Hiệu quả chương trình giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tiểu học ở Gia Viễn

Dưới sự hướng dẫn, gợi mở của giáo viên, các em đã thể hiện được tính chủ động, say mê tìm tòi, thể hiện mình và lĩnh hội tri thức. Giáo dục kỹ năng sống đã giúp các em có thêm vốn sống, kỹ năng xử lý tình huống, vận dụng vào thực tế khá tốt từ đó ứng xử nhanh và giải quyết vấn đề kịp thời, hợp lý.

Em Trần Thị Hồng Nhung, học sinh lớp 5B, Trường Tiểu học thị trấn Me cho biết: em rất thích học môn kỹ năng sống vì trang bị cho chúng em những kỹ năng cơ bản, cần thiết trong cuộc sống hằng ngày ở gia đình, nhà trường và ngoài xã hội, giúp em tự tin trong ứng xử, giải quyết các tình huống liên quan, từ đó biết cảm thông, chia sẻ, quan tâm đến bản thân mình và mọi người xung quanh.

Cùng với việc triển khai thực hiện giáo dục kỹ năng sống trong nhà trường thông qua hình thức lồng ghép, tích hợp trong các môn học, tổ chức các cuộc thi, hoạt động ngoại khóa, việc triển khai mỗi tuần một tiết học GDKN sống với những chủ đề cụ thể như: kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng phòng chống tai nạn thương tích, kỹ năng đảm nhận trách nhiệm, kỹ năng quản lý thời gian, kỹ năng hợp tác, kỹ năng giải thích, thuyết phục người khác… đã thu được những kết quả bước đầu, góp phần nâng cao vốn sống, hiểu biết cho học sinh, nề nếp, kỷ luật lớp học được nâng lên.

Mỗi thầy cô giáo cũng đã có những phương pháp hay để nâng cao hiệu quả môn học như gẫn gũi, tạo mối quan hệ thân thiện với học sinh, từ đó năm được hoàn cảnh, sở thích, năng lực, sở trường của từng em, tạo điều kiện cho các em phát triển tốt về mọi mặt, tạo cho các em tâm lý gần gũi, thân thiện với mọi người để phát triển năng lực một cách tự nhiên không gò bó.

Bên cạnh đó, thông qua các tiết sinh hoạt lớp, hoạt động giáo dục, vui chơi rèn cho các em kỹ năng phân tích, tổng hợp vấn đề, giúp các em tự tin, năng động trong giao tiếp, ứng xử với bạn bè, thầy cô và xã hội.

Cô giáo Trần Thị Mơ, Trường tiểu học thị trấn Me cho biết: Giáo dục kỹ năng sống là một môn học hết sức có ý nghĩa đối với học sinh, đặc biệt là học sinh tiểu học khi vốn sống của các em còn hạn chế. Việc đưa môn học giáo dục kỹ năng sống vào chương trình tại Trường tiểu học thị trấn Me đã giúp các em có được những kỹ năng cơ bản, là tiền đề hết sức quan trọng trong việc xây dựng con người biết tự chủ, tự lập, hợp tác, tự giác, tích cực làm việc và biết quan tâm, giúp đỡ người xung quanh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo một cách toàn diện và đổi mới.

Đồng chí Trần Thị Ngát, Phó phòng Giáo dục huyện Gia Viễn cho biết: Qua thực trạng việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh ở trường Tiểu học trên địa bàn huyện Gia Viễn chính là các em đã có hành vi, thói quen, kĩ năng tốt về phát triển bản thân, quan hệ bạn bè, ứng xử trong gia đình, ứng xử trong nhà trường, có nhận xét, đánh giá về đúng sự việc.

Tuy vậy việc thể hiện kĩ năng còn đại khái, chưa mạnh dạn thể hiện bản thân. Các em còn ngại nói, ngại viết, khả năng tự học, tự tìm tòi còn hạn chế đặc biệt là kỹ năng giải quyết mâu thuẫn, đề kháng cám dỗ, thích nghi, thoát hiểm...

Bên cạnh đó, mặc dù ở một số môn học, các hoạt động ngoại khóa, giáo dục kĩ năng sống đã được đề cập đến. Tuy nhiên, do nội dung, phương pháp, cách thức truyền tải chưa phù hợp với tâm sinh lí của đối tượng nên hiệu quả chưa cao.

Qua tiến hành khảo sát bằng hình thức trắc nghiệm khách quan ở 1100 học sinh/22 trường tiểu học, thì đã có 22,7% học sinh có kỹ năng tốt, 35% học sinh có hình thành kĩ năng, 42,7% học sinh kĩ năng chưa tốt; 66,9% học sinh chưa biết giải quyết mâu thuẫn; 55,9% học sinh chưa biết xử lý khi gặp nguy hiểm...

Kết quả trên cho thấy, số học sinh có kĩ năng tốt còn ít và số học sinh có kĩ năng chưa tốt còn nhiều. Chính vì vậy mà việc rèn kĩ năng sống cho học sinh là vấn đề cần quan tâm.

Do đó, năm học 2013-2014, ngành Giáo dục huyện đã triển khai thực hiện chương trình giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tiểu học ở 22/22 trường tiểu học của huyện. 100% trường tiểu học tổ chức giao lưu cấp trường, chọn đội tuyển tham gia giao lưu cấp huyện. Giao lưu cấp huyện được tiến hành qua 2 vòng: vòng sơ khảo và vòng chung khảo. Ở vòng sơ khảo có 22 đội tuyển đại diện cho 22 trường tiểu học tham gia, được chia thành 4 cụm, Ban tổ chức đã lựa chọn được 4 đội có thành tích xuất sắc nhất tham dự vòng chung khảo được tổ chức tháng 12-2013…

Hiệu quả bước đầu triển khai thực hiện chương trình giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tiểu học trên địa bàn huyện Gia Viễn cho thấy các em biết tự chăm sóc bản thân một cách đúng đắn, nhận biết những nơi nguy hiểm, những vật dụng, tình huống nguy hiểm, và cách ứng phó, biết nhận diện những cảm xúc cơ bản, và kiềm chế cảm xúc, biết quý giá trị của thời gian và sử dụng thời gian hợp lý, biết lựa chọn, sắp xêp ưu tiên cho những khoản chi phí.

Biết tìm điểm tích cực của người khác, không phân biệt đối xử bạn bè, có ý thức về việc chọn bạn tốt và làm quen với bạn mới,có khả năng phối hợp thực hiện các mục tiêu theo nhóm, biết cách hạn chế và khắc phục những mâu thuẫn trong quan hệ bạn bè, biết đồng cảm về tinh thần và chia sẻ về vật chất với người khác, biết các hoạt động tiếp khách và phép xã giao tại gia đình, có thái độ tích cực với việc học và biết cân bằng học và chơi, tự tinvà biết cách nói trước đám đông, biết giao tiếp đúng mực với giáo viên, cán bộ nhân viên ở trường.

Các em được thực hành những thói quen tốt, biết cách sống ngăn nắp, gọn gàng, tiết kiệm, yêu thiên nhiên, nhận diện và hình thành năng lực đề kháng các cám dỗ phổ biến trong giới trẻ, biết cách chấp nhận các văn hóa, phong tục tập quán khác nhau và ứng xử phù hợp, biết cách thoát hiểm trong những tình huống thường gặp.

Hiện nay đã có 51,6% học sinh có kĩ năng tốt, 86,4% học sinh mạnh dạn trong giao tiếp, 91,1% học sinh biết giải quyết mâu thuẫn, 87,1% học sinh biết cách xử lý khi gặp nguy hiểm.

Hồng Vân