Hỗ trợ học sinh THPT trong chọn trường, chọn nghề
Với mục tiêu tăng cơ hội chọn đúng ngành, đúng nghề của học sinh lớp 12 từ hướng nghiệp đúng đắn, thời gian này, cùng với việc tổ chức ôn tập chuẩn bị thi tốt nghiệp THPT năm 2024, ngành giáo dục và các nhà trường còn tăng cường hoạt động tư vấn, hướng nghiệp chia sẻ, phổ biến nhiều thông tin cần thiết, hữu ích đến với đông đảo học sinh…
Trong tháng 4, tại Trường THPT chuyên Biên Hòa, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) phối hợp với Học viện Nông nghiệp Việt Nam tổ chức chương trình hướng nghiệp Hành trình khởi nghiệp từ THPT. Học sinh lớp 12 các trường THPT trên địa bàn tỉnh cũng được tham gia chương trình theo hình thức trực tuyến. Lấy đối tượng chính là học sinh cuối cấp nên Chương trình “Hành trình khởi nghiệp” xoay quanh câu chuyện về chọn trường, chọn nghề. Ngoài phần giới thiệu về những ngành nghề đang đào tạo tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam, học sinh tham gia chương trình còn được đặt nhiều câu hỏi xoay quanh các ngành nghề “hot”, ngành đang có nhiều cơ hội việc làm. Chương trình có sự tham gia của các diễn giả giàu kinh nghiệm chia sẻ các kiến thức về nhu cầu nguồn nhân lực trong cách mạng công nghiệp 4.0 và tư vấn định hướng nghề nghiệp.
Theo chia sẻ của ông Nguyễn Quang Long, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT: Từ chương trình này, học sinh có thêm thông tin để có thể lựa chọn những ngành nghề phù hợp với năng lực và sở thích cá nhân. Đồng thời, hướng tới mục tiêu trang bị kiến thức, kỹ năng khởi nghiệp cho học sinh THPT; phát hiện, bồi dưỡng những học sinh có đam mê trong lĩnh vực khoa học công nghệ và khơi dậy tinh thần, khát vọng khởi nghiệp trong giới trẻ. Trong chương trình, các diễn giả giàu kinh nghiệm về giáo dục, khởi nghiệp đã chia sẻ, cung cấp nhiều kiến thức, kinh nghiệm bổ ích cho học sinh, tiếp lửa cho những đam mê và là “bệ phóng” thành công cho các em học sinh THPT có ý tưởng sáng tạo và nhiệt huyết khởi nghiệp.
Trước đó, vào thời điểm cuối tháng 3, Trường THPT chuyên Biên Hòa cũng đã phối hợp với một số trường đại học lớn như: Trường Đại học Bách khoa Hà Nội; Trường Đại học FPT; Trường Đại học Luật Hà Nội; Trường Đại học Ngoại thương, Đại học Quốc gia Hà Nội; Trường Đại học Kinh tế Quốc dân; Học viện Kỹ thuật Quân sự... tổ chức Ngày hội Tư vấn tuyển sinh, thu hút rất đông học sinh của nhà trường và các trường THPT trên địa bàn tham gia.
Cô giáo Nguyễn Thị Bích Hằng, Phó Hiệu trưởng phụ trách nhà trường cho biết: Hoạt động này được nhà trường phối hợp tổ chức nhằm cung cấp, trao đổi thông tin về kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học năm 2024, phương thức tuyển sinh và chỉ tiêu tuyển sinh; dự báo việc làm, xu hướng đào tạo nghề, nhu cầu của thị trường lao động và hướng nghiệp; học phí, chính sách, tổ hợp và phương thức xét tuyển của các trường đại học… phù hợp với cá nhân, nhu cầu xã hội. Tiếp cận được các thông tin cần thiết, quan trọng này không chỉ giúp học sinh tăng cơ hội việc làm sau tốt nghiệp, giảm thiểu lãng phí thời gian và học phí khi học sinh chọn không đúng nghề mà còn góp phần khắc phục sự mất cân đối trong đào tạo nguồn nhân lực.
Cũng như Trường THPT chuyên Biên Hòa, thời gian qua ở hầu hết các nhà trường trong tỉnh, việc tổ chức hoạt động trải nghiệm và tư vấn hướng nghiệp với các chủ đề như: “Rèn luyện phẩm chất, năng lực phù hợp với các ngành nghề lựa chọn”, “Hiểu mình - Hiểu nghề”… cũng được tích cực, linh hoạt triển khai thực hiện nhằm hỗ trợ học sinh trên lộ trình định hướng bản thân, tìm hiểu những ngành nghề phù hợp trong tương lai.
Hay trong các buổi sinh hoạt dưới cờ của học sinh, các trường THPT cũng lồng ghép tư vấn, hướng nghiệp xoay quanh chủ đề: lựa chọn nghề nghiệp tương lai, rèn luyện theo định hướng nghề nghiệp. Đồng thời, phối hợp tổ chức nhiều hoạt động hướng nghiệp tích cực, như: đưa học sinh đi tham quan, tìm hiểu tại các cơ sở đào tạo nghề, các doanh nghiệp; phối hợp với các đơn vị tuyển sinh, trong đó có không ít cơ sở giáo dục nghề nghiệp, thực hiện tuyên truyền về công tác hướng nghiệp, lựa chọn nghề, lựa chọn trường cho học sinh sau tốt nghiệp THPT…
Thầy giáo Nguyễn Đức Thiện, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Khuyến (Bình Lục), chia sẻ: Đây đều là những thông tin quý giá không chỉ với học sinh lớp 12 mà còn với tất cả học sinh các trường THPT, bởi việc định hướng đúng nghề nghiệp sẽ giúp các em lựa chọn môn học phù hợp. Hơn thế, còn giúp các em sớm lựa chọn được ngôi trường đại học mà các em yêu thích và tạo cho các em động lực để phấn đấu.
Thời điểm này, học sinh khối các lớp 12 đang chuẩn bị làm hồ sơ và đăng ký vào các trường đại học. Tuy nhiên, thực tế, sự hiểu biết về ngành nghề của các em còn nhiều hạn chế, thậm chí có không ít em lựa chọn theo số đông, theo bạn bè… nên việc tư vấn, hướng nghiệp giúp các em nghiên cứu, tìm hiểu và có sự lựa chọn đúng đắn về trường, ngành nghề dự thi là rất quan trọng. Cũng như mọi năm, 2 mấu chốt của mùa tuyển sinh năm nay vẫn được phụ huynh và học sinh đặt ra là: chọn đúng ngành, nghề để không bị thất nghiệp và chọn ngành, nghề theo đam mê.
Bên cạnh đó, với sự đa dạng của các ngành nghề, học sinh có thêm nhiều hơn cơ hội chọn lựa nghề có thể thỏa mãn cả 2 mục tiêu: dễ thi tuyển, dễ có việc làm và đúng nhu cầu, sở thích cá nhân. Với những học sinh có sức học tốt, việc lựa chọn con đường học các trường đại học là đương nhiên. Tuy vậy, mỗi khối thi lại có rất nhiều trường, ngành học với những ưu thế riêng, đặc biệt ở các trường thuộc tốp đầu, học sinh và gia đình vẫn cần phải có sự tỉnh táo, biết phân tích, biết lựa chọn trường và ngành học đúng đắn.
Năm nay, ngoại trừ các thí sinh thuộc diện tuyển thẳng theo quy định, thí sinh khác vẫn được đăng ký nhiều ngành, nhiều trường; sau khi biết điểm thi, thí sinh được thay đổi nguyện vọng 3 lần; được tham gia tuyển sinh đại học theo nhiều hình thức do các trường tổ chức. Đây chính là yếu tố mở cho học sinh sau tốt nghiệp THPT có cơ hội đỗ và học ở các trường đại học, ngành học mong muốn.
Em Nguyễn Tiến Long, học sinh lớp 12, Trường THPT chuyên Biên Hòa, cho biết: Em học ôn các môn thi khối D01 với các môn Toán, Ngữ Văn, tiếng Anh và khối C03 với các môn Toán, Ngữ Văn, Lịch sử. Qua việc tự tìm hiểu và được tham gia các hoạt động tư vấn, hướng nghiệp, em đã biết tới nhiều ngành nghề với nhiều phương thức đăng ký nên em hy vọng mình có nhiều cơ hội vào đại học. Khi được tham gia các hoạt động tư vấn, hướng nghiệp và tự tìm hiểu các thông tin về ngành, nghề, những băn khoăn về việc chọn trường, ngành học dần được tháo gỡ. Em và gia đình có sự bàn bạc, thống nhất và đã lựa chọn được một số trường, ngành học phù hợp với năng lực bản thân, nhu cầu cá nhân cũng như xu hướng việc làm trong thời gian tới.
Về vấn đề này, Giáo sư- Tiến sĩ Phạm Văn Cường, Phó Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam, đã dành cho học sinh lớp 12 những lời tư vấn quý báu: Thời điểm này, các em học sinh lớp 12 cần xác định đâu là ngành, nghề mình yêu thích và theo đuổi trong tương lai mới có thể đưa ra quyết định chính xác nhất. Không nên chọn ngành, trường theo xu thế khi đó không phải là thế mạnh của mình, càng không nên chọn ngành, chọn trường vì mong muốn của người khác, trong khi mình không thích. Đó là những sai lầm rất khó khắc phục sau này.
