Đề thi Ngữ văn Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, gợi suy tư sâu sắc về tình yêu quê hương, đất nước
Sáng 26/6, hơn 10.350 thí sinh trên địa bàn tỉnh đã hoàn thành bài thi môn Ngữ văn trong Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025. Với đề thi sử dụng ngữ liệu ngoài sách giáo khoa – trích đoạn từ tác phẩm "Những vùng trời khác nhau" của Nguyễn Minh Châu, nhiều thí sinh đánh giá đề thi vừa mang tính mở, vừa gợi suy tư sâu sắc về tình yêu quê hương, đất nước trong bối cảnh đất nước đang đổi thay mạnh mẽ.
Lần đầu dùng ngữ liệu ngoài SGK – mở ra chiều sâu liên tưởng
Đề thi Ngữ văn năm nay gồm hai phần: Đọc hiểu (4 điểm) và viết (6 điểm), đều xoay quanh tác phẩm "Những vùng trời khác nhau" – một tác phẩm đậm chất nhân văn của Nguyễn Minh Châu. Đây là năm đầu tiên Kỳ thi tốt nghiệp THPT sử dụng hoàn toàn ngữ liệu ngoài sách giáo khoa, hướng theo tinh thần đổi mới chương trình và kiểm tra năng lực thực tế của học sinh, đúng như định hướng của Chương trình GDPT 2018.
Trong phần đọc hiểu, thí sinh được hỏi về vai trò của các chi tiết và biện pháp tu từ trong đoạn trích, đòi hỏi khả năng quan sát, nhận diện và lý giải của người học. Tuy nhiên, chính phần viết mới là nơi để các thí sinh thể hiện chiều sâu tư duy và khả năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn.
Câu nghị luận văn học yêu cầu phân tích tình cảm của nhân vật Lê dành cho Sơn, mối quan hệ chứa đựng sự cảm thông, sẻ chia và khơi gợi tình người. Trong khi đó, câu nghị luận xã hội lại gợi mở một vấn đề đầy chất thời sự: "Vùng trời quê hương nào cũng là bầu trời Tổ quốc". Đặt ra giữa thời điểm đất nước đang đẩy mạnh công cuộc tinh gọn bộ máy, tiến hành sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính, đề thi chạm đến cảm xúc của thí sinh.
Ở đâu trên đất nước cũng là quê hương - Khẳng định của thế hệ trẻ
Tại điểm thi Trường THPT A Phủ Lý, thí sinh Hà Minh Hiếu chia sẻ: Chưa bao giờ em được tiếp cận đoạn văn này trong quá trình học, nhưng chính điều đó khiến đề thi trở nên thú vị và thử thách. Em đã có những liên tưởng rất thực về trách nhiệm của mỗi cá nhân trước vận mệnh quê hương, đất nước, đặc biệt trong bối cảnh đất nước đổi thay từng ngày.
Tương tự, thí sinh Trần Ánh Tuyết, điểm thi Trường THPT A Phủ Lý cho biết: Đề văn rất hay. Quan điểm xuyên suốt dẫn dắt chúng em chính là tình yêu và trách nhiệm với công cuộc đổi mới đất nước. Dù ở đâu trên đất nước này, ta vẫn tự hào là người Việt Nam, vẫn sống dưới bầu trời Tổ quốc.
Trong khi đó, tại điểm thi Trường THPT C Phủ Lý, em Nguyễn Gia Bảo thừa nhận có chút bối rối ban đầu khi đọc đề: Lúc đầu em khá lo lắng vì đề văn khá mới mẻ. Nhưng sau đó em bình tĩnh hơn, suy nghĩ về thực tế xung quanh, về sự kiện sáp nhập các tỉnh, rồi dẫn dắt bài viết xoay quanh chủ đề quê hương, trách nhiệm của thế hệ trẻ với đất nước. Em tin đề bài này giúp chúng em trưởng thành hơn, không chỉ về mặt học thuật mà cả trách nhiệm của công dân.
Gia Bảo dự đoán, với đề thi năm nay, học sinh có học lực trung bình khá sẽ đạt khoảng 5 điểm trở lên; những em có năng lực tốt và đầu tư ôn luyện để xét tuyển đại học có thể đạt từ 7 điểm trở lên. Đây là một đề thi có thể tạo ra sự phân hóa rõ ràng, nhưng công bằng - Bảo nhận định.
Từ lớp học đến đời sống – kết nối cảm xúc thật
Điều đáng ghi nhận đề Ngữ văn năm nay mang tính tư tưởng sâu sắc, không nằm trong sách giáo khoa nhưng lại gần gũi với đời sống, như đoạn trích từ "Những vùng trời khác nhau", tạo nên sự đột phá. Đề thi không chỉ kiểm tra kiến thức mà còn giúp thí sinh sống thật với suy nghĩ của mình, từ cảm xúc cá nhân đến ý thức công dân.
Dưới góc nhìn của các thầy cô giáo dạy môn Ngữ văn, đề Ngữ văn năm nay không chỉ có giá trị về nội dung mà còn tạo ra một “vùng trời chung” cho các em học sinh. Đề thi góp phần hình thành tư duy nhân văn, tình cảm gắn bó với nơi mình sống, từ đó nâng cao trách nhiệm của thế hệ trẻ trước các vấn đề lớn lao của đất nước.
Sáng nay, toàn tỉnh có hơn 10.350 thí sinh đăng ký dự thi môn Ngữ văn. Trong đó, hơn 150 thí sinh thi theo Chương trình GDPT 2006; hơn 10.199 thí sinh thi theo chương trình GDPT 2018. Buổi chiều, thí sinh sẽ tiếp tục dự thi môn Toán trong thời gian 90 phút.
