ chúc, cơ quan, đơn vị công tác và nơi cư trú;

3) Về quan hệ với Nhân dân phải: Nêu cao ý thức phục vụ Nhân dân; làm việc với thái độ khách quan, công tâm, tập trung sức giải quyết những lợi ích chính đáng của Nhân dân; lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của quần chúng, chủ động đối thoại với Nhân dân và cán bộ dưới quyền; gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú; kiên quyết đấu tranh với những biểu hiện vô cảm, quan liêu, cửa quyền, hách dịch và các hành vi nhũng nhiễu, gây phiền hà Nhân dân.

c) Đối với cán bộ lãnh đạo, người đứng đầu

- Chủ động, tích cực trong thực hiện các chương trình, kế hoạch, mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường; phát huy sức dân, huy động Nhân dân tham gia thực hiện các mục tiêu đề ra vì lợi ích của Nhân dân.

- Nói đi đôi với làm, tạo uy tín tốt trong Nhân dân, làm gương để Nhân dân noi theo; tiền phong, gương mẫu, có trách nhiệm và chịu trách nhiệm cao nhất trong công việc và trong cuộc sống.

-Thực hiện nghiêm Quy định số 08-QĐI/TW ngày 25-10-2018 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về "Trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là ủy viên Bộ Chính trị, ủy viên Ban Bí thư, ủy viên Ban Chấp hành Trung ương". Hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân, vì lợi ích của Nhân dân, của quốc gia dân tộc. Không làm bất cứ việc gì có hại cho Đảng, cho đất nước và Nhân dân. Lấy ấm no, hạnh phúc và sự hài lòng của Nhân dân làm mục tiêu phấn đấu.

- Thực hành phong cách lãnh đạo khoa học, dân chủ, sâu sát thực tiễn, hiệu quả.

-Tích cực giải quyết dứt điểm các vấn đề phức tạp, bức xúc, tồn đọng kéo dài.

- Nghiêm khắc với bản thân và kiên quyết chống độc đoán, chuyên quyền, quan liêu, xa dân, thờ ơ vô cảm trước những khó khăn, bức xúc của Nhân dân.

-Nghiêm túc thực hiện việc "cán bộ chủ chốt và cán bộ dân cử các cấp phải thường xuyên tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với Nhân dân, chủ động nắm bắt tâm tư, đánh giá, dự báo diễn biến tư tưởng của cán bộ, đảng viên và có biện pháp giải quyết kịp thời" đã được quy định trong Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI "Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay".