Chương trình được triển khai thí điểm tại 4 xã: Lai Thành, Xuân Thiện (huyện Kim Sơn) Ninh Vân, Ninh Hải (Hoa Lư). Một trong những hoạt động quan trọng của Chương trình hành động về bảo vệ trẻ em lao động, phòng, chống và xóa bỏ lao động trẻ em, đó là đẩy mạnh các hoạt động truyền thông nhằm nâng cao nhận thức, hiểu biết cho gia đình trẻ, cộng đồng và chính quyền địa phương, các tổ chức và các cơ quan liên quan về các vấn đề lao động trẻ em, chính sách quốc gia về lao động trẻ em đối với trẻ em lao động.
Theo đó,ngay khi bắt đầu triển khai dự án, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội đã tổ chức 2 khóa tập huấn về phương pháp SCREAM (phương pháp áp dụng nghệ thuật, giáo dục vào truyền thông phòng, chống lao động trẻ em) cho 59 giáo viên các trường, Tổng phụ trách đội, cán bộ Đoàn thanh niên, Hội phụ nữ tại các huyện, xã của dự án.
Từ đó, tổ chức 4 hoạt động nâng cao nhận thức về phòng, chống, xóa bỏ lao động trẻ em bằng phương thức tiếp cận SCREAM tại các trường THCS: Lai Thành, Xuân Thiện, Ninh Hải và UBND xã Ninh Hải. Sở Lao động, Thương binh và Xã hội cũng phối hợp với Phòng Thương mại Công nghiệp Việt Nam tổ chức 1 khóa tập huấn nâng cao nhận thức cho 50 chủ sử dụng lao động trong các cơ sở sản xuất, kinh doanh và các doanh nghiệp trên địa bàn 4 xã thực hiện dự án về lao động trẻ em và an toàn vệ sinh lao động.
Ngoài phần lý thuyết trên lớp, học viên được tham quan thực tế một mô hình sản xuất đá mỹ nghệ đặc trưng cho nghề truyền thống của Ninh Bình. Sử dụng hệ thống câu hỏi trong phiếu kiểm định để xác định các điểm tốt và các điểm cần khắc phục, đồng thời phân tích những yếu tố nguy hiểm, những yếu tố có hại..., đưa ra vấn đề cần cải thiện tại cơ sở sản xuất, kinh doanh, vận dụng liên hệ với điều kiện sản xuất, kinh doanh của từng học viên trong lớp tập huấn.
Qua các khóa tập huấn, các học viên đã được nâng cao nhận thức, hiểu đúng về lao động trẻ em và một số quy định của pháp luật có liên quan tới lao động trẻ em. Các học viên cũng đã hiểu, biết cách nhìn nhận, phân tích những yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại và xác định những vấn đề cần cải thiện điều kiện làm việc để đảm bảo an toàn vệ sinh lao động tại cơ sở sản xuất, kinh doanh của họ. Ngoài ra, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội cũng đã phối hợp với các giảng viên Trung ương tổ chức tập huấn giảng viên nguồn về các vấn đề liên quan tới lao động trẻ em, lồng ghép bình đẳng giới trong phòng, chống lao động trẻ em và các kỹ năng truyền thông cho các cán bộ thuộc các cơ quan, ban, ngành cấp tỉnh…
Cùng với công tác truyền thông, Chương trình cũng triển khai các hoạt động hỗ trợ học nghề, phát triển kinh tế hộ gia đình và hỗ trợ các trường học. Để các chương trình hỗ trợ đạt hiệu quả, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội đã tiến hành khảo sát nhu cầu của phụ huynh và trẻ em về các vấn đề như: nhu cầu được tập huấn phát triển kinh tế, nhu cầu vay vốn phát triển kinh tế, nhu cầu học nghề… để từ đó đưa ra sự hỗ trợ phù hợp với từng đối tượng.
Căn cứ vào nhu cầu của các gia đình, UBND các xã Ninh Hải, Lai Thành, Xuân Thiện đã phối hợp với cán bộ khuyến nông của huyện tổ chức các lớp tập huấn về kỹ thuật chăn nuôi cho tất cả các gia đình có trẻ em lao động và cấp phát giống gà làm phương tiện thực hành cho 285 hộ nghèo, cận nghèo. Hộ nghèo được hỗ trợ 50 con gà giống tương đương với số tiền là 1 triệu đồng và hộ cận nghèo là 25 con gà giống tương đương với số tiền là 500.000 đồng.
Bên cạnh đó, chủ dự án còn tổ chức tập huấn kỹ năng tạo thu nhập, quay vòng vốn, hạch toán chi tiêu trong gia đình cho 200 phụ huynh tại 2 xã Lai Thành, Xuân Thiện (huyện Kim Sơn) để các gia đình phát triển kinh tế, tăng thu nhập, tạo điều kiện cho con cái được học hành và không phải tham gia lao động sớm, lao động nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm. Gần 100 phụ huynh tại xã Ninh Hải đã được học tiếng Anh do Trường Cao đẳng nghề Lilama1 giảng dạy nhằm phục vụ cho hoạt động du lịch; 18 trẻ em lao động của xã Lai Thành, Xuân Thiện và Ninh Vân đã được học nghề miễn phí…
Chương trình cũng đã hỗ trợ các trang thiết bị phục vụ công tác giảng dạy, sách giáo khoa cho 9 trường THCS và Tiểu học thuộc 4 xã dự án, mỗi trường 15 triệu đồng. Trường THCS Xuân Thiện được hỗ trợ thêm 106 triệu đồng để xây dựng khu nhà vệ sinh,hệ thống nước sạch và trang bị một số bàn ghế cho phòng thư viện. Trường Tiểu học Xuân Thiện được hỗ trợ thêm 74 triệu đồng để cải tạo, nâng cấp khu vệ sinh, mua sắm bàn ghế, quạt điện trong phòng học và sửa chữa hệ thống điện chiếu sáng của các phòng học. Trong năm học 2012-2013, nhà trường đã miễn phí các khoản đóng góp đầu năm như tiền điện, tiền mua quạt, đồng thời cấp phát sách vở miễn phí cho 43 học sinh (10-15 cuốn/học sinh) là đối tượng dự án. Những hoạt động hỗ trợ này đã tạo thêm niềm tin, sự phấn khởi cho các phụ huynh, giáo viên và các em học sinh. Các phụ huynh cam kết cho con em mình đi học đầy đủ, nhờ đó tỷ lệ chuyên cần của năm học này cao hơn những năm trước, không còn hiện tượng học sinh phải nghỉ học để lao động sớm.
Nguyễn Hùng