Hiệu quả từ mô hình thu gom rác thải sinh hoạt tại thôn Liên Huy

Ông Nguyễn Bá Bẩy, Trưởng thôn Liên Huy cho biết, trước đây lượng rác thải hàng ngày được người dân tự thu gom và tự tìm chỗ đổ. Tuy nhiên việc thu gom và xử lý rác thải theo kiểu "mạnh ai nấy làm" chỗ nào có đất trống là người dân mang rác đến đổ rác, phổ biến nhất là tình trạng xả rác xuống khu vực bờ mương, bờ sông. Chính chất thải này đã gây ô nhiễm nặng cho các hệ thống kênh, mương trên địa bàn, kéo theo hàng loạt dịch bệnh phát sinh như: tiêu chảy cấp, sốt xuất huyết, dịch bệnh trên gia súc, gia cầm làm ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống của người dân trong thôn. Vì vậy, được sự ủng hộ, giúp đỡ của UBND xã Gia Thịnh, Ban đại diện thôn đã quyết tâm tìm giải pháp thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt nhằm bảo vệ môi trường sống của người dân.  Tuy nhiên để làm được điều đó không phải đơn giản bởi người dân xưa nay vẫn quen với việc đổ rác thải ra kênh, mương, thậm chí ngay trong vườn nhà mình. Mặt khác, nhiều hộ dân trong thôn do điều kiện kinh tế còn gặp khó khăn nên "chưa thông" việc hàng tháng phải trích ra một khoản tiền đóng cho dịch vụ thu gom rác thải. Ban đại diện thôn đã tổ chức nhiều cuộc họp dân để bàn về hoạt động của mô hình thu gom rác thải. Để người dân hiểu và tích cực hưởng ứng, trưởng thôn, trưởng xóm kiên trì đến từng hộ nhất là những gia đình đông người để vận động, đội ngũ cán bộ, đảng viên ở các xóm gương mẫu đi đầu, đồng thời phối hợp với các chi hội đoàn thể tiến hành lồng ghép tuyên truyền vệ sinh môi trường trong các hội nghị sinh hoạt hàng thàng, hàng quý.

Được sự ủng hộ của người dân, Liên Huy thành lập thí điểm tổ thu gom rác thải, xây dựng nội quy, quy chế hoạt động và tiến hành công khai cho người dân được biết. Ban đầu, tổ thu gom vệ sinh môi trường được thành lập theo địa bàn cứ 2 người/xóm với phương tiện là xe thô sơ (xe cải tiến) thu gom, chuyên chở rác. Tổ thu gom rác có trách nhiệm 3 ngày một lần thu gom toàn bộ rác thải sinh hoạt, sản xuất trong thôn tập kết đến bãi rác tập trung của xã, sau đó hợp đồng với xe chuyên dụng chở đi xử lý ở bãi rác của huyện. Để duy trì hoạt động của tổ thu gom rác, mỗi người dân đều tự nguyện đóng góp 25 nghìn đồng/khẩu/năm và miễn cho trên 20 gia đình thuộc diện già cả, neo đơn.

Anh Trịnh Văn Khới một trong những thành viên đầu tiên của tổ thu gom rác nhớ lại: "Những ngày đầu tổ thu gom rác tự quản hoạt động rất khó khăn bởi cái gì cũng thiếu từ xe chở rác đến dụng cụ bảo hộ. Ngay trong gia đình chúng tôi có người cho rằng làm gì thì làm chứ việc hàng ngày phải đi "quét rác" thì khó coi lắm. Tuy nhiên anh em trong tổ không nản mà vẫn động viên nhau đây không chỉ là công việc cho thu nhập đơn thuần mà trên hết là việc bảo vệ môi trường sống cho cả thôn và chính gia đình mình". Nhờ đó, hoạt động tổ thu gom rác thải được nhân dân đồng tình hưởng ứng, cảnh quan, môi trường trong thôn được cải thiện rõ rệt.

Đến nay, tổ thu góp rác thải tự quản đã hoạt động ổn định, thu gom mỗi năm trên 48 tấn rác thải các loại, người dân trong thôn không còn vứt rác bừa bãi, không đổ rác ra bờ mương, bờ sông mà có ý thức thu gom rác để tổ tự quản chở đi đổ đúng nơi quy định.

Ông Lương Thế Hoành, người dân xóm 3 thôn Liên Huy cho biết: Từ khi tổ thu gom rác tự quản của thôn Liên Huy đi vào hoạt động, bà con nhân dân rất phấn khởi, từ nay các gia đình không phải tự tìm chỗ đổ rác nữa, việc tập trung rác thải làm cho thôn xóm sạch, đẹp hơn rất nhiều. Nhờ có tổ thu gom rác thải tự quản đã làm thay đổi suy nghĩ, thói quen xấu của bà con trong việc giữ gìn, bảo vệ môi trường.

Theo đồng chí Trần Duy Nhất, Phó Bí thư Đảng ủy xã Gia Thịnh, điều đáng ghi nhận qua hoạt động của tổ thu gom rác tự quản ở thôn Liên Huy là đã góp phần nâng cao ý thức của người dân trong công tác bảo vệ môi trường. Qua đó, mỗi người dân trong thôn Liên Huy nói chung và người dân Gia Thịnh nói riêng đã coi việc thu gom và xử lý rác thải là một công việc thường xuyên hàng ngày góp phần bảo vệ sức khỏe của bản thân, gia đình và cộng đồng xã hội.

Có thể khẳng định rằng, trong điều kiện còn gặp không ít khó khăn, mô hình tổ thu gom rác thải tự quản thôn Liên Huy, xã Gia Thịnh là một điển hình trong việc bảo vệ môi trường, cần được nhân rộng ở các khu dân cư trên địa bàn tỉnh, góp thực hiện thắng lợi phong trào xây dựng nông thôn mới.

Bài, ảnh: Quốc Khang