Trong tháng 4-2016, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội đã tổ chức 4 diễn đàn trẻ em với chủ đề "Lắng nghe trẻ em nói". Các diễn đàn được tổ chức lần này tập trung vào các đối tượng là trẻ em vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn. Tham gia diễn đàn, các em không chỉ được trang bị những kiến thức quan trọng liên quan đến việc thực hiện các quyền và bổn phận của trẻ em theo Luật Bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em mà còn được nói lên suy nghĩ, mong muốn của mình đối với nhà chức trách.
Từ khi nhận được thông báo có diễn đàn dành cho trẻ em được tổ chức tại địa phương mình, em Nguyễn Văn Cầu ở thôn Nga 2, xã Cúc Phương (Nho Quan) rất phấn khởi. Diễn đàn được tổ chức vào ngày nghỉ, bởi thế mà ngay từ sáng sớm Cầu đã dậy sớm giúp bố mẹ dọn dẹp việc nhà rồi nhanh chóng đến nơi tổ chức diễn đàn. Mới hơn 7 giờ sáng, các em học sinh của Trường THCS Cúc Phương đã tập trung đông đủ ở hội trường Nhà văn hóa xã để sẵn sàng tham gia vào diễn đàn. Tuy đã được phổ biến trước mục đích của diễn đàn song nhiều em vẫn còn bỡ ngỡ, dè dặt. Tuy nhiên, khi diễn đàn bắt đầu thì không khí trở nên sôi động hơn. Những cánh tay dơ lên để tham gia thảo luận, đóng góp ý kiến ngày càng nhiều. Một trong những gương mặt hào hứng nhất trong diễn đàn đó là em Nguyễn Văn Cầu. Em Cầu tâm sự, từ trước tới giờ, em mới chỉ hiểu là gia đình, nhà trường và xã hội phải dành sự quan tâm chăm sóc đặc biệt cho trẻ em, tạo mọi điều kiện để trẻ em được đến trường, được vui chơi… nhưng chưa biết rằng trẻ em cũng phải có bổn phận của mình đối với gia đình và cộng đồng. Gia đình em và nhiều bạn khác trong lớp đều là hộ nghèo. Với gia đình nghèo như chúng em thì việc có được những cuốn sách hay để tham khảo hoặc việc tiếp cận với các kênh thông tin khác cũng rất hạn chế. Bởi vậy mà nhiều kiến thức liên quan trực tiếp đến quyền và nghĩa vụ của chính bản thân mình chúng em cũng chưa nắm được. Được tham gia diễn đàn với cách truyền đạt kiến thức linh hoạt, phong phú rất phù hợp với chúng em. Em mong muốn sẽ có thêm nhiều diễn đàn như thế để chúng em tham gia. Bà Nguyễn Thị Hằng, Trưởng phòng Trẻ em, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội cho biết, trao đổi với các em học sinh, chúng tôi nhận thấy đa số các em đều nắm được những kiến thức cơ bản, tuy nhiên, vẫn còn nhiều kiến thức quan trọng liên quan đến việc thực hiện các quyền và bổn phận của trẻ em theo Luật Bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em; các khái niệm thế nào là trẻ em bị xâm hại về thể chất và tinh thần; bị xâm hại tình dục và nhân phẩm, bị ngược đãi, hành hạ; bị phân biệt đối xử… thì nhiều em vẫn chưa nắm được. Bởi vậy, việc tổ chức diễn đàn như thế này có ý nghĩa rất quan trọng.
Để diễn đàn đạt được hiệu quả cao nhất, chúng tôi biên soạn, tập hợp những kiến thức quan trọng và diễn đạt một cách dễ nhớ, dễ hiểu để các em có thể tiếp thu nhanh, đồng thời mỗi một vấn đề chúng tôi đều xây dựng các tình huống cụ thể để các em tham gia thảo luận, đưa ý kiến để giải quyết tình huống. Dựa trên các chủ đề được diễn đàn đưa ra, các em học sinh đã sôi nổi thảo luận và thẳng thắn đặt những câu hỏi với đại diện các ban, ngành tham gia diễn đàn về các vấn đề như: giải pháp bảo vệ trẻ em trước nạn trẻ em bị xâm hại tình dục, bạo lực và lao động nặng nhọc… Dưới hình thức đối thoại trực tiếp, các em được bày tỏ ý kiến, suy nghĩ, mong muốn, nguyện vọng của mình đối với các cấp, các ngành qua các thông điệp về chiến lược bảo vệ, chăm sóc trẻ em. Từ hiệu quả đạt được sau mỗi diễn đàn, chúng tôi sẽ tiếp tục mở các diễn đàn tương tự ở các địa phương khác trong tỉnh để nhiều học sinh được tham gia vào các diễn đàn như thế này.
Ông Đinh Văn Xuân, Chủ tịch UBND xã Cúc Phương cho biết, Cúc Phương không có nhiều sông ngòi nên ít xảy ra tai nạn đuối nước. Tuy nhiên, những tai nạn thương tích mà trẻ em nơi đây thường gặp rất đa dạng và ở mọi lứa tuổi của trẻ như tai nạn trong leo trèo, đùa ngịch. Nguyên nhân là do nhận thức của các bậc phụ huynh về việc đảm bảo an toàn cho trẻ còn hạn chế. Họ cũng thiếu các kỹ năng chăm sóc trẻ một cách an toàn.
Đặc biệt là địa phương còn nhiều khó khăn, nhiều phụ huynh mải mê làm kinh tế mà buông lỏng việc chăm sóc con em mình. Bởi vậy, việc mở hẳn một diễn đàn cung cấp kỹ năng phòng, chống thương tích cho trẻ; các biện pháp sơ cứu trẻ khi gặp tai nạn thương tích… cho các bậc phụ huynh và học sinh ở Cúc Phương sẽ góp phần cảnh tỉnh, nâng cao kiến thức, nhận thức cho cộng đồng trong việc đảm bảo an toàn cho con trẻ ngay trong ngôi nhà của mình.
Bài, ảnh: Nguyễn Hùng