Điều tra, rà soát hộ nghèo - cơ sở để thực hiện chính sách an sinh xã hội

Về cơ bản, quy trình điều tra, rà soát hộ nghèo, cận nghèo cũng tương tự như mọi năm. Năm 2013, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đề nghị các địa phương phải thực hiện nghiêm túc quy định niêm yết công khai danh sách thuộc diện bình xét; tổ chức thẩm định kết quả điều tra, rà soát của cơ sở. Trong trường hợp thấy kết quả rà soát chưa phù hợp với tình hình thực tế của địa phương thì UBND cấp huyện phải tổ chức phúc tra lại trước khi phê duyệt và trình cấp có thẩm quyền. Đáng chú ý, từ năm nay trở đi, kết quả điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo hàng năm của địa phương sẽ phải báo cáo với Thường trực HĐND tỉnh và Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh trước khi UBND tỉnh có quyết định phê duyệt chính thức và báo cáo về Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội.

Để công tác điều tra, rà soát hộ nghèo năm 2013 đạt kết quả cao, UBND tỉnh, cơ quan thường trực Ban chỉ đạo giảm nghèo tỉnh, trực tiếp là Sở Lao động, Thương binh và Xã hội đã thành lập các đoàn công tác xuống 8/8 huyện, thành phố, thị xã để kiểm tra, giám sát công tác điều tra, rà soát. Tỉnh cũng chỉ đạo Ban chỉ đạo giảm nghèo cấp huyện thành lập tổ công tác thường xuyên bám sát cơ sở để chỉ đạo, hướng dẫn kiểm tra, giám sát quá trình điều tra, rà soát hộ nghèo, cận nghèo tại các xã, phường, thị trấn. Đội ngũ cán bộ trực tiếp làm công tác điều tra, rà soát đã được tập huấn kỹ về chuyên môn, có kinh nghiệm nhiều năm làm công tác rà soát.

Đến thời điểm này, công tác điều tra, rà soát hộ nghèo của các địa phương đang vào giai đoạn nước rút. Ông Triệu Trọng Thanh, Trưởng phòng Lao động, Thương binh và Xã hội huyện Gia Viễn cho biết, thuận lợi cho công tác điều tra, rà soát hộ nghèo năm nay là được triển khai sớm hơn mọi năm, do đó các địa phương có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về mọi mặt trước khi bắt tay vào công tác điều tra, rà soát. Riêng trên địa bàn huyện Gia Viễn, đến nay 198/198 thôn, xóm đã cơ bản hoàn thành việc điều tra, rà soát. Kết quả kiểm tra, giám sát bước đầu cho thấy, quá trình điều tra, rà soát ở các đơn vị đã được thực hiện nghiêm túc theo đúng quy định, các bước triển khai đảm bảo tính chính xác, khách quan, khoa học, minh bạch, phản ánh đúng thực trạng đời sống và thu nhập của các hộ dân trên địa bàn.

Xã Yên Từ, huyện Yên Mô là một trong những xã làm tốt công tác điều tra, rà soát hộ nghèo năm nay.Ông Bùi Văn Toàn, cán bộ Lao động, Thương binh và Xã hội xã cho biết, những năm qua, người nghèo ngày càng nhận được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước. Họ được hưởng lợi từ các chương trình ưu đãi của Chính phủ như: hỗ trợ tiền điện, miễn giảm học phí, vay vốn ưu đãi, hỗ trợ nhà ở, hỗ trợ đào tạo nghề, trợ cấp khó khăn đột xuất… Chính vì vậy, những đợt bình xét hộ nghèo hàng năm tại cơ sở luôn là thời điểm rất khó khăn và phức tạp. Có hộ tha thiết "xin" vào diện hộ nghèo chỉ để được hưởng ưu đãi miễn giảm học phí cho con, những hộ đề nghị được ở lại danh sách hộ nghèo còn diễn ra khá nhiều...

Trước thực trạng đó, xã đã tăng cường công tác tuyên truyền, giúp cho người dân hiểu được ý nghĩa của việc thoát nghèo. Qua đó, khơi dậy tinh thần tự lực, tự cường vươn lên thoát nghèo của bà con, đồng thời hạn chế tình trạng trông chờ, ỷ lại vào chính sách hỗ trợ của Nhà nước. Trước đây, ở nhiều xóm còn xảy ra tình trạng dòng họ nào đông sẽ dễ bình xét cho người trong dòng họ được tiêu chuẩn nghèo. Nhưng năm nay, thực trạng này đã giảm nhiều. Mặt khác, đội ngũ cán bộ làm công tác rà soát hộ nghèo của địa phương cũng liên tục được tập huấn nâng cao nghiệp vụ. Do vậy, việc điều tra, rà soát hộ nghèo ngày càng được thực hiện công khai, minh bạch, tạo được sự tin tưởng, đồng thuận của nhân dân. Đặc biệt là tình trạng xin làm hộ nghèo đã không còn.

Với sự nỗ lực của các địa phương, tin rằng công tác điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo của tỉnh ta năm nay sẽ được hoàn thành theo đúng tiến độ đề ra vào ngày 30-11-2013, đồng thời đảm bảo chính xác, đúng quy trình, công khai, dân chủ, công bằng, chống bệnh thành tích, quan liêu, phản ánh đúng thực trạng nghèo của địa phương.

Đây sẽ là tiền đề quan trọng để các địa phương nắm bắt được thực trạng hộ nghèo, số liệu thống kê về hộ nghèo, từ đó xây dựng kế hoạch, đề ra các giải pháp phù hợp để triển khai các chính sách an sinh xã hội, thực hiện các mục tiêu giảm nghèo trong thời gian tiếp theo...

Nguyễn Hùng